การรั่วไหลครั้งใหญ่ของข้อมูลหลายล้านฉบับเกี่ยวกับการหลบเลี่ยงภาษีในปานามา ได้เปิดเผยรายละเอียดเกี่ยวกับการซุกซ่อนทรัพย์สินของมหาเศรษฐีจำนวนมากทั่วโลก ซึ่งรวมถึงผู้นำประเทศ นักการเมือง และนักธุรกิจจากหลายประเทศ
เอกสารจำนวน 11 ล้านฉบับที่รั่วไหลมาจากบริษัทกฎหมาย Mossack Fonseca ในปานามา ได้สร้างแรงสะท้อนไปทั่วทุกมุมโลก เนื่องจากมีรายชื่อนักการเมือง นักธุรกิจ และคนที่มีชื่อเสียงมากมายที่ถูกระบุว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับการซุกซ่อนทรัพย์สินในบัญชีธนาคารต่างชาติ รวมทั้งในปานามา เพื่อหลบเลี่ยงภาษี ปิดบังการคอรัปชั่น หรือหลีกเลี่ยงการถูกลงโทษ
องค์กร International Contorsium of Investigative Journalists หรือ ICIJ เป็นผู้เปิดเผยเอกสารเหล่านี้ ซึ่งมีรายชื่อบุคคลระดับผู้นำประเทศและอดีตผู้นำประเทศ 72 คน และนักการเมืองอีกราว 140 คนจาก 50 ประเทศ
รวมถึงประธานาธิบดีอาร์เจนติน่า Mauricio Macri ที่ถูกกล่าวหาว่าซุกทรัพย์สินไว้ที่ธนาคารในบาฮามาส ประธานาธิบดียูเครน Petro Porochenko ผู้ถูกกล่าวหาว่ามีบริษัทลับอยู่ที่เกาะ British Virgin และนายกฯ ของไอซ์แลนด์ Sigmundur Gunnlaugsson ซึ่งถูกกล่าวหาว่าซ่อนเงินหลายล้านดอลลาร์ผ่านบริษัทตัวแทนแบบลับๆ
นอกจากนี้ยังมีการระบุถึงสมาชิกในครอบครัวของประธานาธิบดีจีน Xi Jinping สมาชิกครอบครัวของนายกฯอังกฤษ David Cameron ราชวงศ์ซาอุดิอาระเบีย ตลอดจนพรรคพวกของประธานาธิบดีรัสเซีย Vladimir Putin ว่ามีส่วนเกี่ยวข้องการคอรัปชั่นหรือมีบัญชีลับในธนาคารต่างประเทศด้วย
ในส่วนของคนดังนั้น ชื่อของ Lionel Messi นักฟุตบอลชาวอาร์เจนติน่าซึ่งค้าแข้งอยู่กับทีมบาร์เซโลน่าในสเปน ถูกระบุว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับการฉ้อโกงภาษีผ่านบริษัทเปลือกนอกในอุรุกวัย
เอกสารลับดังกล่าวบอกด้วยว่า สถานที่หรือประเทศที่ได้รับความนิยมมากที่สุดสำหรับผู้ต้องการหลบเลี่ยงภาษี คือ เกาะ British Virgin รองลงมาคือปานามา หมู่เกาะบาฮามาส และหมู่เกาะซีเชลล์ ตามลำดับ
คุณ Maggie Murphy แห่งองค์กรต่อต้านการคอรัปชั่น Transparency International ระบุว่าสิ่งที่ข้อมูลที่รั่วไหลนี้ชี้ให้เห็นคือ เป็นเรื่องง่ายมากสำหรับคนที่ต้องการหลบเลี่ยงการจ่ายภาษี โดยวิธีเลี่ยงภาษีที่นิยมใช้กัน คือการตั้งบริษัทเปลือกนอกขึ้นมาแบบลับๆ ในรูปแบบต่างๆ เพื่อซุกซ่อนความเชื่อมโยงของทรัพย์สินนั้นกับตัวบุคคล
จนท.ของ Transparency International ผู้นี้ยังได้ขอให้รัฐบาลประเทศต่างๆ รวมถึงรัฐบาลอังกฤษ ดำเนินการตรวจสอบรายชื่อผู้มีส่วนพัวพันกับการทุจริตดังกล่าว ตลอดจนสืบสวนเครือข่ายที่เกี่ยวข้องกับการฉ้อโกงด้านภาษีนี้ ไม่ว่าจะเป็นเจ้าหน้าที่ธนาคาร ทนายความ หรือนักบัญชี
เวลานี้รัฐบาลประเทศต่างๆ ได้รับปากว่าจะติดตามตรวจสอบเรื่องนี้ ขณะที่บรรดาผู้ที่มีรายชื่ออยู่ในเอกสารที่รั่วไหลนั้นก็ต้องพยายามอธิบายให้ได้ว่า มีบัญชีธนาคารในต่างประเทศไว้เพื่ออะไร
เพราะลำพังแค่การเปิดบัญชีธนาคารในต่างประเทศนั้นอาจไม่ใช่เรื่องผิดกฎหมาย แต่รายงานของ ICIJ ชิ้นนี้ระบุว่า ผู้ที่ต้องการซุกซ่อนทรัพย์สินมักไม่ปฏิบัติตามข้อกำหนดทางกฎหมายในการเปิดบัญชี
ขณะที่ทางธนาคารเองก็รู้เห็นเป็นใจในการปกป้องความผิดของลูกค้ากระเป๋าหนักเหล่านั้นเช่นกัน!
อ่านรายละเอียดข้อมูลการเปิดโปงและรายชื่อผู้ที่พัวพันกับการเลี่ยงภาษีที่
(ผู้สื่อข่าว Henry Ridgewell รายงานจากกรุงลอนดอน / ทรงพจน์ สุภาผล เรียบเรียง)