นิ่งสงบสยบเคลื่อนไหว? อินโดฯ ไม่ตอบรับเจรจากับจีนเรื่องเขตทับซ้อนทางทะเล

China Indonesia Expansion

รัฐบาลอินโดนีเซียปฏิเสธที่จะเจรจากับทางการปักกิ่ง เรื่องพื้นที่ทางทะเลใกล้เกาะนาทูนา ที่จีนอ้างสิทธิประโยชน์ในบริเวณดังกล่าวด้วยเช่นกัน

การแสดงท่าทีเมินเฉยต่อจีนครั้งนี้ อาจเป็นตัวอย่างให้หลายประเทศร่วมภูมิภาคใช้เป็นเเรงจูงใจในการขัดขืนต่ออำนาจของจีนในบริเวณทะเลจีนใต้ ซึ่งเป็นเเหล่งทรพยากรธรรมชาติที่สำคัญ

อินโดนีเซียมีอำนาจในการต่อรองกับจีน ในฐานะที่เป็นตลาดเศรษฐกิจใหญ่กับประชากร 273 ล้านคน

นักวิเคราะห์ Enrico Cau แห่งสมาคม Taiwan Strategy Research Association กล่าวเพิ่มเติมว่า การที่อินโดนีเซียเป็นประเทศมุสลิมที่สำคัญของโลก ช่วยให้รัฐบาลจาการ์ตา มีเครือข่ายมิตรประเทศที่แน่นแฟ้นและกว้างไกล ไปถึงตะวันออกกลางด้วย

ดังนั้นจึงเป็นการยากที่จีน ซึ่งแม้ว่าจะเป็นมหาอำนาจใหญ่ในเอเชีย ที่จะสามารถกดดันและบังคับให้อินโดนีเซียทำตามใจรัฐบาลปักกิ่ง

นักวิชาการกล่าวว่าการดำเนินนโยบายการทูตของจีนต่ออินโดนีเซียจึงควรใช้ความระมัดระวัง

ครั้งหนึ่งเกิดแรงต้านคนชื้อสายจีนอย่างรุนแรงในอินโดนีเซีย จนบานปลายกลายเป็นการก่อจลาจล เมื่อ 22 ปีก่อน

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา กองทัพอินโดนีเซียเพิ่มศักยภาพทางทหารบริเวณเกาะนาทูนา รวมถึงผืนน้ำซึ่งเป็นพื้นที่ทับซ้อนกับการอ้างกรรมสิทธิ์ของจีน

นักวิเคราะห์ Evan Laksmana แห่ง Centre for Strategic and International Studies ที่กรุงจาการ์ตา กล่าวว่า ในมุมของอินโดนีเซีย การยอมเข้าร่วมเจรจากับจีน เรื่องสิทธิ์เหนือผืนน้ำดังกล่าว อาจถูกอ้างได้ว่า เป็นการยอมรับกลายๆ ว่า จีนสามารถอ้างสิทธิประโยชน์ในบริเวณดังกล่าวได้

FILE PHOTO: A ship (top) of the Chinese Coast Guard is seen near a ship of the Vietnam Marine Guard in the South China Sea, about 210 km (130 miles) off shore of Vietnam May 14, 2014. REUTERS/Nguyen Minh/File Photo/File Photo

เขากล่าวว่า หากมีการทึกทักว่าอินโดนีเซียยอมรับการอ้างสิทธิ์ของจีน นั่นอาจกลายเป็นบรรทัดฐานที่จีนนำไปใช้กับประเทศอื่นที่จีนมีความขัดเเย้งในทะเลจีนใต้ด้วยเช่นกัน

ทั้งนี้ ประเทศอื่นๆ ที่มีความขัดเเย้งกับจีนเรื่องทะเลจีนได้ ประกอบด้วย บรูไน มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ ไต้หวัน และเวียดนาม

ศาสตรจารย์ คาร์ล เธเยอร์ แห่งมหาวิทยาลัย New South Wales ที่ออสเตรเลียกล่าวว่า ​จีนอ้างสิทธิ์เหนือน่านน้ำในทะเลจีนใต้ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะ ต้องการขยายแหล่งประมงเพิ่ม ท่ามกลางจำนวนปลาที่น้อยลงตามชายฝั่งของจีนเอง

อาจารย์ เธเยอร์ บอกด้วยว่า นอกจากแหล่งอาหารทะเลเเล้ว จีนยังสนใจทรัพยากรน้ำมันดิบในทะเลแห่งนี้ด้วย

ทางการจาการ์ตา พบว่ามีเรือจีน 60 ลำ ‘รุกล้ำ’ พื้นที่ทั้งหมด 30 แห่งที่เป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษ ในดือนธันวาคม ตามข้อมูลของ East Asia Forum นั่นยังไม่รวมถึงการส่งเครื่องบิน F-16 ของจีนพร้อมด้วยเรือรบเข้ามาในพื้นที่ทับซ้อนด้วย

ต่อจากนี้ นักวิเคราะห์ Laksmana กล่าวว่าอินโดนีเซีย น่าจะตีกันอิทธิพลของจีนด้วยการเสริมกำลังของกองทัพเรือ และเดินเกมประท้วงทางการทูตต่อไป หากเป็นเช่นนั้นจีนคงหลีกเลี่ยงที่จะยกระดับความตึงเครียด เพราะเดิมพันนี้อาจนำซึ่งแรงตอบกลับที่สั่นสะเทือนถึงเศรษฐกิจจีนครั้งสำคัญได้

Chinese President Xi Jinping shakes hands with Indonesia's President Joko Widodo during the G20 Summit in Hangzhou, China, Sept. 4, 2016.