สามนักวิจัยด้านโครงสร้างโปรตีนคว้ารางวัลโนเบลสาขาเคมี ปี 2024

คณะกรรมการโนเบลสาขาเคมีประกาศชื่อผู้ได้รับรางวัลในปีนี้ ซึ่งก็คือ เดวิด เบเกอร์, เดมิส ฮัสซาบิส และจอห์น เอ็ม จัมเปอร์ ในพิธีประกาศซึ่งจัดขึ้นที่กรุงสตอกโฮล์ม ประเทศสวีเดน เมื่อ 9 ต.ค. 2567

ในวันพุธ คณะกรรมการโนเบลสาขาเคมีประกาศรายชื่อผู้รับรางวัลในปีนี้ซึ่งเป็นนักวิจัย 3 คนที่ทุ่มเทให้กับการศึกษาโครงสร้างโปรตีน

ผู้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมี ปี 2024 ประกอบด้วย เดวิด เบเกอร์, เดมิส ฮัสซาบิส และจอห์น จัมเปอร์ ที่จะร่วมกันรับเงินรางวัลมูลค่า 1.1 ล้านดอลลาร์จากราชบัณฑิตสภาด้านวิทยาศาสตร์แห่งสวีเดน (Royal Swedish Academy of Sciences)

ในการประกาศรางวัลสาขานี้ ทางสภาฯ ระบุในแถลงการณ์ว่า “หนึ่งในการค้นพบที่ได้รับการยอมรับในปีนี้เกี่ยวข้องกับการสร้างตัวของโปรตีนอันน่าตื่นเต้นตัวหนึ่ง และอีกเรื่องก็เป็นการทำตามความฝันที่มีมานาน 50 ปี นั่นก็คือ การคาดการณ์โครงสร้างโปรตีนจากการตรวจลำดับกรดอะมิโนของโครงสร้างเหล่านั้น”

ราชบัณฑิตสภาด้านวิทยาศาสตร์แห่งสวีเดนระบุด้วยว่า เบเกอร์จะรับเงินรางวัล 550,000 ดอลลาร์ “สำหรับการออกแบบโปรตีนที่คิดคำนวณได้ (computational protein design) ขณะที่ ฮัสซาบิสและจัมเปอร์จะแบ่งเงินรางวัลอีกครึ่งหนึ่งเท่า ๆ กัน สำหรับผลงาน “การคาดการณ์โครงสร้างโปรตีน”

โยฮัน อาควิสต์ สมาชิกคณะกรรมการโนเบลสาขาเคมี อธิบายรายละเอียดของผลงานของผู้รับรางวัลในปีนี้ ที่กรุงสตอกโฮล์ม ประเทศสวีเดน เมื่อ 9 ต.ค. 2567 (TT News Agency/Christine Olsson via Reuters)

รางวัลโนเบลสาขาเคมีเป็นรางวัลหมวดที่ 3 ที่มีการประกาศออกมาในแต่ละปี หลังการประกาศรายชื่อผู้รับรางวัลสาขาการแพทย์และสาขาฟิสิกส์ไปแล้ว

อนึ่ง รางวัลโนเบลถูกจัดตั้งขึ้นตามคำสั่งในพินัยกรรมของ อัลเฟรด โนเบล นักประดิษฐ์และนักธุรกิจผู้ร่ำรวย โดยมีการมอบให้กับ “ผู้ที่นำเสนอคุณประโยชน์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดให้กับมนุษยชาติ ในปีก่อนหน้า” ตั้งแต่ปี 1901 หรือ 15 ปีหลังการเสียชีวิตของโนเบลเป็นต้นมา

ในช่วงแรกมีการแบ่งสาขารางวัลเป็น 5 สาขา ได้แก่ การแพทย์ ฟิสิกส์ เคมี วรรณกรรมและสันติภาพ ก่อนที่ธนาคารกลางสวีเดนจะเสนอเป็นผู้สนับสนุนการให้รางวัลในสาขาเศรษฐศาสตร์ในเวลาต่อมา

รางวัลในสาขาเคมีนั้นเป็นสาขาที่เรียกได้ว่า ตรงตามความสนใจของอัลเฟรด โนเบล มากที่สุด เพราะมีการนำการศึกษาด้านนี้ไปใช้ในผลงานของเขาในฐานะนักประดิษฐ์อยู่บ่อยที่สุด แม้ในสายตาสาธารณชนแล้ว รางวัลสาขานี้จะไม่ค่อยเป็นหมวดที่น่าสนใจเท่าใดก็ตาม

นอกจากเงินรางวัลแล้ว ผู้ชนะในแต่ละสาขาจะเข้าเฝ้าเพื่อรับพระราชทานเหรียญรางวัลจากสมเด็จพระราชาธิบดีคาร์ลที่ 16 กุสตาฟแห่งสวีเดน ในวันที่ 10 ธันวาคม หลังเข้าร่วมงานเลี้ยงรับรองอย่างเป็นทางการที่ศาลว่าการกรุงสตอกโฮล์มแล้ว

  • ที่มา: รอยเตอร์