เจ้าหน้าที่กัมพูชากล่าวว่า งานปรับปรุงฐานทัพเรือเรียม (Ream) ที่เมืองสีหนุวิลล์ ใกล้เสร็จสมบูรณ์แล้ว แต่เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ แสดงความกังวลว่าฐานทัพเรือดังกล่าวจะถูกใช้เป็นฐานประจำการของกองทัพเรือจีน
ความคลางแคลงสงสัยในจุดประสงค์ของการปรับปรุงฐานทัพเรือแห่งนี้เพิ่มขึ้นหลังจากที่มีการเปิดเผยภาพถ่ายดาวเทียมที่แสดงให้เห็นว่า ท่าเรือหลักของฐานทัพเรือดังกล่าวกำลังก่อสร้างสถานที่ที่สามารถใช้จอดเรือบรรทุกเครื่องบินขนาดใหญ่ได้
ชุ่ม โสจีต โฆษกกระทรวงกลาโหมกัมพูชา ยืนยันกับวีโอเอภาคภาษาเขมรว่า การก่อสร้างจะแล้วเสร็จเร็ว ๆ นี้ แต่ยังไม่มีการระบุวันที่จะทำพิธีเปิด พร้อมปฏิเสธข่าวที่ว่าจีนอาจใช้ฐานทัพแห่งนี้ในการขยายอิทธิพลทางทหารในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แข่งกับสหรัฐฯ
"เสียใจที่นั่นไม่ใช่ข้อมูลที่ถูกต้อง กัมพูชาเป็นประเทศเล็ก ๆ ... บางประเทศไม่ประสงค์ดีกับเรา บางประเทศไม่พูดความจริงและให้ข้อมูลที่บิดเบือน" โฆษกชุ่มกล่าว
ภาพเปรียบเทียบรูปถ่ายดาวเทียมของบริษัท BlackSky Technology Inc. แสดงให้เห็นฐานทัพเรือเรียมในปัจจุบัน (ขวา) กับภาพเมื่อเดือนสิงหาคม ปี 2021 (ซ้าย)
เมื่อวันอังคาร บริษัทแบล็คสกาย (BlackSky) ในสหรัฐฯ เปิดเผยภาพถ่ายดาวเทียมแสดงให้เห็นการก่อสร้างฐานทัพเรือเรียม พร้อมระบุว่ามีความคืบหน้าอย่างรวดเร็วของสถานีขนาดใหญ่สำหรับกองทัพเรือจีนระหว่างเดือนสิงหาคม ปี 2021 - เดือนกรกฎาคม 2023
เคร็ก ซิงเกิลตัน รองผอ.โครงการจีน และนักวิชาการอาวุโสแห่งมูลนิธิเพื่อการปกป้องประชาธิปไตย (Foundation for Defense of Democracies) ระบุว่า ท่าเรือน้ำลึกที่ฐานทัพเรียมมีลักษณะเดียวกันกับท่าเรืออีกแห่งหนึ่งซึ่งจีนสร้างไว้ที่จิบูตี และมีความยาว 363 เมตรเท่ากัน ซึ่งใหญ่โตจนสามารถรองรับเรือขนาดใหญ่ที่สุดของจีนได้ รวมทั้งเรือบรรทุกเครื่องบินฝูเจี้ยนลำใหม่ความยาว 300 เมตร
เมื่อเดือนสิงหาคมปีที่แล้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ แอนโทนี บลิงเคน ชูประเด็นเรื่องฐานทัพเรือเรียมแห่งนี้กับรัฐบาลกัมพูชาระหว่างเยือนกรุงพนมเปญ โดยเกรงว่าจะถูกใช้เป็นฐานบัญชาการกองทัพเรือของจีนในการคุกคามชาติต่าง ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
Sailors stand guard near petrol boats at the Cambodian Ream Naval Base, July 26, 2019. (Samrang Pring/Reuters)
รมต.บลิงเคน กล่าวกับวีโอเอภาคภาษาเขมรว่า สิ่งสำคัญที่สุดของสหรัฐฯ คือการรับรองว่ากัมพูชาจะเป็นอิสระด้านนโยบายต่างประเทศ และไม่รู้สึกว่าถูกกดดันจากประเทศใด "ซึ่งในกรณีของฐานทัพเรียม บรรดาชาติในภูมิภาคนี้ต่างกังวลว่าจะมีชาติใดชาติหนึ่งที่มีอำนาจควบคุมพิเศษเหนือพื้นที่นั้น หรือส่วนใดของฐานทัพเรือที่จะถูกนำไปใช้ หรือมีการกระทำใดที่คุกคามความมั่นคงของประเทศอื่นในภูมิภาคนี้"
ทางด้านนักวิเคราะห์การเมือง ไอม โสวัณนารา กล่าวกับวีโอเอว่า ประเด็นเรื่องฐานทัพเรือเรียมเป็นประเด็นอ่อนไหวอย่างยิ่ง และรัฐบาลกัมพูชาจำเป็นต้องโปร่งใสในเรื่องนี้
สหรัฐฯ กล่าวหาว่าจีนจะส่งทหารไปประจำการที่ฐานทัพเรือเรียมซึ่งจะถือเป็นฐานทัพเรือนอกประเทศแห่งที่สองของจีนต่อจากที่จิบูตีในแอฟริกา และเป็นแห่งแรกในแถบอินโด-แปซิฟิก
เมื่อปีที่แล้ว เตีย บัณห์ รัฐมนตรีกลาโหมกัมพูชา กล่าวว่า ฐานทัพเรือเรียมจะไม่เปิดให้ประเทศใดทำการตรวจสอบหลังจากก่อสร้างเสร็จแล้ว และกัมพูชาจะไม่ยินยอมให้ประเทศใดก็ตามตั้งฐานทัพทหารที่ฐานทัพเรือแห่งนี้
พร้อมย้ำว่ากัมพูชาไม่มีจุดประสงค์ให้เกิดภัยคุกคามต่อประเทศอื่น และไม่ต่อต้านความพยายามด้านการทหารของประเทศใด แต่กัมพูชาเพียงแค่ต้องการเสริมศักยภาพการป้องกันตนเองภายใต้แรงกดดันและการแข่งขันทางภูมิรัฐศาสตร์ในปัจจุบัน
- ข้อมูลบางส่วนจากเอเอฟพี