นักการทูตสูงสุดของจีน กล่าวว่าสหรัฐฯ ต้องการการทูตอันชาญฉลาดที่มีในตัวของเฮนรี คิสซิงเจอร์ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ วัย 100 ปี หลังการเยือนกรุงปักกิ่งของคิสซิงเจอร์เมื่อวันอังคาร อันเป็นความพยายามล่าสุดของสหรัฐฯ เพื่อหวังทลายกำแพงกั้นสัมพันธ์อันเย็นชาระหว่าง 2 มหาอำนาจ
หวัง อี้ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศของจีน ที่ปัจจุบันดำรงตำแหน่งที่ปรึกษาด้านนโยบายต่างประเทศของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง กล่าวยกย่องบทบาทของคิสซิงเจอร์ ในการปรับปรุงความสัมพันธ์ระหว่างรัฐบาลวอชิงตันและรัฐบาลปักกิ่งในช่วงคริสต์ทศวรรษที่ 1970 โดยเรียกอดีตรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ในวัย 100 ปีผู้นี้ว่าเป็น “เพื่อนเก่า” ผู้ซึ่ง “มีบทบาทที่ไม่สามารถทดแทนได้ในการเสริมสร้างความเข้าใจระหว่างสองประเทศ” อ้างอิงจากแถลงการณ์ของกระทรวงต่างประเทศจีนหลังการหารือของทั้งสองที่กรุงปักกิ่ง
หวังกล่าวด้วยว่า นโยบายสหรัฐฯ ต่อจีนในปัจจุบันนี้ “ต้องการแนวคิดอันเฉียบแหลมทางการทูตสไตล์คิสซิงเจอร์และความกล้าหาญทางการเมืองแบบนิกสัน”
อย่างไรก็ตาม ที่ปรึกษาด้านนโยบายต่างประเทศของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง กล่าวกับคิสซิงเจอร์ว่ามันอาจ “เป็นไปไม่ได้” ที่จะพยายามและเปลี่ยนแปลงจีน และ “ยิ่งเป็นไปไม่ได้เลย” ที่จะควบคุมจีน
รอยเตอร์รายงานเนื้อหาในแถลงการณ์ของกระทรวงต่างประเทศจีน เกี่ยวกับถ้อยแถลงของคิสซิงเจอร์ในประเด็นนี้ด้วยว่า ไม่ว่าจะยากเย็นแค่ไหน ทั้งสองฝ่ายควรปฏิบัติต่อกันอย่างเท่าเทียมและรักษาการติดต่อสื่อสารระหว่างกัน และว่าเป็นเรื่องที่ไม่อาจยอมรับได้ที่จะพยายามโดดเดี่ยวอีกฝ่าย
เฮนรี คิสซิงเจอร์ อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ วัย 100 ปี มีบทบาทสำคัญด้านความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ และจีนเมื่อกว่า 50 ปีก่อน โดยในการเยือนกรุงปักกิ่งของเขาเมื่อปี 1971 ระหว่างที่ดำรงตำแหน่งที่ปรึกษาด้านความมั่นคงประจำทำเนียบขาว ในยุคอดีตประธานาธิบดีริชาร์ด นิกสัน เขาคือผู้ปูทางสู่การเยือนกรุงปักกิ่งครั้งประวัติศาสตร์ของปธน.นิกสันในปี 1972 และทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ และจีนเป็นปกติในปี 1979
เมื่อวันอังคาร โฆษกกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวกับผู้สื่อข่าวว่า คณะทำงานของประธานาธิบดีโจ ไบเดน รับทราบว่าคิสซิงเจอร์มีแผนเยือนจีน แต่ไม่ได้ไปในฐานะของรัฐบาลอเมริกัน
นอกจากการพบปะกับหวัง อี้ ในวันพุธ คิสซิงเจอร์ ยังได้หารือกับรัฐมนตรีกลาโหมจีน หลี่ ช่างฝู (Li Shangfu) ในวันอังคาร และเขาได้กล่าวกับรัฐมนตรีกลาโหมจีนในประเด็นไต้หวันด้วยว่า สหรัฐฯ และจีนควรขจัดความไม่เข้าใจกัน อยู่ร่วมกันอย่างสันติ และหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้า
ในสัปดาห์นี้ไม่ได้มีแค่อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศคิสซิงเจอร์ที่เดินทางไปเยือนกรุงปักกิ่งเท่านั้น แต่ยังมีจอห์น แคร์รี อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ที่ปัจจุบันดำรงตำแหน่งทูตพิเศษด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศของสหรัฐฯ ที่หารือกับเจ้าหน้าที่ระดับสูงของจีนในด้านการฟื้นฟูความร่วมมือของสองประเทศด้านภาวะโลกร้อน
ทั้งนี้ สัมพันธ์สหรัฐฯ-จีน ตึงเครียดหนักในช่วงไม่กี่ปีมานี้ ทั้งข้อกล่าวหาจากสหรัฐฯ ต่อจีนในประเด็นการค้า เศรษฐกิจ และการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา ประเด็นด้านสิทธิมนุษยชน ไต้หวัน และเหตุบอลลูนสอดแนมจีนเหนือน่านฟ้าสหรัฐฯ
- ที่มา: วีโอเอและรอยเตอร์
