ประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูตินของรัสเซียบอกกับประเทศพันธมิตร ณ ที่ประชุม Shanghai Cooperation Organization หรือ SCO ในวันอังคารว่าประชาชนชาวรัสเซียในตอนนี้มีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน "มากกว่าเท่าที่เคยเป็นมา"
การประชุม SCO ที่ครั้งนี้ถูกจัดขึ้นแบบออนไลน์และมีอินเดียเป็นเจ้าภาพ ถือเป็นเวทีการเเสดงทัศนะในการหารือระดับพหุภาคีครั้งเเรกตั้งแต่ปูตินเผชิญกับการแข็งข้อทางทหารของ 'แวกเนอร์กรุ๊ป' ซึ่งเป็นกลุ่มทหารรับจ้าง แม้การท้าทายอำนาจจะจบลงอย่างสั้น ๆ แต่ผู้นำรัสเซียถูกตั้งคำถามเรื่องความสามารถในการกุมอำนาจของเขา
นอกจากอินเดียและรัสเซียแล้ว การประชุม SCO ยังมีผู้นำประเทศอื่น ๆ เช่น จีนและปากีสถาน รวมถึงประเทศในเอเชียกลางอย่างคาซัคสถาน คีร์กีซสถาน ทาจิกิสถาน และอุซเบกิสถาน ซึ่งต่างมีความใกล้ชิดกับรัสเซีย เข้าร่วมด้วย
ประธานาธิบดีปูตินกล่าวผ่านระบบวิดีโอออนไลน์ว่า "ความเป็นปึกแผ่นและความรับผิดชอบต่อชะตาของประเทศบ้านเกิดเมืองนอนถูกแสดงออกให้เห็นอย่างชัดเจนโดยกลุ่มการเมืองของรัสเซียและสังคมโดยรวมผ่านการยืนหยัดอย่างเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันเพื่อต่อต้านความพยายามก่อกบฏของกลุ่มติดอาวุธ"
เขายังได้ขอบคุณประเทศต่าง ๆ ที่ได้แสดงการสนับสนุนรัสเซีย ณ ที่ประชุม SCO อีกด้วย และว่ารัสเซียกำลังลุกขึ้นต้านแรงกดดัน และ "การยั่วยุ" จากตะวันตก
Iranian President Ebrahim Raisi attends the 23rd Shanghai Cooperation Organization Council of Heads of State Summit via video link, at the Office of the President of Iran, in Tehran, Iran, July 4, 2023. (Iran's Presidency/WANA/Handout via Reuters)
นักวิเคราะห์กล่าวว่า ครั้งนี้เป็นโอกาสของปูตินในการแสดงให้โลกรู้ว่าเขายังคงมีอำนาจบริหารประเทศ ทั้งยังส่งสัญญาณว่ารัสเซียไม่ได้อยู่อย่างโดดเดี่ยวในช่วงที่รัสเซียทำสงครามในยูเครน
สมาชิกกลุ่ม SCO ต่างเป็นประเทศเทศที่งดออกเสียงหรือไม่ก็ปฏิเสธที่จะโหวตหนุนมาตรการลงโทษของสหประชาชาติที่มีต่อรัสเซียหลังจากเกิดสงครามในยูเครน
ทั้งนี้ SCO เป็นเวทีหารือที่มีจีนและรัสเซียเป็นผู้ก่อตั้งขึ้นเมื่อ 22 ปีก่อน เพื่อคานอำนาจโลกตะวันตก
เหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นที่การประชุม SCO ในครั้งนี้อีกประการหนึ่งคือ อิหร่านได้เข้าร่วมกลุ่ม SCO ในฐานะสมาชิกลำดับที่ 9 และเบลารุสถูกคาดหมายว่าจะเป็นสมาชิกภายในปีหน้าด้วยเช่นกัน
ทั้งอิหร่านและเบลารุสถือว่ามีความสัมพันธ์ที่ดีกับรัสเซีย
ในส่วนของจีน ประธานาธิบดีสี จิ้นผิงกล่าวต่อที่ประชุมว่า ในการสร้างสันติสุขและความมั่นคงร่วมกัน "เราต้องวางแผนนโยบายต่างประเทศอย่างเป็นอิสระบนพื้นฐานของผลประโยชน์โดยรวมในระยะยาวของภูมิภาค" ตามรายงานของสำนักข่าวซินหัวของทางการจีน
ประธานาธิบดีสี ยังกล่าวด้วยว่าประเทศสมาชิกควรให้ความสำคัญต่อ "ความร่วมมือเชิงปฏิบัติและการเร่งเครื่องฟื้นฟูเศรษฐกิจ"
Indian Prime Minister Narendra Modi, center, addresses a virtual summit of the Shanghai Cooperation Organization, July 4, 2023. (India government's Press Information Bureau via AP)
การที่อินเดียเป็นเจ้าภาพการประชุมสุดยอด SCO ในปีนี้ยังเเสดงให้เห็นถึงแนวทางของนายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดีในการรักษาความสมดุลด้านการเมืองระหว่างประเทศ ขณะที่รัฐบาลของเขาใกล้ชิดกับสหรัฐฯมากขึ้นแต่ก็ยังรักษาสัมพันธ์กับรัสเซียอยู่
โดย เมื่อไม่ถึงสองสัปดาห์ก่อน นายกฯ โมดีเดินทางเยือนสหรัฐฯ เพื่อกระชับความสัมพันธ์ของทั้งสองประเทศ
อินเดียมีจุดต่างอย่างชัดเจนในบางเรื่องกับจีนและปากีสถาน ขณะที่รัฐบาลนิวเดลีสามารถรักษาความเป็นพันธมิตรอันยาวนานกับรัสเซีย และต้องการขยายมิตรภาพไปสู่ประเทศในเอเชียกลาง
ผู้นำรัสเซียและอินเดียพูดคุยโทรศัพท์กันเมื่อสัปดาห์ที่เเล้ว โดยนายกฯ โมดีย้ำจุดยืนที่อินเดียต้องการใช้แนวทางการทูตและการเจรจาเพื่อคลี่คลายปัญหาสงครามยูเครน ซึ่งเป็นจุดยืนเดิมของอินเดียตั้งเเต่รัสเซียบุกยูเครน
อะโชค สาจจานฮาห์ อดีตนักการทูตและประธานสถานบัน Institute of Global Studies เขียนบทความลงสื่ออินเดียเอ็กซ์เพรสเมื่อวันอังคารว่า "ความจริงที่ว่าอินเดียสามารถมีความสัมพันธ์เชิงบวกที่เเข็งขันกับสหรัฐฯ ขณะเดียวกันก็ยังเป็นส่วนหนึ่งของ SCO สะท้อนถึงความเป็นตัวของตัวเองเชิงยุทธศาสตร์ของอินเดีย"
อย่างไรก็ตาม ในการประชุม SCO ครั้งนี้ ที่เป็นเเบบออนไลน์ ซึ่งจะเเตกต่างจากการประชุมจี20 ที่อินเดียจะเป็นเจ้าภาพเช่นกันในเดือนกันยายน ซึ่งคาดว่าจะเป็นเวทีที่ผู้จัดต้องเผชิญสิ่งท้าทายทางการทูต เนื่องจากเป็นการประชุมที่มีทั้งรัสเซีย จีนและสหรัฐฯ เข้าร่วม
- ที่มา: ข้อมูลบางส่วนมาจากรอยเตอร์และเอพี