เศรษฐกิจฮ่องกงเริ่มฟื้นตัว แต่เสรีภาพยังซบเซา?

นับเป็นครั้งแรกตั้งแต่เกิดการระบาดของโควิด-19 ที่ฮ่องกงกลับมาต้อนรับนักเดินทางมากกว่า 2 ล้านคนทั้งนักธุรกิจ นักท่องเที่ยว ไปจนถึงนักสะสมงานศิลปะ ต่างเดินทางเข้าไปในฮ่องกงในเดือนมีนาคมที่ผ่านมา

สำนักข่าวเอพีสัมภาษณ์ประชาชนในฮ่องกงราว 20 คน ส่วนใหญ่บอกว่าเริ่มเห็นสัญญาณของการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจหลังมาตรการควบคุมโควิดถูกยกเลิกไป แต่ในแง่การเมือง หลายคนบอกว่าเสรีภาพในการชุมนุมและแสดงความคิดเห็นซึ่งเคยเป็นจุดเด่นของฮ่องกง กลับหายไปพร้อมการระบาดใหญ่

การฟื้นตัวของเศรษฐกิจฮ่องกง

เมื่อไม่นานนี้ รัฐบาลฮ่องกงพยายามส่งสัญญาณว่าทุกอย่างกลับคืนสู่ภาวะปกติแล้ว พร้อมเปิดตัวแคมเปญเพื่อการท่องเที่ยวภายใต้ชื่อ “Hello Hong Kong”

ตัวเลขต่าง ๆ ทางเศรษฐกิจดูเหมือนจะชี้ไปในทิศทางเดียวกัน ยอดขายปลีกเพิ่มขึ้น อัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจเป็นบวก อัตราการว่างงานลดลงเหลือเพียง 3.1% และในช่วงไตรมาสแนกของปีนี้ มีนักเดินทางเข้าไปฮ่องกงมากกว่า 4.4 ล้านคน เพิ่มขึ้น 12 เท่าจากปีที่แล้ว

Mainland Chinese tourists look at sunset from a hill in Hong Kong, April 26, 2023.

มัก ไกว-ปุย เจ้าของเครือร้านติ่มซำ Tim Ho Wan บอกว่า ธุรกิจกำลังกลับมา ชาวต่างชาติแห่เข้ามาทานติ่มซำกันมากมาย ทำให้รายได้ของบริษัทเพิ่มขึ้นแตะระดับสูงกว่า 80% ของช่วงก่อนเกิดการระบาดแล้ว

แอน เคอร์ ประธานหอการค้าอังกฤษในฮ่องกง กล่าวว่า ขณะนี้มีบริษัทอังกฤษจำนวนมากขึ้นที่สอบถามเรื่องการเปิดธุรกิจในฮ่องกง

ผลสำรวจที่จัดทำโดยหอการค้าอเมริกันในฮ่องกง ชี้ว่า ในช่วงสองเดือนแรกของปีนี้สมาชิกของหอการค้าส่วนใหญ่ต่างเห็น "แนวโน้มทางบวกอย่างระมัดระวัง" โดยในกลุ่มบริษัทที่มีสำนักงานใหญ่ในฮ่องกง 61% ระบุว่าจะยังคงอยู่ในฮ่องกงในช่วง 3 ปีข้างหน้า เพิ่มจากระดับ 48% เมื่อปีที่แล้ว ขณะที่ 9% มีแผนที่จะย้านออกไป เพิ่มจากระดับ 5% เมื่อปีกลาย

เสรีภาพที่ถูกจำกัด?

หลังการประท้วงเมื่อปีค.ศ. 2019 รัฐบาลกรุงปักกิ่งประกาศว่า "ผู้บริหารฮ่องกงต้องเป็นคนรักชาติ" พร้อมกับเพิ่มการควบคุมการเลือกตั้งในฮ่องกง และนำกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติฉบับใหม่มาใช้เพื่อดำเนินคดีกับผู้เห็นต่าง มีอดีตนักการเมืองฝ่ายค้านและนักเคลื่อนไหวหลายคนถูกจับกุม

หว่อง คา-ยิง อาจารย์ศิลปะที่ Chinese University of Hong Kong ชี้ว่า แม้วิถีเชิงวัฒนธรรมของฮ่องกงกำลังกลับคืนมา แต่เธอยังคงรู้สึกว่าเงาทะมึนของกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติยังคงปกคลุมไปทั่ว งานศิลปะที่ถูกนำแสดงในนิทรรศการศิลปะฮ่องกงเมื่อเร็ว ๆ นี้ ก็แสดงให้เห็นถึงการถูกจำกัดควบคุมกว่าปีก่อน ๆ มีน้อยชิ้นที่จะแสดงออกทางการเมืองอย่างเปิดเผย

"คุณอาจไม่เห็นความแตกต่างบนพื้นผิวที่ถูกฉาบไว้ แต่หากใช้แว่นขยายมองลึกลงไป คุณจะเห็นว่ารายละเอียดนั้นเปลี่ยนไป" ศิลปินชาวฮ่องกงผู้นี้กล่าว

Protest against a land reclamation and waste transfer station project, in Hong Kong

ในอดีตฮ่องกงเคยเป็นที่รู้จักไปทั่วโลกเรื่องการชุมนุมอย่างเสรีบนท้องถนน แต่ปัจจุบันผู้ประท้วงกำลังเผชิญการควบคุมอย่างเข้มงวดมากขึ้น

ไซรัส ชาง หนึ่งในแกนนำกลุ่มเคลื่อนไหวทางการเมือง กล่าวว่า เวลานี้ตำรวจฮ่องกงจำกัดจำนวนผู้ชุมนุมไม่เกิน 100 คนภายในพื้นที่ที่กำหนดไว้ ห้ามใส่ชุดสีดำเหมือนการประท้วงเมื่อปี 2019 ต้องมีบัตรระบุหมายเลขห้อยคอไว้ทุกคน และต้องเปิดเผยคำขวัญและข้อความที่จะใช้ในการชุมนุมให้ตำรวจรับทราบก่อนล่วงหน้า

ชางกล่าวว่า "ใครก็ตามที่บอกว่าฮ่องกงกำลังกลับไปเหมือนวันเก่า ๆ กำลังโกหกคำโต ทุกคนรู้ดีว่าเรื่องนั้นเป็นไปไม่ได้อีกแล้ว"

• ที่มา: เอพี