Your browser doesn’t support HTML5
มุ้งกันยุงเป็นเครื่องมือป้องกันการแพร่ระบาดของมาลาเรียที่ได้ผลดีที่ใช้กันมานานแล้ว
บรรดาเจ้าหน้าที่สาธารณสุขได้นำมุ้งกันยุงหลายร้อยล้านชิ้นไปแจกจ่ายแก่ประชาชน ช่วยลดจำนวนคนเสียชีวิตจากมาลาเรียลงมาถึง 60 เปอร์เซ็นต์ในช่วงศตวรรษนี้ มุ้งกันยุงที่แจกจ่ายแก่ประชาชนมีทั้งที่ฟรีเเละที่ต้องจ่ายเงินส่วนหนึ่ง
Rebecca Short เคยทำงานเป็นผู้จัดการด้านการประมงในทางเหนือของประเทศโมซัมบิก ตอนเรียนระดับปริญญาโทที่มหาวิทยาลัยอิมพีเรียล คอลเลจ ลอนดอน เธอเห็นคนในพื้นที่ใช้มุ้งกันยุงจับปลา ในหลายๆ พื้นที่ของโมซัมบิก
บรรดาผู้จัดการด้านการประมงต่างกังวลต่อเรื่องนี้ เพราะมุ้งกันยุงมีตาข่ายที่ถี่มาก เเละสัตว์น้ำเเละปลาขนาดเล็กไม่สามารถหลุดรอดไปได้ เเละชาวประมงไม่จำเป็นต้องใช้ความสามารถในการประมงเเละไม่ต้องลงทุนอะไรเลย
ผู้เชี่ยวชาญหลายคนชี้ว่า เนื่องจากการใช้มุ้งกันยุงจับปลาทำได้ง่ายมาก เเละมุ้งที่ใช้ก็ได้มาฟรี จึงไม่มีการลงทุนใดๆ ซึ่งอาจทำให้คนหันมาใช้วิธีนี้จับปลากันมากขึ้น คุกคามต่อทรัพยากรปลาในธรรมชาติ
คนทำงานด้านการพัฒนาคนอื่นๆ ก็เคยเห็นคนนำมุ้งกันยุงไปใช้จับปลาในประเทศอื่นๆ ด้วย เเต่ไม่ชัดเจนว่ามีการใช้กันอย่างทั่วไปมากน้อยแค่ไหน
Short เเละเพื่อนร่วมงานได้ส่งแบบสำรวจไปยังคนทำงานด้านการพัฒนาคนอื่นๆ ในประเทศเขตร้อนอื่นๆ ผลการสำรวจที่ได้กลับมาพบว่า ในทุกพื้นที่ที่มีการระบาดของมาลาเรีย คนท้องถิ่นใช้มุ้งกันยุงจับปลา
ผู้ตอบแบบสำรวจเกือบ 100 คนจาก Senegal จนถึง Samoa รายงานว่า ผู้คนในพื้นที่ใช้มุ้งกันยุงจับปลา บางครั้งคนสองคนจะช่วยกันจับปลายมุ้งคนละด้านเเล้วลากมุ้งผ่านลำน้ำ
Short กล่าวว่า ในบางครั้งจะมีการใช้มุ้งกันยุงปิดกั้นลำน้ำทั้งสายเเละดักปลาทุกชนิด ทุกขนาดออกจากเเม่น้ำ โดยไม่มีอะไรเล็ดลอดไปได้
การจับปลาด้วยมุ้งกันยุงถือว่าผิดกฏหมายในหลายๆ ประเทศเนื่องจากคุกคามต่อสัตว์น้ำ เเต่ Short กล่าวว่า คนหาปลาด้วยวิธีนี้เพราะพวกเขายากจน เเละความพยายามในการลดการจับปลาด้วยวิธีนี้ อาจจะส่งผลกระทบต่อคนยากจนที่พยายามหาเลี้ยงปากท้องของตนเเละครอบครัว
เธอกล่าวว่า คงไม่มีใครอยากจับแม่ที่ต้องหาเลี้ยงลูกเล็กๆ ไปขังคุกนานสามปี เพราะข้อหาจับปลาด้วยมุ้งกันยุง
Short กล่าวว่า จำเป็นต้องมีการศึกษาปัญหานี้มากขึ้น บรรดานักวิทยาศาสตร์จำเป็นต้องทำความเข้าใจถึงผลกระทบต่อปลาเเละสัตว์น้ำจากการใช้มุ้งกันยุงจับปลา เเละนักวิทยาศาสตร์อาจจะต้องหาทางให้คนเลิกใช้มุ้งกันยุงจับปลาโดยไม่ทำให้ชีวิตของคนที่ยากจนอยู่เเล้ว ลำบากมากขึ้นไปอีก
(เรียบเรียงโดยทักษิณา ข่ายแก้ว วีโอเอภาคภาษาไทยกรุงวอชิงตัน)