รัฐบาลอินเดียบริจาควัคซีนโควิด-19 หลายล้านโดสให้กับประเทศเพื่อนบ้านในเอเชียใต้ ซึ่งนักวิเคราะห์ระบุว่าเป็นหนึ่งในแนวทางการทูตของอินเดียที่ใช้วัคซีนโควิดเป็นตัวนำ โดยมีเป้าหมายยกระดับบทบาทของอินเดียบนเวทีโลกและต้านทานการขยายอิทธิพลของจีน
วัคซีนโควิดที่อินเดียบริจาคให้กับประเทศเพื่อนบ้าน เป็นวัคซีนของบริษัทแอสตราเซเนกา ที่ผลิตจากโรงงานในอินเดีย โดยได้จัดส่งไปให้กับ เนปาล ภูฏาน บังกลาเทศ เมียนมา มัลดีฟ มอริเชียส และซีเชลส์ ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา และเตรียมส่งให้กับศรีลังกาและอัฟกานิสถานเป็นชุดต่อไป หลังจากได้รับอนุญาตจากรัฐบาลสองประเทศนั้น
อย่างไรก็ตาม ปากีสถาน ซึ่งถือเป็นคู่แข่งสำคัญของอินเดียในภูมิภาคนี้จะไม่ได้รับวัคซีนบริจาคจากทางการอินเดียแต่อย่างใด ตามการเปิดเผยของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศอินเดีย
"วัคซีนไมตรี" การทูตแบบอินเดียในยุคโควิด
ศรีราม ชอเลีย นักวิเคราะห์จาก Jindal School of International Affairs กล่าวว่า อินเดียใช้ "การทูตวัคซีน" ในการพัฒนาภาพลักษณ์และขยายอำนาจทางการทูตบนเวทีโลก เพื่อให้ได้รับการยอมรับในฐานะหนึ่งในประเทศผู้นำด้านวัคซีนโควิด
ปัจจุบัน อินเดียคือผู้ผลิตวัคซีนรายใหญ่ที่สุดในโลก และถือเป็นแนวหน้าในการจัดหาวัคซีนโควิด-19 ให้กับประเทศรายได้ต่ำและปานกลาง โดยมีบริษัท Serum Institute of India ที่ร่วมมือกับบริษัทแอสตราเซเนกาในการผลิตวัคซีนโควิดในอินเดีย
โครงการบริจาควัคซีนของอินเดียภายใต้ชื่อ VaccineMaitri#” หรือ “Vaccine friendship” มีขึ้นท่ามกลางเสียงวิจารณ์เรื่องความไม่เท่าเทียมด้านวัคซีนระหว่างประเทศร่ำรวยทางตะวันตกกับประเทศยากจน ทำให้อินเดียได้รับความชมเชยอย่างมากจากประเทศที่กำลังประสบปัญหาการเข้าถึงวัคซีนโควิด
นายกรัฐมนตรีอินเดีย นเรนธรา โมดี ทวีตข้อความว่า จะเน้นมอบวัคซีนให้กับประเทศเพื่อนบ้านในเอเชียใต้เป็นอันดับแรก ๆ ภายใต้นโยบาย Neighborhood First
แข่งขันขยายอิทธิพลทางวัคซีนกับจีนในเอเชีย
นักวิเคราะห์ ศรีราม ชอเลีย ให้ความเห็นว่า ขณะนี้อินเดียกำลังพยายามแสดงให้เห็นว่า สามารถอยู่เหนือจีนได้ในเรื่องการผลิตวัคซีนและสาธารณสุข แม้ว่าจะเป็นรองในด้านอื่น เช่น การทหารและเศรษฐกิจ
โดยที่ผ่านมา จีนได้บริจาควัคซีนที่ผลิตในจีนให้กับอินโดนีเซียและตุรกีไปแล้ว และมีแผนจะบริจาคให้อีกหลายประเทศในเอเชีย แอฟริกา และอเมริกาใต้ แต่ดูเหมือนวัคซีนของจีนจะได้รับความเชื่อมั่นน้อยกว่าวัคซีนของแอสตราเซเนกาที่อินเดียเป็นผู้ผลิตรายใหญ่และส่งไปยังหลายประเทศทั้งในรูปแบบของการบริจาคและการซื้อขาย
นายกฯ โมดี กล่าวว่า ในฐานะผู้ผลิตยารายใหญ่ของโลก อินเดียจะรับบทบาทนำในด้านการจัดหาวัคซีนโควิด-19 โดยขณะนี้มีวัคซีนจากสองบริษัทที่ผ่านการรับรองจากรัฐบาลอินเดียซึ่งพร้อมที่จะนำไปใช้ในการปกป้องมวลมนุษยชาติแล้ว