สื่อนอกรายงานข่าวการแยกตัวของพรรคเพื่อไทยออกจากกลุ่มขั้ว 8 พรรค หลังเจอแรงต้านจากพรรคการเมืองและวุฒิสภาที่ใช้เรื่องการแก้ไขกฎหมายหมิ่นสถาบันฯ เป็นคำอธิบายหลัก
เอพีรายงานว่า การประกาศของพรรคเพื่อไทยเมื่อวันพุธตามเวลาในประเทศไทย ส่งผลให้พรรคที่ได้คะแนนเสียงเลือกตั้งสูงที่สุดอย่างพรรคก้าวไกลไม่อยู่ในสมการจัดตั้งรัฐบาล
โดยที่ผ่านมาการจัดตั้งรัฐบาลที่นำโดยพรรคก้าวไกลไม่ได้รับเสียงสนับสนุนเกินกึ่งหนึ่งของรัฐสภา หรือเกิน 375 เสียง ตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ 2560 ที่ประกาศบังคับใช้ภายใต้รัฐบาลทหาร
นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว หัวหน้าพรรคเพื่อไทยกล่าวว่า พรรคเพื่อไทยจะแถลงในรายละเอียดว่าพรรคใดจะอยู่ในแผนร่วมจัดตั้งรัฐบาลบ้างในวันพฤหัสบดีตามเวลาในประเทศไทย โดยพรรคเพื่อไทยจะเสนอนายเศรษฐา ทวีสิน เป็นแคนดิเดตนายกฯ ในวาระการลงคะแนนเสียงในรัฐสภาในวันศุกร์ที่ 4 สิงหาคมนี้
หัวหน้าพรรคเพื่อไทยกล่าวระหว่างแถลงข่าวด้วยว่า พรรคเพื่อไทยได้คุยกับพรรคการเมืองอื่นและสมาชิกวุฒิสภาแล้ว ซึ่งมีความชัดเจนว่าท่าทีของพรรคก้าวไกลต่อเรื่องสถาบันกษัตริย์ คืออุปสรรคสำคัญในการรวบรวมเสียงสนับสนุนในรัฐสภา
การลงมติรับรองผู้ลงสมัครดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ที่มีขึ้นเมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา จบลงด้วยการที่นายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ หัวหน้าพรรคก้าวไกลและแคนดิเดตนายกฯ ได้รับเสียงสนับสนุน 312 เสียงจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและ 13 สว. ที่ได้รับการแต่งตั้งจากคณะรัฐบาลทหาร
หนึ่งสัปดาห์หลังจากนั้น สมาชิกรัฐสภามีมติตีความว่าไม่สามารถเสนอชื่อนายพิธาซ้ำได้ เนื่องจากผิดข้อบังคับการประชุมสภาในวันเดียวกัน นายพิธาถูกศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้ระงับการทำหน้าที่ ส.ส. จากกรณีที่มีผู้ร้องเรียนว่า นายพิธาถือหุ้นบริษัทสื่อ
เอพีรายงานว่าพรรคก้าวไกลที่รับความนิยมอย่างมากจากกลุ่มฐานเสียงอายุน้อย มีความตั้งใจที่จะลดอิทธิพลของกองทัพและทุนผูกขาด นอกจากนั้นยังมีข้อเสนอที่เกี่ยวข้องกับการปฏิรูปประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 ที่มีโทษจำคุก 3-15 ปี และมักถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าถูกใช้เป็นเครื่องมือทางการเมืองอย่างกว้างขวาง
สว. ที่เอพีระบุว่า มองตนเองเป็นเหมือนกับผู้พิทักษ์อุดมการณ์นิยมกษัตริย์และอนุรักษ์นิยม มีหลายรายที่ออกมากล่าวว่าไม่สนับสนุนนายพิธาเพราะประเด็นเรื่องการแก้ไขกฎหมายดังกล่าว
นายชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรคก้าวไกลกล่าวว่า พรรคเพื่อไทยไม่ได้มาถามพรรคก้าวไกลว่าจะถอยเรื่องเกี่ยวกับ ม.112 หรือไม่ แต่ให้ข้อมูลว่า ทุกพรรคที่พรรคเพื่อไทยได้ไปพูดคุยมานั้น ไม่มีพรรคใดอยากร่วมรัฐบาลกับพรรคก้าวไกล
สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า ภูมิธรรม เวชยชัย รองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย กล่าวว่ารัฐบาลร่วมที่พรรคเพื่อไทยเป็นแกนนำจัดตั้ง จะไม่สนับสนุนการแก้ไข ม.112 และจะมุ่งเน้นไปที่การแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจและการเมือง
ทั้งนี้ ก่อนที่จะมีการโหวตรับรองแคนดิเดตนายกฯ ในวันศุกร์เพียงหนึ่งวัน ศาลรัฐธรรมนูญจะมีการหารือว่าจะรับเรื่องร้องเรียนจากผู้ตรวจการแผ่นดินหรือไม่ ในกรณีมติสภาที่ไม่อนุญาตให้เสนอชื่อพิธาเป็นแคนดิเดตนายกฯ ในสภาซ้ำ ๆ หากศาลรัฐธรรมนูญรับเรื่องร้องเรียน ก็อาจจะมีคำสั่งให้เลื่อนวาระการรับรองแคนดิเดตนายกฯ ที่จะมีขึ้นด้วย
เอพีระบุว่า นับตั้งแต่ตัวแทนจากกลุ่ม 8 พรรครัฐบาลไม่สามารถจัดตั้งรัฐบาลได้ ก็มีมวลชนที่สนับสนุนพรรคก้าวไกลออกมาชุมนุมประท้วงเพื่อเรียกร้องให้ สว. หยุดสกัดกั้นความพยายามในการจัดตั้งรัฐบาลจากกลุ่ม 8 พรรค และเรียกร้องไม่ให้การรวมกลุ่มทางการเมืองดังกล่าวแยกออกจากกัน
หลังพรรคเพื่อไทยประกาศถอนตัว กลุ่มผู้ชุมนุมเดินทางไปยังที่ทำการพรรคเพื่อไทยและแสดงออกเชิงสัญลักษณ์ด้วยการเผาหุ่นฟางและราดเลือดหมู
พรรคเพื่อไทยเป็นพรรคการเมืองที่มีความเชื่อมโยงกับอดีตนายกฯ นายทักษิณ ชินวัตร ที่ประกาศว่าจะกลับประเทศไทยในวันที่ 10 สิงหาคม หลังถูกกองทัพยึดอำนาจและหนีการถูกดำเนินคดีอยู่ที่ต่างประเทศมา 17 ปี โดยทักษิณอ้างว่าคดีความดังกล่าวมีแรงจูงใจทางการเมืองอยู่เบื้องหลัง
- ที่มา: เอพี, รอยเตอร์
