ส้มโอไทย (Thai Pummelos) ที่ถือเป็นผลไม้พันธุ์แปลกและหายาก หรือ Exotic Fruit ของชาวอเมริกัน กลายเป็นผลไม้ไทยชนิดที่ 8 ที่ผ่านเงื่อนไขมาตรการนำเข้าจากทางการสหรัฐฯ จนสามารถเริ่มวางขายและตีตลาดในอเมริกาได้สำเร็จ เมื่อฤดูร้อนปีที่ผ่านม
ไปรยา เศวตจินดา อดีตกงสุล ฝ่ายเกษตร สำนักงานฝ่ายเกษตร ประจำสถานกงสุลใหญ่ ณ นครลอสแอนเจลิส บอกว่า ส้มโอเป็นผลไม้ล่าสุดที่ได้รับอนุมัติอย่างเป็นทางการให้ส่งเข้ามาขายในสหรัฐฯได้
“สหรัฐอเมริกาเนี่ยเพิ่งจะอนุญาตให้เราสามารถส่งส้มโอด้วยวิธีการฉายรังสีเป็นผลไม้ชนิดที่ 8 หลังจากที่ใช้เวลามาประมาณ 15 ปีจาก 7 ชนิดแรกนะคะ .. เพราะว่าส้มโอของเราก็เป็นที่ชื่นชอบแล้วก็ถูกปากกับผู้บริโภคทั่วโลกอยู่แล้วนะคะ เพราะว่าเราก็ส่งออกประมาณ 30 ประเทศทั่วโลกแล้วก็มีมูลค่าการส่งออกปีนึงก็ประมาณ 1,400 ล้านบาทถึง 1,600 ล้านบาท”
ด้าน นิวัฒน์ หาญสวัสดิ์ ผอ.สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครลอสแอนเจลิส กล่าวกับ วีโอเอ ไทย ว่า ส้มโอ จะถือเป็นสินค้าแปลกใหม่จากไทยที่จะเข้ามาตีตลาดผลไม้ในอเมริกาได้มากขึ้น
“ จริงๆ สหรัฐก็เป็นตลาดๆนึงที่น่าสนใจนะครับ ตอนนี้เราก็ส่งผลไม้มาหลายอย่างเหมือนกัน แต่ที่ดังที่สุดก็คือมะพร้าวมะพร้าวนี่ถือมาอันดับ 1 แล้วก็มีมะขามหวานซึ่งอันนี้ก็ได้อีกตัวนึงก็คือส้มโอที่สามารถจะสามารถส่งออกมาจากประเทศไทยได้ อันนี้เป็นถือว่าเป็น Exotic fruit..
.. ผลไม้ Exotic Fruit จะมีความรู้สึกว่าเป็นผลไม้แปลก สิ่งที่แปลก ตัวนี้ลูกค้าอยากได้อะไรที่มันแปลก อันนี้มันก็สิ่งที่แบบหายาก ส่วนใหญ่ก็อาจจะเป็นคนเอเชีย หรือคนฝรั่งที่เคยไปเมืองไทยแล้วเคยไปทานส้มโอ” ผอ.สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ที่ลอสแอนเจลิส กล่าว
ความเป็นผลไม้เมืองร้อนที่คนอเมริกันส่วนใหญ่ยังไม่ค่อยรู้จักมากนัก และอาจจำเป็นต้องใช้เวลาเพื่อสร้างการรับรู้ แต่หลายคนเชื่อมั่นว่าคุณภาพของส้มโอไทยสายพันธุ์บุกเบิก ทั้ง 5 สายพันธุ์ คือ ขาวน้ำผึ้ง-ขาวแตงกวา-ขาวใหญ่-ทองดี และ ทับทิมสยาม ที่โดดเด่นในเรื่องรสชาติ เกร็ดเนื้อใหญ่ สีสันหลากหลาย น่ารับประทาน จะเป็นแนวทางใหม่ที่สร้างความประทับใจและเติบโตในตลาดผลไม้อเมริกาได้ไม่ยาก
ทิม เชอร์ (Tim Sher) รองประธานฝ่ายขายของบริษัท HC Foods บริษัทนำเข้าสินค้าไทยและจัดจำหน่ายในสหรัฐอเมริกามองว่า การจะทำให้ส้มโอขายในตลาดสหรัฐได้ง่ายขึ้น อาจจะต้องมีกระบวนการให้ผู้บริโภคได้รู้จักและเคยลิ้มลองมาก่อนเลือกตัดสินใจในการเดินซื้อสินค้าตามซุปเปอร์มาเก็ต ซึ่งร้านอาหารไทยอาจจะเป็นหนึ่งในกลไกที่สำคัญ
