สำนักข่าว AFP รายงานว่า เมื่อวันจันทร์ จาง จาน (Zhang Zhan) อดีตทนายความและนักข่าวพลเมืองชาวจีนวัย 37 ปี ถูกตัดสินจำคุกสี่ปีเนื่องจากรายงานสดสถานการณ์การระบาดของโควิด-19 ในเมืองอู่ฮั่น ทางตอนกลางของจีน
คำตัดสินนี้มีขึ้นเป็นเวลาเกือบหนึ่งปีหลังเริ่มมีกระแสข่าวถึง “โรคปอดบวมลึกลับ” ในเมืองอู่ฮั่น เมื่อเดือนธันวาคมปีที่แล้ว
ศาลประชาชนเขตใหม่เซี่ยงไฮ้ผู่ตงตัดสินว่า จาง จาน “ทำให้เกิดข้อพิพาทและกระตุ้นให้เกิดปัญหา” จากการรายงานข่าวถึงการระบาดของโควิด-19 ในช่วงเริ่มต้น
รายงานข่าว “โรคปอดบวมลึกลับ” กับการรับมือของรัฐบาลปักกิ่ง
การรายงานสดผ่านวิดีโอและบทความของเธอถูกแบ่งปันอย่างแพร่หลายในสื่อสังคมออนไลน์เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา รวมถึงบทความที่วิจารณ์รัฐบาลจีนว่า “ไม่ให้ข้อมูลแก่ประชาชนเพียงพอ จากนั้นก็ตัดสินใจปิดเมือง นี่คือการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างใหญ่หลวง” ทำให้เธอถูกทางการจีนจับตามอง
จนถึงขณะนี้ ทางการจีนได้ลงโทษบุคคลแปดคนที่ออกมาพูดเป็นคนแรก ๆ เรื่องการระบาดของไวรัสและวิจารณ์การรับมือกับไวรัสของรัฐบาลจีน
ทั้งนี้้ จีนอ้างว่าตนประสบความสำเร็จ “อย่างยิ่งยวด” ในการควบคุมไวรัสในประเทศ เศรษฐกิจในประเทศฟื้นตัวขึ้น ในขณะที่ประเทศอื่นทั่วโลกต่างเผชิญกับมาตรการปิดเมืองและยอดผู้ติดเชื้อที่เพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ
การควบคุมข้อมูลในช่วงที่มีวิกฤติสาธารณสุขระดับโลกเช่นนี้ ถูกใช้เป็นเครื่องมือสำคัญของรัฐบาลคอมมิวนิสต์จีนในการร้อยเรียงเรื่องราวให้เป็นไปในทางที่เป็นประโยชน์กับตน อย่างไรก็ตาม ผู้ที่่คิดต่อต้านแนวทางดังกล่าวก็มีราคาที่ต้องจ่ายสูงเช่นกัน
เหริน ควนหนิว หนึ่งในทนายของจาง ระบุว่า จางดูเสียใจมากเมื่อได้ฟังคำตัดสิน ส่วนมารดาของจางก็สะอื้นไห้อย่างมากเช่นกัน
ปัญหาด้านสุขภาพกับการอดอาหารประท้วง
จางได้เริ่มประท้วงอดอาหารมาตั้งแต่เดือนมิถุนายน และรับอาหารผ่านทางสายจมูกมาระยะหนึ่ง โดยเหรินระบุว่า จางจะไม่รับอาหารหากถูกตัดสินให้ได้รับโทษหนัก และเธอเตรียมใจเสียชีวิตในเรือนจำแล้ว
จาง เกอเกอ ทนายอีกคนของจาง ระบุว่า สุขภาพของจางทรุดโทรมลง เธอมีอาการปวดและเวียนศรีษะ ปวดท้อง ต้องมีผู้ช่วยพาเข้าห้องน้ำ และรู้สึกอ่อนล้าทางจิตใจ
ที่ผ่านมา มีรายงานว่าพรรคคอมมิวนิสต์จีนมักใช้วิธีพิพากษาโทษผู้ที่เห็นต่างทางการเมืองในช่วงระหว่างวันคริสต์มาสและวันปีใหม่ เพื่อลดการถูกจับตามองจากทางตะวันตก
กลุ่มสิทธิมนุษยชนต่างให้ความสนใจกับคดีของจาง โดยลีโอ ลาน ที่ปรึกษาด้านการวิจัยขององค์กรไม่แสวงหากำไร Chinese Human Rights Defenders ระบุว่า ทางการจีนต้องการใช้คดีของจางเป็นตัวอย่างให้ผู้เห็นต่างคนอื่น ๆ เกรงกลัวที่จะตั้งคำถามถึงสถานการณ์ของโรคระบาดในเมืองอู่ฮั่นเมื่อช่วงต้นปีที่ผ่านมา
ทั้งนี้ จางเป็นคนผู้สื่อข่าวพลเมืองคนแรกในจำนวนสี่คนที่ถูกทางการจีนควบคุมตัวหลังรายงานสถานการณ์ในอู่ฮั่น โดยอีกสามคนที่เหลือคือ เฉิน คิวชี ฟาง ปิน และ หลี่ เจอหัว
การตัดสินจำคุกจางในครั้งนี้ มีขึ้นเพียงไม่กี่สัปดาห์ก่อนที่ทีมงานขององค์การอนามัยโลกจะมีกำหนดการเยือนจีนเพื่อสืบเสาะหาแหล่งที่มาของเชื้อโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่
