นักเขียนบทความออนไลน์ชาวเวียดนาม ที่รู้จักกันในชื่อ “มี นาม” หรือ “Mother Mushroom” คือหนึ่งในสตรี 13 คนจากทั่วโลก ผู้ได้รับรางวัลสตรีผู้กล้าหาญสากล ของกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ประจำปีนี้
สุภาพสตรีหมายเลขหนึ่งของสหรัฐฯ เมลาเนีย ทรัมป์ เป็นประธานในพิธีมอบรางวัลที่จัดขึ้นเมื่อวานนี้ แต่ตัวคุณ “มี นาม” ไม่ได้มาร่วมในพิธีมอบรางวัลดังกล่าว เพราะยังถูกคุมขังไว้ที่เรือนจำในเวียดนาม
สตรีนักรณรงค์ด้านสังคมชาวเวียดนาม ผู้มีชื่อเต็มว่า “เหงียน ง็อก งือ กวิน” ผู้นี้ ถูกคุมขังในเรือนจำมาตั้งแต่เดือนตุลาคมปีที่แล้ว หลังจากถูกจับกุมเมื่อเธอเขียนบล็อกเกี่ยวกับผู้ที่เสียชีวิตระหว่างการจับกุมคุมขังของตำรวจเวียดนาม
นักเขียนหญิงผู้มีนามปากกาว่า “มี นาม” หรือ “Mother Mushroom” เริ่มเขียนบทความออนไลน์มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 2006 และเป็นผู้ก่อตั้งเครือข่ายนักเขียนบล็อกของเวียดนาม ซึ่งเป็นหนึ่งในเว็บไซต์อิสระที่มีอยู่ไม่มากนักในประเทศที่ปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์
“Mother Mushroom” ถูกตั้งข้อหาเผยแพร่โฆษณาชวนเชื่อเพื่อต่อต้านพรรคคอมมิวนิสต์เวียดนาม และหากศาลตัดสินว่ามีความผิด เธออาจต้องโทษจำคุกไม่เกิน 12 ปี โดยขณะนี้ยังไม่มีการระบุว่าการพิจารณาคดีจะมีขึ้นวันไหน
Grace Choi โฆษกหญิงของกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ฝ่ายกิจการเอเชียและแปซิฟิก ระบุว่า “นักรณรงค์หญิงชาวเวียดนามผู้นี้ คือผู้ต่อต้านการคอรัปชั่น สร้างแรงบันดาลใจให้เกิดสันติภาพ เกิดความโปร่งใสในรัฐบาล และการมีสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน ซึ่งรวมถึงเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น”
อย่างไรก็ตาม กระทรวงการต่างประเทศเวียดนามมีแถลงการณ์ว่า “การมอบรางวัลให้กับผู้ที่อยู่ระหว่างการพิจารณาคดีว่าละเมิดกฎหมายของเวียดนามนั้น ไม่เหมาะสมและไม่เป็นผลดีต่อความสัมพันธ์เวียดนาม – สหรัฐฯ”
ถึงกระนั้น ข่าวการได้รับรางวัลของเธอได้รับการกระจายออกไปอย่างรวดเร็วตามสื่อออนไลน์ของเวียดนาม และมีประชาชนจำนวนมากกด “Like” ข่าวนี้
โฆษกหญิง Grace Choi กล่าวว่า “มี นาม คือแรงบันดาลใจให้กับนักรณรงค์คนอื่นๆ และเธอเป็นหนึ่งในนักเขียนบทความออนไลน์ที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดในเวียดนาม”
บทความที่เธอเขียนได้นำไปสู่การลุกฮือต่อต้านรัฐบาลเวียดนามหลายครั้ง และมีผู้ประท้วงจำนวนมากถูกจับกุม โดยตัวเธอเองนั้นก็เคยถูกคุมขังมาแล้วครั้งหนึ่ง จากบทความเมื่อปี ค.ศ. 2009 เกี่ยวกับโครงการทำเหมืองแห่งหนึ่งในเวียดนาม ที่มีรัฐวิสาหกิจจีนเป็นผู้ลงทุนรายใหญ่
หลังจากได้รับการปล่อยตัวออกมาครั้งนั้น ชีวิตของ “มี นาม” ก็เปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง เธอถูกคุกคามโดยเจ้าหน้าที่ ครอบครัวซึ่งรวมถึงแม่และลูกๆ อีกสองคน ต้องตกอยู่ในความหวาดกลัว
เมื่อเดือนเมษายนปีที่แล้วก่อนที่จะถูกจับกุม เธอได้เขียนบทความเรื่องมาตรการตอบสนองของรัฐบาลเวียดนามต่อเหตุการณ์สารเคมีรั่วไหลจากโรงงานเหล็กที่บริษัทไต้หวันเป็นเจ้าของ สารเคมีดังกล่าวได้ทำให้ปลาตายไปอย่างน้อย 80 ตัน ส่งผลกระทบต่อชีวิตผู้คนจำนวนมาก
บทความของเธอได้นำไปสู่การประท้วงโรงงานดังกล่าว ซึ่งในที่สุดเจ้าของโรงงานต้องยอมจ่ายค่าเสียหายหลายร้อยล้านดอลลาร์
แม่ของคุณ “มี นาม” กล่าวกับวีโอเอว่า “แม้รัฐบาลจะไม่ชอบเธอและจับกุมตัวเธอไว้ แต่ในใจลึกๆ แล้ว พวกเขารู้ดีว่าเธอได้ทำสิ่งที่ถูกต้อง ซึ่งตนภูมิใจในตัวลูกคนนี้มาก เพราะเธอกล้ายืนหยัดเพื่อสิ่งที่ถูกต้องโดยไม่เกรงกลัวอำนาจรัฐ แม้จะต้องแลกด้วยชีวิตของเธอก็ตาม”
(ผู้สื่อข่าว Tra Mi รายงาน / ทรงพจน์ สุภาผล เรียบเรียง)
