เมื่อวันศุกร์ นายกรัฐมนตรีโยชิฮิเดะ ซูกะ ของญี่ปุ่น ประกาศว่าเขาจะไม่ลงเลือกตั้งอีกสมัยในฐานะหัวหน้าพรรคเสรีประชาธิปไตย หรือ พรรคแอลดีพี ซึ่งเป็นพรรครัฐบาล เท่ากับว่าเขาจะยุติบทบาทในฐานะผู้นำญี่ปุ่นหลังรับตำแหน่งได้เพียงหนึ่งปี
เส้นทางการเมืองของนายซูกะตกต่ำลงจากผลงานการจัดการโรคโควิด-19 ที่ถูกหลายฝ่ายวิจารณ์ การยุติบทบาทผู้นำของเขายังอาจทำให้ญี่ปุ่นกลับไปสู่ยุคที่นายกรัฐมนตรีแต่ละคนดำรงตำแหน่งเพียงระยะเวลาสั้นๆ
นายซูกะรับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้วหลังจากนายชินโซ อาเบะ ลงจากตำแหน่งผู้นำด้วยเหตุผลด้านสุขภาพ แม้นายซูกะมีสายสัมพันธ์เหนียวแน่นกับแอลดีพี แต่เขาก็เผชิญกับเสียงวิจารณ์ต่อการจัดการโรคระบาดอย่างหนักทั้งจากสาธารณะและจากภายในพรรคแอลดีพีเอง
ประเด็นที่เขาถูกโจมตีหนักที่สุดคือ การตัดสินใจเดินหน้าจัดการแข่งขันโอลิมปิกต่อไปท่ามกลางเสียงคัดค้านเป็นจำนวนมาก โดยญี่ปุ่นเผชิญกับภาวะการระบาดที่ร้ายแรงที่สุดเพียงไม่นานหลังเริ่มการแข่งขันโอลิมปิกขึ้นเมื่อปลายเดือนกรกฎาคม
แม้จะมีการประกาศใช้สถานการณ์ฉุกเฉินเพื่อควบคุมโรค แต่ยอดผู้ติดเชื้อโคโรนาไวรัสยังคงสูงหากเทียบตามมาตรฐานของญี่ปุ่น อย่างไรก็ตาม ยอดผู้เสียชีวิตของญี่ปุ่นค่อนข้างต่ำเมื่อเทียบกับยอดในประเทศพัฒนาแล้วหลายประเทศ
ผลสำรวจล่าสุดโดยสำนักข่าวเอ็นเอชเคระบุว่า ชาวญี่ปุ่นราว 60 เปอร์เซ็นต์ไม่พอใจต่อท่าทีของนายซูกะต่อการระบาดของไวรัส ผู้ตอบแบบสอบถามราว 57 เปอร์เซ็นต์ระบุว่า การแข่งขันโอลิมปิกไม่เป็นไปอย่างปลอดภัยเหมือนที่รัฐบาลอ้าง ชาวญี่ปุ่นจำนวนมากยังไม่พอใจต่อการจัดสรรวัคซีนของญี่ปุ่นที่เพิ่งเริ่มฉีดได้อย่างทั่วถึงมากขึ้นเมื่อไม่นานมานี้
โครีย์ วัลเลซ อาจารย์มหาวิทยาลัยคานากาวะ กล่าวกับวีโอเอว่า ปัญหาใหญ่ของผู้นำญี่ปุ่นผู้นี้คือ เขาไม่มีทักษะด้านการสื่อสารทำให้เขาเอาชนะปัญหาแม้เพียงเล็กน้อยได้อย่างยากลำบาก ทำให้ชาวญี่ปุ่นไม่มั่นใจว่ารัฐบาลสามารถคุมสถานการณ์ได้จริงหรือแค่ตอบโต้สถานการณ์เฉพาะหน้าเท่านั้น
ก่อนหน้านี้ นายซูกะวางแผนปรับคณะรัฐมนตรีเพื่อรักษาเก้าอี้ผู้นำของตน อย่างไรก็ตาม เขาไม่ได้รับเสียงสนับสนุนจากสมาชิกพรรคแอลดีพีที่สำคัญ ซึ่งหลายคนกังวลถึงตำแหน่งทางการเมืองของตนก่อนการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่จะมีขึ้นในเดือนพฤศจิกายนนี้
ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่เห็นว่า พรรคแอลดีพีจะยังคงได้รับเสียงข้างมากในการเลือกตั้งครั้งที่จะถึงนี้ แม้พรรคแอลดีพีจะทำผลงานได้ไม่ดีในการเลือกตั้งท้องถิ่นหลายครั้งที่ผ่านมาก็ตาม ผลสำรวจบางแห่งระบุว่า คะแนนนิยมต่อคณะรัฐมนตรีชุดปัจจุบันเหลือเพียง 29 เปอร์เซ็นต์เท่านั้น
แม้นายซูกะจะมีกำหนดดำรงตำแหน่งเพียงหนึ่งปีก่อนที่จะมีการเลือกตั้ง แต่หลายฝ่ายก็เคยคาดหวังว่า เขาจะดำรงตำแหน่งนานกว่านี้เพื่อไม่ให้ญี่ปุ่นเข้าสู่ยุคผันผวนทางการเมืองอีกครั้ง
นายอาเบะ อดีตนายกรัฐมนตรีคนก่อนหน้านี้เป็นผู้นำญี่ปุ่นที่ดำรงตำแหน่งนานที่สุด โดยอยู่ในตำแหน่ง 8 ปี และภายในช่วงเวลา 50 ปีก่อนหน้านั้น ญี่ปุ่นมีผู้นำคนใหม่ราวทุกสองปี นักวิเคราะห์ส่วนใหญ่เห็นว่าการลาออกของนายซูกะจะทำให้เกิดความไม่มั่นคงทางการเมืองในญี่ปุ่นอีกครั้ง โดยเฉพาะหากการระบาดของไวรัสแย่ลงอีกครั้ง
ทั้งนี้ ผู้ที่เป็นตัวเต็งรับตำแหน่งผู้นำญี่ปุ่นคนต่อไป มีทั้งนายทาโระ โคโนะ อดีตรัฐมนตรีกลาโหมและอดีตรัฐมนตรีต่างประเทศ นายชิเกะรุ อิชิบะ อดีตรัฐมนตรีกลาโหม และนายชินจิโระ โคอิซูมิ รัฐมนตรีสิ่งแวดล้อมคนปัจจุบัน