รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของสมาคมประชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ อาเซียน พบหารือที่กรุงพนมเปญในวันพุธ เพื่อหาทางยุติความรุนแรงในเมียนมาที่ยกระดับขึ้น รวมทั้งแก้ปัญหาอื่น ๆ ที่อาเซียนกำลังเผชิญ
การประชุมครั้งนี้คือครั้งแรกในรอบสองปีที่เป็นการประชุมแบบพบกันจริง ๆ หลังจากที่ต้องใช้วิธีประชุมทางไกลในช่วงการระบาดใหญ่ของโควิด-19 ซึ่งมาพร้อมกับปัญหาเศรษฐกิจ สงครามยูเครน และความตึงเครียดระหว่างสหรัฐฯ กับจีน สืบเนื่องจากกรณีไต้หวันและทะเลจีนใต้
ปรัก สุคน รัฐมนตรีต่างประเทศกัมพูชาซึ่งรับหน้าที่ประธานอาเซียนในปีนี้ กล่าวกับผู้ร่วมประชุมในวันพุธว่า "อาเซียนจำเป็นต้องรับมือความท้าทายหลากหลายรูปแบบมาโดยตลอด แต่ปีนี้ต่างออกไป เพราะอาเซียนต้องเผชิญกับปัญหามากมายทั้งในระดับภูมิภาคไปถึงระดับโลก"
ในกาารประชุมครั้งนี้ ผู้แทนของรัฐบาลทหารเมียนมาไม่ได้รับเชิญให้เข้าร่วมเนื่องจากความรุนแรงที่กำลังเกิดขึ้นภายในเมียนมานับตั้งแต่เกิดรัฐประหารเมื่อปีที่แล้ว ซึ่งผู้นำทหารเมียนมาได้ออกมาประท้วงท่าทีดังกล่าวของอาเซียน พร้อมยืนยันจะไม่อนุญาตให้ผู้แทนกลุ่มใดก็ตามเข้าร่วมการประชุมในฐานะตัวแทนของเมียนมาเช่นกัน
การตัดสินใจของรัฐบาลทหารเมียนมายิ่งทำให้การจัดการปัญหาของเมียนมาด้วยแนวทางของอาเซียนยากลำบากยิ่งขึ้น รวมถึงการโน้มน้าวให้ผู้นำทหารเมียนมาปฏิบัติตาม "ฉันทามติ 5 ข้อ" ที่จัดทำขึ้นเพื่อสร้างสันติภาพในเมียนมา แต่จนถึงขณะนี้ยังคงถูกเพิกเฉย
เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว รัฐบาลทหารเมียนมาสั่งประหารนักเคลื่อนไหวเพื่อประชาธิปไตย 4 คนท่ามกลางเสียงประณามจากทั่วโลก ซึ่งทางรัฐมนตรีต่างประเทศมาเลเซีย ไซฟุดดิน อับดุลเลาะห์ ประณามการกระทำดังกล่าวว่าเป็น "อาชญากรรมต่อมวลมนุษย์" พร้อมเรียกร้องให้มีมาตรการลงโทษชุดใหม่ต่อเมียนมา
รัฐมนตรีอับดุลเลาะห์ยังขอให้อาเซียนยกเลิกหรือปรับปรุงฉันทามติ 5 ข้อเสียใหม่ และยืนยันว่า ผู้แทนพิเศษของอาเซียนควรมีโอกาสได้พบหารือกับรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ หรือรัฐบาลเงาของเมียนมา เพื่อช่วยจัดทำกรอบการเมืองใหม่สำหรับเมียนมาด้วย
อย่างไรก็ตาม ดูเหมือนนายกรัฐมนตรีฮุน เซน แห่งกัมพูชา พยายามขอให้ชะลอการตัดสินใจในเรื่องนี้ไว้ก่อน โดยระบุว่า "หากมีนักโทษการเมืองถูกประหารเพิ่ม เราจำเป็นต้องทบทวนบทบาทของฉันทามติ 5 ข้อนี้อีกครั้ง"
ทั้งนี้ สำนักข่าวเอพีได้เปิดเผยร่างแถลงการณ์ร่วมของที่ประชุมรัฐมนตรีอาเซียนในครั้งนี้ซึ่งระบุให้เมียนมาเร่งปฏิบัติตามฉันทามติ 5 ข้อ และเรียกร้องให้ยุติความรุนแรงในทันที
คาดว่าตั้งแต่การรัฐประหารเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ปีที่แล้ว มีประชาชนเมียนมาเสียชีวิตจากการปราบปรามของกองทัพแล้วกว่า 2,100 คน และถูกจับกุมเกือบ 15,000 คน อ้างอิงจากข้อมูลขององค์กร Assistance Association for Political Prisoners
รมต.จีน รัสเซีย สหรัฐฯ เตรียมร่วมประชุม EAS ศุกร์นี้
รัฐมนตรีต่างประเทศของจีนและรัสเซีย ซึ่งสนับสนุนรัฐบาลทหารเมียนมา จะเข้าร่วมประชุมอาเซียนในช่วงปลายสัปดาห์นี้ด้วย ซึ่งเชื่อว่าอาจมีการกดดันจากอาเซียนให้สองประเทศนี้เข้าช่วยโน้มน้าวเมียนมาให้ทำตามฉันทามติ 5 ข้อ
นอกจากนี้ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ แอนโทนี บลิงเคน จะร่วมประชุมด้วย ซึ่งคาดว่าจะเป็นครั้งแรกที่บลิงเคนได้พบกับรัฐมนตรีต่างประเทศจีน หวัง อี้ หลังจากเกิดความตึงเครียดเรื่องที่ ส.ส.แนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ เดินทางเยือนไต้หวันเมื่อวันอังคาร สร้างความขุ่นเคืองให้แก่จีน
โดยรัฐมนตรีต่างประเทศของ 3 มหาอำนาจนี้จะเข้าร่วมการประชุม East Asia Summit ในวันศุกร์นี้ รวมทั้งการประชุมด้านความมั่นคง ASEAN Regional Forum ที่มีเกาหลีเหนือเข้าร่วมด้วย
- ที่มา: เอพี