ประเทศเอเชีย ดีดลูกคิดข้อเรียกร้องซื้อพลังงานด้วยเงินรูเบิลของ ‘ปูติน’

ประเทศในเอเชียผู้นำเข้าน้ำมันจากรัสเซียเผชิญความท้าทายใหม่หลังจากประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ประกาศกร้าวว่า ประเทศที่มีจุดยืน “ไม่เป็นมิตร” กับรัสเซีย จะต้องจ่ายค่าซื้อพลังงานจากรัสเซียด้วยเงินสกุลรูเบิล นับเป็นแรงสั่นสะเทือนต่อตลาดพลังงานโลกรอบใหม่ หลังการบุกยูเครนของรัสเซีย ตามรายงานของรอยเตอร์

ประธานาธิบดีปูติน แห่งรัสเซีย ได้กล่าวเมื่อวันพุธว่า จะจัดสรรน้ำมันและก๊าซให้กับประเทศต่างๆ ในกรอบราคาในสัญญาการซื้อขายเอาไว้ เพียงแต่จะให้จ่ายเงินรูปแบบสกุลเงินรูเบิลแทน

ตอนนี้ ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และไต้หวัน อยู่ในรายชื่อประเทศที่มีจุดยืน “ไม่เป็นมิตร” กับรัสเซีย และทั้งหมดพึ่งพาการนำเข้าก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG) จากโครงการ Sakhalin-2 และ Yamal LNG ทางตะวันออกของรัสเซีย

ญี่ปุ่น

กรณีของญี่ปุ่น ในฐานะผู้นำเข้าก๊าซ LNG จากรัสเซียรายใหญ่ที่สุดในเอเชีย ยังคิดไม่ตกว่ารัสเซียจะบังคับใช้มาตรการดังกล่าวได้อย่างไร โดยรัฐมนตรีคลังญี่ปุ่น ชุนอิจิ ซูซูกิ (Shunichi Suzuki) กล่าวต่อที่ประชุมคณะรัฐมนตรีญี่ปุ่นว่า ยังอยู่ระหว่างการติดตามสถานการณ์นี้กับรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง และยังไม่เข้าใจถึงจุดประสงค์ของรัสเซียรวมถึงวิธีดำเนินมาตรการดังกล่าว

ด้านโฆษก JERA บริษัทนำเข้าก๊าซ LNG รายใหญ่ที่สุดของญี่ปุ่น ระบุว่า ยังไม่ได้รับข้อมูลจากทาง Sakhalin Energy ซึ่งเป็นบริษัทร่วมทุนที่ดำเนินโครงการ Sakhalin-2 ว่าจะมีการเปลี่ยนรูปแบบการชำระเงินจากสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐฯ เป็นรูเบิลแต่อย่างใด ขณะที่โฆษกของ Tokyo Gas และ Osaka Gas ระบุเมื่อวันพฤหัสบดีว่า อยู่ระหว่างการตรวจสอบข้อมูลเกี่ยวกับเงื่อนไขการชำระเงินด้วยสกุลเงินรูเบิล

เมื่อปีที่แล้ว ญี่ปุ่นนำเข้าก๊าซ LNG จากรัสเซีย 6.84 ล้านตัน ซึ่งคิดเป็น 9% ของปริมาณก๊าซ LNG ที่ญี่ปุ่นนำเข้าทั้งหมด ตามข้อมูลของ Refinitiv

ทั้งนี้ Sakhalin Energy บริษัทที่ดำเนินโครงการพัฒนาแหล่งน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ Sakhalin-2 ซึ่งบริษัท Gazprom ของรัสเซีย ถือหุ้น 50% และ Shell ถือหุ้น 27.5% ส่วนที่เหลือเป็นของบริษัท Mitsui & Co และ Mitsubishi Corp ของญี่ปุ่น แต่เมื่อ 28 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา Shell ประกาศถอนตัวจากโครงการดังกล่าว ซึ่งทางรัฐบาลญี่ปุ่นยืนยันว่าจะไม่กระทบต่อการนำเข้าพลังงานของประเทศ ส่วนทาง Mitsui และ Mitsubishi ยังติดตามรายละเอียดจากรัสเซียอยู่

