การเปลี่ยนแปลงทางนโยบายควบคุมจำนวนประชากรของจีนมีผลพวงหลายอย่างตามมา นอกจากชาวจีนจะสามารถมีบุตรได้สองคนแล้ว คนที่ตั้งครรภ์เองไม่ได้ ยังสามารถว่าจ้างแม่อุ้มบุญเป็นคนอุ้มท้องและคลอดบุตรแทนให้ได้
ผู้สื่อข่าววีโอเอที่กรุงปักกิ่งรายงานว่า หากทางการจีนสั่งห้ามแม่อุ้มบุญในประเทศจีน ชาวจีนที่มีฐานะร่ำรวยจะไปว่าจ้างหญิงในต่างประเทศ เช่น ในสหรัฐฯ เป็นแม่อุ้มบุญแทนผู้หญิงในจีน
คณะกรรมการ Standing Committee ซึ่งเป็นฝ่ายรับผิดชอบด้านนิติบัญญัติในสภาประชาชนจีน ได้ตัดสินใจถอดร่างกฏหมายห้ามการมีบุตรผ่านแม่อุ้มบุญในประเทศจีนออกจากการพิจารณาเมื่อปลายเดือนธันวาคมปีที่แล้ว
ไม่มีใครคาดคิดมาก่อนว่าทางวุฒิสภาจะตัดสินใจเช่นนั้น เพราะทางการจีนมักไม่ถอดร่างกฏหมายออกจากการพิจารณาของสภาประชาชนจีนหลังจากประกาศให้รับทราบกันไปแล้ว เพราะจะแสดงให้เห็นว่าทางการขาดความเด็ดขาดในการตัดสินใจ ซึ่งจะส่งผลเสียต่อภาพพจน์ของรัฐบาลในสายตาประชาชน
นาย Zhang Chunsheng หัวหน้าฝ่ายกิจการด้านกฏหมายแห่งคณะกรรมการด้านการวางแผนครอบครัวและสุขภาพแห่งชาติกล่าวในงานแถลงข่าวว่า วุฒิสภาจีนบางคนได้โต้แย้งว่าไม่มีทางที่ทางการจีนจะสามารถห้ามการอุ้มบุญได้อย่างเด็ดขาด
คุณ Zhang กล่าวว่าแม้จะมีกฏหมายออกมาสั่งห้ามการอุ้มบุญในจีน ชาวจีนที่มีฐานะร่ำรวยจะเดินทางไปใช้บริการในประเทศอื่นๆ ที่อนุญาตให้มีการอุ้มบุญ
แหล่งข่าวหลายแหล่งชี้ว่า การมีบุตรผ่านการอุ้มบุญมักมีค่าใช้จ่ายระหว่าง 125,000 – 175,000 ดอลล่าร์สหรัฐในสหรัฐอเมริกา และน้อยกว่านั้นในประเทศอื่นๆ อาทิ ประเทศไทย อินเดียและเนปาล
สมาชิกวุฒิสภาจีนแย้งว่าควรอนุญาตให้มีการอุ้มบุญในประเทศ เพราะอัตราการเป็นหมันเพิ่มสูงขึ้นในจีน และสามีภรรยาชาวจีนที่ต้องการมีบุตรควรมีทางเลือกที่จะช่วยให้มีบุตรได้ พวกเขาชี้ว่าการสั่งห้ามการอุ้มบุญในจีนจะยิ่งส่งเสริมให้เกิดการแอบอุ้มบุญอย่างผิดกฏหมายในจีน และจะเกิดการเอารัดเอาเปรียบผู้หญิงตามมา
แต่บรรดาผู้สังเกตุการณ์หลายคนมีมุมมองในเรื่องนี้ต่างออกไป โดยชี้ว่าทางการจีนต้องการกำจัดอุปสรรคที่อาจจะเป็นตัวขัดขวางความพยายามเพิ่มการเกิดและเพื่อการรับมือกับการมีประชากรสูงวัยเพิ่มขึ้น
ข้อมูลทางตัวเลขจากหลายแหล่งชี้ว่า มากกว่า 12 เปอร์เซ็นต์ของประชากรจีนที่มีสิทธิ์มีบุตรได้มากกว่าหนึ่งคน ไม่มีโอกาสมีบุตรเพราะเป็นหมัน และคนจีนจำนวนมากอยากอยู่เป็นโสดและไม่มีบุตรมากกว่า
คุณ Joshua Freedman ผู้จัดการฝ่ายวิจัยที่บริษัท China Policy ซึ่งเป็นบริษัทให้คำปรึกษากล่าวว่า นโยบายการมีลูกสองคนจะทำให้ครอบครัวจีนหันไปใช้บริการการอุ้มบุญกันมากขึ้นหากไม่สามารถมีบุตรเองได้
มีผู้หญิงจีนที่ไม่อยากเเต่งงาน หรือหาคู่ครองไม่ได้ แต่ต้องการมีบุตรเพิ่มมากขึ้น ผู้หญิงเหล่านี้จะขอรับบริจาคเชื้อสเปิร์มเพื่อช่วยให้ตัวเองตั้งครรภ์ ผู้หญิงโสดเหล่านี้จำนวนมากเจอกับอุปสรรคในการจดทะเบียนบุตรในทะเบียนบ้าน เพราะทางการจีนอนุญาตให้เฉพาะคู่สมรสเท่านั้นที่สามารถแจ้งเกิดบุตรและขอใบอนุญาตเป็นผู้อยู่อาศัยในจีนได้
คุณ Hui อายุ 35 ปี บอกกับผู้สื่อข่าววีโอเอที่กรุงปักกิ่งว่า ตนเองตั้งครรภ์ผ่านเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ช่วยให้มีบุตร และพบว่าจะไม่สามารถแจ้งเกิดบุตรในทะเบียนบ้านได้ ตนเองจึงเดินทางไปต่างประเทศเพื่อคลอดลูก เเม้ต้องเสียค่าใช้จ่ายสูงมากแต่ก็คุ้มค่าเพราะลูกมีสัญชาติที่ชัดเจน และไม่ประสบกับปัญหาเรื่องไม่มีทะเบียนบ้านในจีนอีกต่อไป
รัฐบาลจีนยังกังวลด้วยว่าการสั่งห้ามการอุ้มบุญในจีน จะกระทบต่อคู่สมรสที่สูญเสียบุตรคนเดียวไปในช่วงหลายสิบปีที่จีนบังคับใช้นโยบายมีบุตรคนเดียว และคู่สมรสเหล่านี้ก็อายุมากเกินไปที่จะมีบุตรเองได้
(เรียบเรียงโดย ทักษิณา ข่ายแก้ว วีโอเอภาคภาษาไทยกรุงวอชิงตัน)
