ความสัมพันธ์ทางการทูตอย่างเป็นทางการระหว่างไทยและสหรัฐฯ นั้นยึดถือตามเอกสารสนธิสัญญาไมตรีและการพาณิชย์ ที่มีการลงนามร่วมกันใน เมื่อวันที่ 20 มีนาคม พุทธศักราช 2376 หรือเมื่อ 190 ปี ก่อน
เอกสารฉบับนี้ถือเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์สำคัญที่ยืนยันถึงการสถาปนามิตรภาพร่ของสองแผ่นดิน มาตั้งแต่สมัยต้นรัตนโกสินทร์ แผ่นดินรัชกาลที่ 3 และทำให้ ไทย หรือ สยาม มีความสัมพันธ์และการไปมาหาสู่กันด้วยมิตรภาพในฐานะประเทศพันธมิตรที่เก่าแก่ที่สุดของสหรัฐในทวีปเอเชีย
นายธานี แสงรัตน์ เอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน ให้สัมภาษณ์กับวีโอเอ ไทย ถึง การเตรียมจัดกิจกรรมพิเศษในวาระการเฉลิมฉลอง ครบรอบ 190 ปี โดยย้ำว่า ทั้งสองประเทศต่างเตรียมจัดกิจกรรมเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่ตลอดทั้งปี ทั้งการส่งเสริมด้านการค้าและธุรกิจ ที่ถือเป็นจุดเริ่มต้นความสัมพันธ์มาตั้งแต่อดีต รวมไปถึงกิจกรรมเชิงวิชาการ วัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ที่จะยกระดับความสัมพันธ์ของทั้งสองประเทศ
“..190 ปีครบในวันที่ 20 มีนาคมนะครับในปี 2566 นะครับ สถานทูตไทยในกรุงวอชิงตัน สถานกงสุลใหญ่ของเราด้วยนะครับ แล้วก็สถานทูตสหรัฐฯในประเทศไทยด้วย คือ เราทำงานร่วมกันนะครับ สถานทูตสหรัฐเขาก็มีมีงานหลายอย่างนะครับ และที่สำคัญที่ทางกระทรวงพาณิชย์สหรัฐทำอยู่ มี 2 เรื่องเลยสำคัญมากเลยคือ เทรด วินด์ ‘Trade Wind’ เดือนมีนาคมเขาจะพากลุ่มนักธุรกิจขนาดใหญ่จำนวนนับร้อยคนไปยังประเทศไทยก็เป็นโอกาสดี..
..ในส่วนของสถานทูตไทยที่วอชิงตัน ในวันที่ 20 มีนาคมแล้ว แล้วก็หลังจากนั้นอีกเป็นระยะๆ เราจะเริ่มด้วย การจัดสัมมนานะครับ ทั้งเรื่องของการยกระดับพันธมิตร ความสัมพันธ์ไทยสหรัฐที่เราพูดถึงเนี่ยอยากจะรับฟังความเห็น จากนักวิชาการจากผู้เชียวชาญ อันนี้เราก็จะทำงานเป็นระยะ แต่ที่สำคัญที่สุดก็คือเรื่องเราจะมีงานกลางแจ้ง งานเทศกาลไทย คิดว่าน่าจะเป็นที่ แนชันนอล มอลล์ (สวนสาธารณะใหญ่ใจกลางกรุงวอชิงตัน) คิดว่าน่าจะเป็นสถานที่เหมาะสม ใหญ่โตหน่อย คิดว่าจะจัดการสาธิตมวยไทย อาจจะเชิญ นักมวยไทยดังๆอย่างคุณบัวขาว หรือพี่ๆเหล่านี้ หรือ การแสดงอาจจะมีการจัดการแข่งขันนวดไทยนะครับ..”
เอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน กล่าวต่อไปว่า นอกจากกิจกรรมที่จัดต่อเนื่องตลอดทั้งปีแล้วทางสถานเอกอัครราชทูตยังมีภารกิจสำคัญในการเตรียมจัดการเลือกตั้งนอกราชอาณาจักรสำหรับชาวไทยในสหรัฐฯ โดยยืนยันถึงความพร้อมที่สามารถดำเนินการได้ทันทีที่มีเงื่อนเวลาชัดเจน
"เราก็ถือว่าเรามีความเชี่ยวชาญ และผมเรียนยืนยันนะครับ เราทำทุกอย่างบนกระดาษไม่ทำบนเครื่องอิเล็กทรอนิกส์อาจจะเป็นพิธีโบราณหน่อยแต่ขั้วกระดาษบัตรเลือกตั้งมันจะต้องตรงกับบัตรจำนวนบัตรเลือกตั้ง เราไม่ทราบว่าลงอะไรแต่มันต้องต่อกัน ตรวจสอบได้ full accountability ครับเราจะไม่มีปัญหาเรื่องการนับบัตรเรื่องตั้ง นะครับ เรามีความชัดเจนมากเลย และฝ่ายกงสุลฯของเราผมเชื่อว่ามีความพร้อมอย่างยิ่ง"
ในการสัมภาษณ์พิเศษกับ วีโอเอ ไทย นายธานี แสงรัตน์ ยังย้ำถึงความสำคัญในภารกิจการสร้างการมีส่วนร่วม และสร้างความเข้มแข็งของชุมชนไทยในสหรัฐอเมริกาให้มีความสามัคคี และมีบทบาทในภาคสังคม และการเมืองสหรัฐฯ ให้มากขึ้น เพื่อมีส่วนยกระดับความเป็นอยู่ของชาวไทยในต่างแดนให้ขึ้นในอนาคตอีกด้วย
"..ผมอยากให้เราเห็นถึงการส่งเสริมชุมชนไทยให้เข้มแข็ง และเราพูดกันบ่อยๆ ไม่ว่าจะเป็นสถานทูตไม่ว่าจะเป็นสถานกงสุลทั้ง 3 แห่งของไทยนะครับ ส่งเสริมให้เข้มแข็งได้อย่างไร? เราคิดว่าเราอยากเห็นสมาคมชุมชนไทยระดับชาติมากยิ่งขึ้นนะครับ ระดับมลรัฐ ระดับเมือง เรามีมากพอสมควร ที่สำคัญเราเอยากเห็น pain point (จุดที่เป็นปัญหา) ของชุมชนไทยในอเมริกาที่เราสามารถช่วยได้ (ในบางเรื่อง) อย่างเช่นคนไทยเป็นเจ้าของร้านอาหารไทย ทำงานในร้านอาหารไทย ร้านนวดเป็นธุรกิจขนาดเล็กเป็นส่วนใหญ่นะครับเรื่องนี้ก็อาจจะมีเรื่องของการจ้างงานที่ยังที่ยังเป็นปัญหาอยู่..”
นายธานี แสงรัตน์ เพิ่งเดินทางมารับตำแหน่งเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน เมื่อปลายปีที่ผ่านมา หลังจากเคยดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมสารนิเทศ และโฆษกกระทรวงการต่างประเทศของไทย มาก่อนหน้านี้ นอกจากนี้ยังเคยดำรงตำแหน่งเอกอัครราชทูตไทย ที่กรุงฮานอย ประเทศเวียดนาม รวมทั้งทำงานใกล้ชิดกับชุมชนไทยที่ใหญ่ที่สุดในต่างประเทศมาแล้วในบทบาท กงสุลใหญ่ ที่ นครลอสแอนเจลิส
