รถตู้สองคันดูแลโดยทีมนักวิจัยชาวอังกฤษกำลังเดินทางไปตามเเนวชายฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของบราซิล บริเวณนี้มีการระบาดของเชื้อไวรัส Zika รุนแรงจนทำให้มีเด็กที่เกิดมาพร้อมกับโรค microcephaly จำนวนมากที่สุดในประเทศ
เด็กทารกที่เป็นโรค microcephaly มีขนาดกระโหลกศีรษะและสมองเล็กกว่าปกติ ทำให้เด็กบกพร่องด้านความสามารถในการเรียนรู้และความคิด การควบคุมการเคลื่อนไหวร่างกายและมีอาการชัก ผู้เชี่ยวชาญยังเชื่อว่าเชื้อไวรัส Zika อาจเป็นต้นเหตุของโรค Guillian-Barre Syndrome ที่ทำให้ผู้ป่วย คลื่อนไหวร่างกายไม่ได้เนื่องจากอาการอักเสบในระบบประสาทส่วนกลาง
ทีมนักวิจัยนานาชาติบนห้องทดลองเคลื่อนที่ทั้งสองทีมนี้ นำโดยคุณ Nick Loman แห่งสถาบัน Institute of Micro Biology and Infection ที่มหาวิทยาลัย Birmingham ทำการวิเคราะห์ทางพันธุกรรมของตัวอย่างเลือดจากผู้ป่วย Zika จำนวน 750 ตัวอย่าง เพื่อค้นหาลักษณะเฉพาะตัวทางดีเอ็นเอของเชื้อไวรัส Zika ในการก่อให้เกิดโรคและลักษณะการกลายพันธุ์
คุณ Loman กล่าวว่า งานวิเคราะห์ตัวอย่างเลือดจากผู้ป่วย Zika จะช่วยให้ได้ข้อมูลที่สามารถระบุต้นกำเนิดของเชื้อ Zika ว่ามาจากไหน และกำลังจะระบาดไปที่ใดบ้าง จากพื้นที่ที่มีคนอยู่หนาเเน่นไปยังเมืองเล็กๆ
เขากล่าวว่าการศึกษาข้อมูลเพื่อร่างเเผนที่จีโนมของเชื้อไวรัสชนิดนี้ เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับตัวเชื้อโรคนี้อย่างถูกต้อง ไม่ลำเอียง เพื่อติดตามดูลักษณะการแพร่ระบาดของเชื้อโรคในกลุ่มประชากรกลุ่มต่างๆ และจำนวนครั้งที่เชื้อโรคระบาดจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง
พบเชื้อไวรัส Zika ครั้งเเรกในประเทศอูกันดาในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 1940 และได้เเพร่ไปยังเอเชีย
คุณ Loman หัวหน้าทีมนักวิจัยเคลื่อนที่ กล่าวว่า โรค microcephaly ในทารกที่เป็นผลสืบเนื่องจากมารดาติดเชื้อขณะตั้งครรภ์ มีความเเตกต่างไปจากอาการป่วยของผู้ติดเชื้อในช่วงเเรกเริ่มที่เกิดการระบาดของโรคนี้ ทำให้เชื่อว่าเชื้อไวรัส Zika กลายพันธุ์อยู่ตลอดเวลาจากตั้งเเต่ที่ระบาดครั้งเเรกมาจนถึงปัจจุบัน
คุณ Loman ชี้ว่า ความเข้าใจที่ดีขึ้นเกี่ยวกับความเกี่ยวข้องระหว่างเชื้อไวรัส Zika กับโรค microcephaly จะเป็นผลดีต่อความพยายามคิดค้นวิธีรักษาเเละพัฒนาวัคซีนป้องกันโรค
อุปกรณ์วิเคราะห์ลักษณะดีเอ็นเอที่ทีมนักวิจัยประจำห้องทดลอง Zika เคลื่อนที่ใช้ในบราซิลครั้งนี้มีน้ำหนักเบามากที่ 100 กรัม และใช้คอมพิวเตอร์แล็ปท็อปเป็นแหล่งพลังงาน
ก่อนหน้านี้ ทีมนักวิจัยเชื้ออีโบล่าเคยนำอุปกรณ์ชนิดนี้ไปใช้วิเคราะห์ลักษณะดีเอ็นเอของเชื้ออีโบล่าตอนที่เกิดการระบาดของโรคในประเทศกินี
การเปรียบเทียบสายพันธุ์ของเชื้อโรคระหว่างสายพันธุ์ดั้งเดิมกับสายพันธุ์ใหม่ที่กลายพันธุ์จะช่วยให้ทีมนักวิจัยเข้าใจลักษณะของการระบาดของเชื้อไวรัส Zika ในปัจจุบัน
คุณ Loman หัวหน้าทีมนักวิจัยชาวอังกฤษกล่าวว่าทีมนักวิจัยห้องทดลองเคลื่อนที่มุ่งวิเคราะห์ว่าเชื้อไวรัส Zika มีลักษณะทางดีเอ็นเอแบบใดในปีค.ศ. 2015 และกลายพันธุ์ไปอย่างไรบ้่างในปัจจุบันเพื่อเปรียบเทียบการวิวัฒนาการของตัวเชื้อโรคและลักษณะการกลายพันธุ์
เขากล่าวว่าลักษณะการกลายพันธุ์ของเชื้อ Zika อาจจะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจได้ว่าทำไมเชื้อ Zika จึงแพร่ระบาดได้อย่างรวดเร็วในบราซิล และจะช่วยให้คาดเดาได้ว่ากำลังจะมีการระบาดขึ้นอีกที่ใด ข้อมูลนี้สำคัญมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งกำลังจะมีการเเข่งขันกีฬาโอลิมปิกภาคฤดูร้อนในริโอเดอจาเนโร
คุณ Loman หวังว่าผลการวิเคราะห์ลักษณะทางพันธุกรรมของเชื้อไวรัส Zika จะเป็นประโยชน์ในการลดความเสี่ยงของผู้เข้าร่วมการเเข่งขันและผู้เข้าชมต่อการติดเชื้อไวรัสชนิดนี้
(เรียบเรียงโดยทักษิณา ข่ายแก้ว วีโอเอภาคภาษาไทยกรุงวอชิงตัน )