เคทลิน เหวียน (Caitlyn Nguyen) จากบริษัทที่ทำธุรกิจนำเข้าอาหาร ในรัฐแคลิฟอร์เนีย บอกว่า รสชาติของส้มโออร่อยมาก โดยเฉพาะส้มโอสีทับทิมที่เธอชื่นชอบ ในความหวาน และเต็มไปด้วยรสชาติที่แตกต่างจากผลไม้ชนิดอื่น
แม้ส้มโอไทยจะมีแนวโน้มที่ดีในตลาดสหรัฐฯ แต่อาจพบกับอุปสรรคการแข่งขันด้านราคาที่เป็นประเด็นท้าทายสำคัญในวงการนำเข้าผลไม้สดจากไทย มาตลอด เนื่องจากต้นทุนการนำเข้าและการขนส่งที่ค่อนข้างสูง ทำให้ผลไม้ไทยที่วางขายในอเมริกาแพงกว่าผลไม้ชนิดเดียวกันจากที่อื่น
ดวงใจ กูรมะโรหิต จาก บริษัทนำเข้าผลไม้ไทย DP Produce จำกัด บอกว่า ต้นทุนที่สูงกว่าคู่แข่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อการแข่งขัน
“ของเมืองไทยยังแพงอยู่ แต่เพิ่งถามไปคือสีแดง ทับทิมสยาม แพงกว่าของเวียดนามประมาณ 20 เหรียญ แต่วันนี้ที่พาลูกค้ามาที่นี่มาลองเทสนะคะ เขาก็ชอบขาวน้ำผึ้ง/ ตอนนี้ผลไม้ไทย ที่พี่นำเข้ามังคุดมา ต้องหยุด เพราะว่าสู้เข้าไม่ได้ ของเรามาแล้วแพงกว่า แล้วของเขาตอนนี้คุณภาพค่อนข้างดี มังคุดนิ่มทุกลูกเลย แล้วราคาถูกกว่า/ก็จริงๆ คุณภาพเราโอเคนะสู้กับเขาได้แต่ว่า ราคาพี่ว่าน่าจะอยู่ที่ซีซั่นน่ะเมื่อก่อนที่เคยมามันถูกลงแต่ที่แพงเนี่ยเนื่องจาก ค่าเรือบินแพง อันนี้ก็ไม่รู้ว่ารัฐบาลจะช่วยได้ขนาดไหน
ขณะที่ กำพล แย้มพันธ์ เจ้าของบริษัทผลไม้ไทย บอกว่าค่าขนส่งทางเครื่องบินที่ค่อนข้างสูงส่งผลต่อราคาผลไม้ไทย
“ ตอนนี้ผมกำลังมองเรื่องของราคาส้มโอ เพราะในการนำเข้ามันจะมีทั้งทางเรือและทางเครื่องบิน ซึ่งบริษัทพี่เองเนี่ยพี่นำเข้าทางเครื่องบินค่าขนส่งอาจจะมีราคาที่สูงกว่าทางเรือนะครับ ทีนี้ราคาที่เราต้องมานั่งคำนวนอีกทีว่าราคาที่พอส่งขึ้นมาแล้วเนี่ยราคาอยู่ที่ต่อลูกลูกละเท่าไหร่แต่เรื่องความอร่อยเนี่ยพี่คิดว่าอร่อยกว่าเวียดนามแน่นอน 100% ครับ”กำพล กล่าว กับ วีโอเอ ไทย
นิวัฒน์ หาญสวัสดิ์ ผอ.สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครลอสแอนเจลิส เสนอแนวคิดผู้ประกอบการไทย ที่อาจจะหันไปลดต้นทุนปลูกผลไม้ ในแถบใกล้สหรัฐฯ อาจเป็นทางออกในเรื่องการแข่งขัน และค่าขนส่ง
“เราเคยคุยกับทางสำนักงานที่เม็กซิโกนะครับ เราอยากจะให้คนไทยไปลงทุนปลูกมะม่วงปลูก เงาะในเม็กซิโกเลย เพื่อป้อนตลาดสหรัฐอันนี้ ผมว่าต้องเอามาทำแบบนี้ดีกว่า เพราะเราเสียเปรียบเรื่องโลจิสติกส์ เพราะเรามาไกลมาก อันนี้อาจจะทำให้คอร์สเราสูง”
ไปรยา เศวตจินดา อดีตกงสุล ฝ่ายเกษตร สำนักงานฝ่ายเกษตร ที่ลอสแอนเจลิส เชื่อว่าตลาดส้มโฮไทย น่าจะแข่งขันได้ เพราะโดดเด่นเรื่องคุณภาพ หากเทียบกับคู่แข่ง