ผู้ซื้อรายอื่นๆ ในเอเชีย

ฝั่งเกาหลีใต้ ประเทศผู้นำเข้าก๊าซ LNG จากรัสเซียเป็นอันดับสามในเอเชีย คาดว่าจะสามารถนำเข้าพลังงานจากรัสเซียได้ต่อไป ตามการยืนยันจากหน่วยงานกำกับดูแลตลาดทุนของเกาหลีใต้ (Financial Services Commission) ที่ระบุว่าจะทำทุกวิถีทางเพื่ออำนวยความสะดวกในการซื้อขายพลังงาน

ทาง Korea Gas Corp ระบุว่า ได้นำเข้าก๊าซ LNG 2 ล้านตันต่อปีจากรัสเซีย หรือราว 6% ของปริมาณนำเข้าโดยรวมของบริษัท อย่างไรก็ตาม ทางบริษัทไม่ได้ทำธุรกรรมโดยตรงกับรัสเซีย แต่จัดทำผ่าน Sakhalin Energy และรูปแบบการชำระเงินค่าพลังงานได้ทำผ่านธนาคารญี่ปุ่นในสิงค์โปร์ ซึ่งทางบริษัทยังไม่พบปัญหาในการซื้อขายพลังงานในขณะนี้ แต่ยังคงติดตามสถานการณ์ใกล้ชิด

ส่วนไต้หวัน ทางบริษัท CPC Corp ที่ดำเนินกิจการโดยรัฐบาลไต้หวัน มีการจัดส่งน้ำมันจากรัสเซียอยู่ในช่วงปลายเดือนมีนาคมนี้ แต่ยืนยันว่ายังไม่มีความคืบหน้าเกี่ยวกับระบบการชำระเงินที่จะเปลี่ยนแปลงไปเช่นกัน

การเรียกร้องให้ปรับระบบการชำระเงินค่าพลังงานในรูปสกุลเงินรูเบิล ถูกมองว่าเป็นวิถีทางของปธน.ปูติน ที่พยายามพยุงค่าเงินรูเบิลของรัสเซีย ที่ร่วงหนักหลังจากบุกยูเครนเมื่อปลายเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา

ปธน.ปูติน กล่าวว่า รัฐบาลและธนาคารกลางรัสเซีย มีเวลา 1 สัปดาห์ในการหาหนทางแก้ปัญหาค่าเงินร่วงหนัก และว่าบริษัท Gazprom ต้องหาทางปรับแก้สัญญาการซื้อขายพลังงานด้วย

อย่างไรก็ตาม กลยุทธ์ดังกล่าวไม่น่าจะได้ผลกับรัสเซีย ในมุมมองของ เอสวาร์ พราสาด (Eswar Prasad) อาจารย์ด้านนโยบายการค้าจากมหาวิทยาลัย Cornell University ที่ว่า ประเทศผู้นำเข้าเชื้อเพลิงจากรัสเซียจะยินดีที่จะจ่ายค่าซื้อน้ำมันและก๊าซธรรมชาติจากรัสเซียด้วยสกุลเงินที่อ่อนค่าอย่างรุนแรงอย่างไม่ต้องสงสัย แต่การเข้าถึงค่าเงินรูเบิลโดยที่จะไม่เป็นการละเมิดมาตรการลงโทษทางเศรษฐกิจของนานาประเทศนั้นเป็นอีกเรื่องที่ท้าทายกว่า และว่าการจ่ายค่าพลังงานด้วยเงินรูเบิลแทบจะมีผลน้อยมากในการแก้ปัญหาค่าเงินอ่อนค่ารุนแรงของรัสเซีย

• ที่มา: รอยเตอร์