“อาเบะ” จ่อนั่งนายกฯ นานที่สุดของญี่ปุ่น ท่ามกลางความท้าทายเรื่องแก้ไขรัฐธรรมนูญ

แม้พรรคร่วมรัฐบาลของ “อาเบะ” น่าจะชนะเลือกตั้ง แต่ยังมีปัจจัยท้าทายเรื่องการแก้รัฐธรรมนูญญี่ปุ่น

สำนักข่าวญี่ปุ่นรายงานหลังการเลือกตั้งว่า กลุ่มพรรคร่วมรัฐบาลของนายกรัฐมนตรีชินโซะ อาเบะ น่าจะได้ที่นั่งรวมอย่างน้อย 310 ที่นั่ง คิดเป็นสองในสามของที่นั่งในสภา

นั่นหมายความว่าชัยชนะครั้งนี้เพิ่มโอกาสให้นายอาเบะที่จะกลายเป็นนายกรัฐมนตรีที่ดำรงตำแหน่งยาวนานที่สุดของประเทศ

สถานีโทรทัศน์อาซาฮี ชี้ว่า แม้ยังไม่ทราบผลการเลือกตั้ง 11 ตำแหน่ง แต่พรรคร่วมรัฐบาลน่าจะสามารถกุมเสียงสองในสาม หรือ “super majority” ในสภาผู้แทนราษฎรที่มีเก้าอี้ทั้งหมด 465 ที่นั่งได้เรียบร้อยแล้ว

ผลการเลือกตั้งอย่างเป็นทางการ ซึ่งเผอิญตรงกับช่วงที่ไต้ฝุ่นพัดเข้าญี่ปุ่น น่าจะทราบในวันจันทร์

Japan's Prime Minister Shinzo Abe, leader of the Liberal Democratic Party, greets his supporters after making a speech at an election campaign rally in Tokyo, Japan, Oct. 20, 2017.

ชัยชนะครั้งนี้ทำให้นายกรัฐมนตรีอาเบะเป็นหัวหน้าพรรค LDP (Liberal Democratic Party) สมัยที่สามต่อไปในเดือนกันยายนปีหน้า และอาจจะกลายเป็นนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นที่อยู่ในตำแหน่งต่อเนื่องมาตั้งแต่ 5 ปีก่อนในปี ค.ศ. 2012

หากว่าเขาสามารถดำรงตำแหน่งต่อในสมัยที่สาม จะถือว่าอยู่ในอำนาจยาวนานที่สุดเทียบกับผู้นำประเทศญี่ปุ่นที่มาจากการเลือกตั้งคนก่อนๆ

สำนักข่าวรอยเตอร์ส กล่าวว่า นายอาเบะ ในฐานะผู้นำพรรค LDP น่าจะผลักดันนโยบายเศรษฐกิจที่เรียกว่า Abenomics ซึ่งเป็นแนวทางผ่อนปรนทางการเงินเพื่อเพิ่มสภาคล่องและกระตุ้นการเติบโตต่อไป

A voter casts her ballot in a general election at a polling station in Tokyo Sunday, Oct. 22, 2017

นอกจากนั้นเขายังมีโอกาสที่จะรื้อฟื้นแผนแก้รัฐธรรมนูญมาตรา 9 ของญี่ปุ่น ซึ่งหากตีความตามภาษากฎหมาย รัฐธรรมนูญกำหนดให้กองทัพมีจุดประสงค์เพียงเพื่อการป้องกันตนเองเท่านั้น

ผู้สนับสนุนแผนแก้รัฐธรรมนูญของนายอาเบะเห็นว่า กฎหมายควรมีความกระจ่างชัดกว่าในปัจจุบัน แต่ขณะเดียวกัน ผู้ต่อต้านกังวลว่าการแก้รัฐธรรมนูญมาตรา 9 จะเปิดทางให้ญี่ปุ่นขยายอำนาจทางทหารไปต่างประเทศได้

รัฐธรรมนูญฉบับดังกล่าวมีสหรัฐฯ เป็นผู้ร่าง ภายหลังสงครามโลกครั้งที่สองซึ่งญี่ปุ่นแพ้สงครามในครั้งนั้น

An election official waits for the start of ballot counting for Japan's lower house election at a counting centre in Tokyo, Japan, Oct. 22, 2017.

นักวิเคราะห์ Hidenori Suezawa จากบริษัทหลักทรัพย์ SMBC Nikko Securities กล่าวว่า ในเมื่อพรรคการเมืองที่สนับสนุนการเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญคุมเสียงสองในสามของสภา ประเด็นทางการเมืองที่สำคัญที่สุดปีหน้าน่าจะเป็นเรื่องรัฐธรรมนูญ

อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์ผู้นี้กล่าวว่า การเมืองที่มีโอกาสจะเกิดการหยั่งเสียงประชามติในเรื่องสำคัญ มักมีความไม่แน่นอนสูง อย่างที่เห็นเหตุการณ์ในอังกฤษที่มีการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองหลังการลงประชามติเรื่องการออกจากสภาพยุโรป

นายกรัฐมนตรีอาเบะเคยกล่าวสนับสนุนแนวทางของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ เรื่องความเป็นไปได้ที่จะใช้มาตรการทางทหารต่อเกาหลีเหนือ

President Donald Trump shakes hands with Japanese Prime Minister Shinzo Abe during a meeting at the Palace Hotel during the United Nations General Assembly, Thursday, Sept. 21, 2017, in New York.

และในวันที่ 5 ถึง 7 พฤศจิกายน ประธานาธิบดีทรัมป์มีกำหนดเยือนญี่ปุ่น และคาดว่ามีการประกาศความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นของผู้นำทั้งสอง

สำนักข่าว Associated Press รายงานว่า กลุ่มพรรคร่วมรัฐบาลของนายอาเบะ กุมเสียงข้างมากสองในสามในสภามาแล้วหลังการเลือกตั้งเมื่อ 3 ปีก่อน

แต่คำว่า “super majority” ดูเหมือนว่าจะมีความสำคัญในเชิงสัญลักษณ์เท่านั้น เพราะการเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญจะต้องผ่านการลงประชามติ

นอกจากนั้น นักวิเคราะห์กำลังรอดูตัวเลขผู้ออกมาใช้สิทธิ์ครั้งนี้ว่าประชาชนมีความตื่นตัวทางการเมืองมากเพียงใด เพราะเมื่อการเลือกตั้ง 3 ปีก่อนมีผู้ออกมาใช้สิทธิ์เพียง 53 เปอร์เซ็นต์ ถือว่าต่ำที่สุดในประวัติศาสตร์

และดูเหมือนว่าประชาชนไม่เห็นว่ามีทางเลือกอื่นๆ ที่น่าสนใจหรือเป็นเสียงสะท้อนความคิดของตนได้อย่างจริงจัง

(รัตพล อ่อนสนิท เรียบเรียงจากรายงานของ สำนักข่าวต่างประเทศ)