รัฐบาลสหรัฐฯ เริ่มใช้มาตรการจำกัดการออกวีซ่าให้กับพลเมืองลาวและเมียนม่าร์ ซึ่งเป็นสองประเทศที่อยู่ในรายชื่อ “ประเทศผู้ดื้อรั้น” ซึ่งไม่ยอมรับผู้ลี้ภัยที่ลักลอบเข้าเมืองผิดกฎหมายมายังสหรัฐฯ กลับสู่ประเทศตนเอง
กระทรวงความมั่นคงมาตุภูมิของสหรัฐฯ หรือ Department of Homeland Security (DHS) มีคำแถลงในวันอังคารว่า “เมียนม่าร์และลาวได้ปฏิเสธหรือจงใจชะลอการรับพลเมืองของพวกเขากลับประเทศโดยไม่มีเหตุผลเพียงพอ”
และในวันอังคารเช่นกัน กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ได้มีคำสั่งให้สถานกงสุลในสองประเทศดังกล่าว เริ่มจำกัดการออกวีซ่าบางประเภทให้กับพลเมืองชาวเมียนม่าร์และชาวลาวแล้วเช่นกัน โดยมีข้อกำหนดดังนี้
เมียนม่าร์: ระงับการออกวีซ่าประเภท B1 สำหรับทำงานในสหรัฐฯ และ B2 สำหรับการเดินทางท่องเที่ยวในสหรัฐฯ สำหรับเจ้าหน้าที่ตั้งแต่ระดับอธิบดีขึ้นไปของกระทรวงแรงงาน กระทรวงคนเข้าเมืองและประชากร และกระทรวงกิจการภายในประเทศของเมียนม่าร์ ตลอดจนวีซ่าที่ออกให้กับสมาชิกครอบครัวของเจ้าหน้าที่เหล่านั้น
ลาว: ระงับการออกวีซ่าประเภท B1, B2 และ B1/B2 สำหรับเจ้าหน้าที่ตั้งแต่ระดับอธิบดีขึ้นไปของกระทรวงความมั่นคงประชาชนของลาว ตลอดจนวีซ่าที่ออกให้กับสมาชิกครอบครัวของเจ้าหน้าที่เหล่านั้น รวมทั้งวีซ่าประเภท A3 และ G5 ที่ให้กับนักการทูตและลูกจ้างขององค์กรระหว่างประเทศของลาวด้วย
ทางกระทรวงความมั่นคงมาตุภูมิของสหรัฐฯ ระบุด้วยว่า หากไม่มีการตอบสนองที่เหมาะสมจากรัฐบาลลาวและเมียนม่าร์ มาตรการนี้อาจขยายผลรวมไปถึงประชาชนลาวและเมียนม่าร์ด้วย โดยจะมีผลบังคับใช้จนกว่าทางกระทรวงความมั่นคงมาตุภูมิของสหรัฐฯ พิจารณาแล้วว่าทั้งสองประเทศนี้ให้ความร่วมมือกับทางการสหรัฐฯ ในระดับที่ยอมรับได้
ทั้งลาวและเมียนม่าร์ ต่างอยู่ในรายชื่อของประเทศที่รัฐบาลสหรัฐฯ จัดว่าเป็น “ประเทศผู้ดื้อรั้น” ที่ไม่ยอมรับผู้ลี้ภัยที่ลักลอบเข้าเมืองผิดกฎหมายมายังสหรัฐฯ กลับสู่ประเทศตนเอง ซึ่งมีทั้งหมด 9 ประเทศ ตามการจัดทำรายชื่อล่าสุดของสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองของสหรัฐฯ เมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา
ในจำนวนนี้ 4 ประเทศ ได้แก่ คิวบา เอริเทรีย อิหร่าน และจีน ถูกระบุในรายชื่อที่ว่านี้มาตั้งแต่สมัยประธานาธิบดีบารัค โอบาม่า ส่วนอีก 5 ประเทศที่ถูกเพิ่มเข้ามาในสมัยประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ คือ กัมพูชา ฮ่องกง ลาว เมียนม่าร์ และเวียดนาม
นอกจาก 9 ประเทศในรายชื่อประเทศผู้ดื้อรั้นดังกล่าวแล้ว สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองของสหรัฐฯ ยังได้ระบุรายชื่อประเทศที่มีความเสี่ยงที่จะไม่ให้ความร่วมมือกับสหรัฐฯ ในการรับตัวคนเข้าเมืองผิดกฎหมายกลับประเทศ ทั้งหมด 47 ประเทศ ซึ่งมีประเทศไทยรวมอยู่ด้วย
ก่อนหน้านี้มีมากกว่า 10 ประเทศ ที่ยอมตกลงหลังการเจรจาเพื่อให้ความร่วมมือกับสหรัฐฯ ในการรับตัวพลเมืองของตนกลับประเทศ และเรื่องนี้จะเป็นผลให้รัฐบาลสหรัฐฯ สามารถส่งตัวบุคคลต่างๆ ราวหนึ่งแสนคน กลับประเทศถิ่นฐานเดิมของตนได้
อย่างไรก็ตาม ไม่มีการเปิดเผยรายละเอียดเกี่ยวกับข้อตกลงที่สหรัฐฯ ทำขึ้นกับประเทศต่างๆ เพื่อให้ประเทศเหล่านี้ยอมรับการส่งตัวกลับบุคคลที่ทางการสหรัฐฯ ไม่ต้องการ หรือไม่พึงประสงค์ให้อยู่ในประเทศอีกต่อไป
โดยปกติแล้ว บุคคลใดก็ตามที่อยู่ในสหรัฐฯ อาจไม่เป็นที่ต้องการและอยู่ในข่ายถูกเนรเทศ หรือถูกส่งตัวกลับประเทศเดิมของตนได้ หากบุคคลนั้นเป็นพลเมืองของต่างประเทศซึ่งละเมิดเงื่อนไขของวีซ่าเข้าสหรัฐฯ เป็นบุคคลที่ไม่มีเอกสารเข้าประเทศอย่างถูกต้องตามกฎหมาย หรือถูกศาลสหรัฐฯตัดสินว่ามีความผิดในอาชญากรรม
โดยหากบุคคลนั้นถูกตัดสินในคดีอาชญากรรม กระบวนการส่งตัวกลับประเทศหรือ deportation นี้ มักจะเกิดขึ้นหลังจากที่รับโทษในคุกของสหรัฐฯ แล้ว
แต่ถ้าบุคคลดังกล่าวถูกควบคุมตัวไว้จากการฝ่าฝืนกฎระเบียบเรื่องการเข้าเมือง เจ้าหน้าที่ของสหรัฐฯ ก็อาจควบคุมตัวไว้ได้ 180 วัน เพื่อดำเนินกระบวนการส่งตัวกลับประเทศเหล่านี้ต่อไป
