นายกฯ จีน หลี่ เค่อเฉียง ยอมรับว่ารัฐบาลจีนยังไม่สามารถทำได้ตามที่ประชาชนคาดหวังไว้ ในเรื่องการแก้ไขปัญหามลพิษในประเทศจีน หลังจากเมื่อเร็วๆ นี้มีหนังสารคดีเรื่องหนึ่งซึ่งตีแผ่ปัญหามลพิษทางอากาศในจีน ถูกพูดถึงอย่างมากในสื่อสังคมออนไลน์ ก่อนที่จะถูกทางการจีนลบทิ้งไป
ภาพยนตร์สารคดีเรื่อง Under the Dome ซึ่งวิพากษ์วิจารณ์ปัญหามลพิษในประเทศจีน กลายเป็นกระแสทางโลกออนไลน์ก่อนการประชุมสภาประชาชนประจำปีของจีน แต่หลังจากการประชุมสภาเริ่มต้นได้เพียงหนึ่งวัน หนังเรื่องนี้ก็ถูกลบทิ้งไปจากอินเทอร์เน็ตอย่างรวดเร็ว ถึงกระนั้นมีผู้ได้ชมหนังสารคดีเกี่ยวกับมลพิษทางอากาศในจีนไปแล้วกว่า 200 ล้านคน รวมทั้งรัฐมนตรีด้านสิ่งแวดล้อมคนใหม่ของจีน ที่ออกมายกย่องภาพยนตร์เรื่องนี้ด้วย
Chai Jing อดีตผู้สื่อข่าวของสื่อโทรทัศน์ของทางการจีน CCTV คือผู้สร้างหนังสารคดีชิ้นนี้ ซึ่งพาผู้ชมไปรับรู้ถึงผลกระทบด้านสุขภาพที่เกิดจากหมอกควันพิษที่ปกคลุมท้องฟ้ากรุงปักกิ่ง ตลอดจนความท้าทายที่เจ้าหน้าที่ด้านสิ่งแวดล้อมของจีนต้องเผชิญในกระบวนการเสนอกฏหมาย รวมทั้งบริษัทพลังงานรายใหญ่ของทางการจีนที่เป็นส่วนหนึ่งของปัญหานี้ด้วย
ในการแถลงข่าวหลังการประชุมสภาประชาชนจีนประจำปีในวันอาทิตย์ นายกฯ จีน หลี่ เค่อเฉียง ถูกถามถึงประเด็นต่างๆ ที่ปรากฏอยู่ในภาพยนตร์สารคดีชิ้นนี้ ซึ่งนายกฯ หลี่ ตอบคำถามโดยมิได้ระบุถึงภาพยนตร์ Under the Dome ว่าการรับมือกับมลพิษทางอากาศในจีนเป็นสิ่งสำคัญทั้งต่อประชาชนและรัฐบาลจีนเอง และที่ผ่านมารัฐบาลจีนได้พยายามใช้มาตรการต่างๆ ในการแก้ไข แต่ก็ยอมรับว่ายังไม่สามารถทำได้ตามที่ประชาชนคาดหวังไว้
นายกฯ หลี่ชี้ว่า ภายใต้กฏหมายปกป้องสิ่งแวดล้อมของจีน เจ้าหน้าที่จีนมีหน้าที่ต้องนำผู้กระทำผิดมาลงโทษตามกฏหมายให้ได้ และยืนยันว่าไม่ว่าใครเป็นผู้กระทำผิดกฏหมายสิ่งแวดล้อม ก็จะต้องถูกนำตัวมาลงโทษ และว่ากฏหมายดังกล่าวไม่ใช่แค่ตรายาง แต่มีผลบังคับใช้จริงจัง มีบทลงโทษรุนแรง
ด้าน รมต.กระทรวงสิ่งแวดล้อมคนใหม่ของจีน Chen Jining กล่าวยกย่องภาพยนตร์เรื่องนี้ แต่ดูเหมือนในการแถลงข่าวเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว เจ้าหน้าที่จีนไม่ยอมให้มีการตั้งคำถามหรือพูดถึงหนังเรื่องนี้เลย
อย่างไรก็ดี คนมีชื่อเสียงในวงการต่างๆ ของจีนได้กล่าวถึงหนัง Under the Dome กันมากมาย Yao Ming อดีตนักบาสเก็ตบอลชื่อดังใน NBA กล่าวขอบคุณ Chai Jing ผู้สร้างหนังเรื่องนี้ที่ช่วยเปิดหูเปิดตาและเปิดใจประชาชนจีน ให้รับรู้ถึงปัญหาสิ่งแวดล้อม
ขณะที่ผู้กำกับภาพยนตร์ที่มีชื่อเสียงระดับโลก Chen Kaige บอกว่าภาพยนตร์เรื่องนี้จริงจังและจริงใจ และช่วยเน้นย้ำว่าการแก้ไขปัญหามลพิษเป็นเรื่องสำคัญเร่งด่วน
ด้านคุณ Zhong Nanshan ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินหายใจและหนึ่งในผู้แทนในการประชุมสภาประชาชนจีน กล่าวกับ VOA ว่าภาพยนตร์ Under the Dome อธิบายไว้อย่างชัดเจนว่า หมอกควันพิษนั้นมาจากไหน มีอันตรายแค่ไหน ตลอดจนความพยายามของผู้ที่ต้องการแก้ไขเรื่องนี้ และอุปสรรคที่พวกเขาต้องเผชิญ
คุณ Zhong ระบุว่าแม้ผลกระทบด้านสุขภาพจากหมอกควันสีขาวนี้ยังไม่ชัดเจน แต่สิ่งที่แน่ชัดคือหมอกควันพิษนี้เต็มไปด้วยอันตราย สิ่งที่ภาพยนตร์เรื่องนี้สื่อออกมาจึงช่วยตั้งคำถามให้คนฉุกคิด ถือเป็นภาพยนตร์ที่สร้างแรงบันดาลใจได้ดี
เมื่อกว่า 10 ปีก่อน คุณ Zhong Nanshan เป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศจีนหลังจากที่เขาออกมาเปิดเผยสิ่งที่รัฐบาลจีนปกปิดไว้เกี่ยวกับการระบาดของโรคซาร์สเมื่อปี คศ. 2003 ซึ่งผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินหายใจผู้นี้ชี้ว่า หมอกควันพิษสีขาวที่ปกคลุมท้องฟ้าในกรุงปักกิ่งและหลายเมืองในประเทศจีน น่ากลัวยิ่งกว่าโรคซาร์สเสียอีก
รายงานจากผู้สื่อข่าว Bill Ide / เรียบเรียงโดยทรงพจน์ สุภาผล