ผู้เชี่ยวชาญแสดงความกังวลเกี่ยวกับกฎหมายใหม่ที่รัฐบาลกรุงปักกิ่งผ่านออกมาและมีผลบังคับให้โรงเรียนรัฐทุกแห่งในฮ่องกงต้องชักธงจีนขึ้นเสาร์และให้มีการบรรเลงเพลงชาติจีนสัปดาห์ละครั้ง โดยมองว่า นโยบายดังกล่าวเป็นวิถี “อันตราย” และ “ไร้ประสิทธิภาพ” ที่เพียงมุ่งหวังสร้างกระแสรักชาติในนักเรียน
ภายใต้กฎหมายใหม่นี้ โรงเรียนอนุบาล โรงเรียนประถม และโรงเรียนมัธยมที่เป็นของรัฐบาลฮ่องกงทุกแห่งจะต้องชักธงชาติจีนขึ้นเสาตั้งแต่ปีหน้าเป็นต้นไป โดยจะต้องจัดให้มีพิธีชักธงขึ้นสู่ยอดเสาพร้อมบรรเลงเพลงชาติจีนสัปดาห์ละครั้งด้วย
คำสั่งดังกล่าวจากรัฐบาลกรุงปักกิ่งมีออกมาตามหลังกฎหมายว่าด้วยเพลงชาติที่ผ่านออกมาใช้งานเมื่อกลางเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ซึ่งมีเนื้อหาให้อำนาจเจ้าหน้าที่ดำเนินคดีอาญาในกรณีใดๆ ก็ตามที่ถือเป็นการ “ดูหมิ่น” เพลงชาติหรือธงชาติจีน โดยผู้ที่กระทำผิดภายในกฎหมายนี้อาจต้องโทษปรับสูงสุดเป็นจำนวนเงิน 6,400 ดอลลาร์ และโทษจำคุก 3 ปีได้
หลายฝ่ายมองว่า มาตรการนี้มีจุดมุ่งหวังที่จะช่วยสกัดกลุ่มต่อต้านรัฐบาล หลังเกิดเหตุกรณีที่แฟนฟุตบอลในฮ่องกงโห่ใส่เพลงชาติจีนที่บรรเลงก่อนเริ่มการแข่งขันหลายนัดก่อนหน้านั้น
แถลงการณ์ของรัฐบาลเมื่อวันที่ 11 ตุลาคมที่ผ่านมาชี้แจงว่า นโยบายใหม่นี้มีจุดประสงค์ที่จะ “ส่งเสริมการศึกษาของชาติ และช่วยให้นักเรียนเรียนรู้เกี่ยวกับจิตวิญญาณของความเป็นเจ้าของประเทศ ความรู้สึกรักในชาวจีน และพัฒนาความเข้าใจในอัตลักษณ์ของชาติ”
รายงานข่าวที่อ้างผลสำรวจจากกลุ่ม Hong Kong Federation of Education Workers ระบุว่า ในช่วงปีที่ผ่านมา โรงเรียนรัฐกว่า 80% ชักธงชาติจีนขึ้นเสาบ่อยมากเป็นพิเศษ
แจน เคอร์รี่ ศาสตราจารย์ด้านการศึกษาจากมหาวิทยาลัยเมอร์ด็อค ซึ่งเคยเขียนหนังสือว่าด้วยเสรีภาพทางการศึกษาในฮ่องกง ให้ความเห็นว่า นโยบายใหม่นี้ เป็น “การปลูกฝังลัทธิความเชื่อ” และว่า “นโยบายนี้... เป็นเพียงการเริ่มต้นของความพยายามที่จะทำให้นักเรียนเหล่านี้กลายมาเป็นประชาชนชาวจีน ภายใต้แนวคิดจีนเดียว ซึ่งคล้ายๆ กับที่เคยเกิดขึ้นในแถบยุโรปตะวันออกเมื่อครั้งหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อโซเวียตเข้าปกครองประเทศเหล่านั้นและเริ่มเปลี่ยนแปลงเยาวชนให้กลายมาเป็นเด็กและวัยรุ่นที่เชื่อในลัทธิคอมมิวนิสต์”
นอกจากเรื่องของการชักธงชาติและบรรเลงเพลงชาติแล้ว แถลงการณ์จากโฆษกของสำนักงานการศึกษาของฮ่องกงยังระบุว่า นักเรียนในฮ่องกงยังจะได้เรียนวิชาเกี่ยวกับ “ประวัติศาสตร์และจิตวิญญาณของธงชาติและตราสัญลักษณ์ของชาติ กฎเกณฑ์เกี่ยวกับการจัดแสดงและการใช้ธง รวมทั้งกติกามารยาทที่พึงกระทำในระหว่างพิธีชักธงขึ้นเสาด้วย