“ คู่แข่งส้มโอของเราคือจีน แต่ว่าในช่วงที่เขาขาดเรามี เพราะฉะนั้นเนี่ยถ้าเราสามารถส่งออกเข้ามาในช่วงนั้นได้ ส่วนเวียดนามเนี่ยเขาก็มีส่งออกมาเหมือนกันแต่ว่าเขาส่งออกมาจากจังหวัดเดียวเท่านั้น แต่ของเราเนี่ยมีผลผลิตทั่วประเทศแล้วก็ระยะเวลาที่เขาส่งออกมาเนี่ยเขาเพิ่งจะมาเริ่มอนุญาตเมื่อสักประมาณ 2 -3 เดือนที่ผ่านมาเหมือนกัน แต่เขาก็มีอัตราการนำเข้ากระโดดมาก ทั้งๆที่ผลไม้เขารสชาติยังไม่ได้เทียบเท่ากับเราได้ ถ้าชิมก็จะแห้งๆ แล้วก็ไม่ค่อยมีลดไม่ว่าจะหวานหรือว่าเปรี้ยวมันจะเอาไปทางจืด”
Your browser doesn’t support HTML5
ด้านผู้ประกอบการร้านอาหารไทยในลอสแอนเจลิส มองว่าส้มโอเป็นผลไม้ที่สามารถนำมาประกอบอาหารได้ ซึ่งอาหารไทยก็มีเมนูอาหารที่ใช้ส้มโออยู่แล้ว แต่เป็นห่วงกับราคาที่อาจจะสูงเกินไป
กษมา อินทรฉัตร เจ้าของร้าน OTUS Thai Kitchen & Coffee ที่ลอสแอนเจลิส บอกว่า
ถ้าเกิดว่าเราอยากสร้างเมนูขึ้นมาอย่างเช่น ยำส้ม อย่างจูนเป็นคนเหนือ ก็จะอยาก ตำส้มโอ ใส่น้ำปู๋ ก็จะหาส้มโอไม่ได้เลย หรือว่าบางที นานๆจะมีมาที แต่ว่ารสชาติก็ไม่ได้แต่ว่านี่อร่อยมากเลยค่ะก็คิดว่า ถ้ามีการนำเข้ามาก็ตามร้านอาหารไทยในอเมริกา ก็จะสร้างสรรค์เมนูขึ้นมาได้อีกเยอะเลย
เช่นเดียวกับโนรี คงวุธ เจ้าของร้านอาหาร Luv2Eat Thai Bistro ในลอสแอนเจลิส เชื่อว่าคุณภาพส้มโอไทย สามารถไปได้ไกล แต่ก็ต้องแข่งขันเรื่องต้นทุนราคาด้วย
“ อนาคตกับทางร้านอาหารคาดว่าได้นะคะ ถ้าเกิดว่ามีการแกะเป็นแพ็คเหมือนทุเรียนแกะตั้งขายอยู่ในตู้เย็น เพราะว่าหลังอาหารแล้วส่วนใหญ่แล้วลูกค้าจะชอบทานผลไม้อยู่แล้ว ก็เป็นทานสดๆ เลยหรือไม่ก็ไว้ในเมนูใดเมนูนึงของทางร้านที่เป็นเมนูพิเศษ อย่างเช่นของทางภูเก็ตอาจจะทำเป็น ข้าวยำปักษ์ใต้ใส่ใส่ส้มโอลงไปด้วย หรือยำส้มโอ อาจจะเป็นอาหารพิเศษแต่ละอาทิตย์ แต่ทั้งที่ทั้งนั้นก็ขึ้นอยู่กับเรื่องของราคาด้วยค่ะว่าไม่ทราบว่าจะมาในราคาแพงมากแค่ไหนถ้าเกิดแพงเกินไป ทางเจ้าของร้านอาหารของเราก็ไม่ไหว” เจ้าของร้านอาหารไทยในลอสแอนเจลิส กล่าวกับ วีโอเอไทย
ข้อมูลจาก สำนักงานฝ่ายเกษตร ประจำสถานกงสุลใหญ่ ณ นครลอสแอนเจลิส ระบุว่า เงื่อนไขสำคัญของทางการสหรัฐ ฯ ในการนำเข้าผลไม้สดจากประเทศไทย คือต้องผ่านการฉายรังสีเพื่อป้องกันแมลงและโรคระบาดในผลไม้ 8 ชนิดคือ มะม่วง มังคุด ลำไย ลิ้นจี่ เงาะ สัปปะรด แก้วมังกร และส้มโอ ซึ่งเป็นผลไม้ชนิดล่าสุดที่เพิ่งได้รับการอนุมัติเมื่อปีที่ผ่านมา ขณะที่ผลไม้สดชนิดอื่นที่สหรัฐ ฯ อนุญาตให้นำเข้าจากไทยโดยไม่ต้องฉายรังสี คือ ทุเรียน มะพร้าวอ่อน และ มะขาม แต่ต้องปฏิบัติตามระเบียบของหน่วยงานควบคุม