ขณะนี้ผู้วางนโยบายเศรษฐกิจของกัมพูชากำลังเตรียมพร้อมสำหรับการพัฒนาไปสู่การรองรับอุตสาหกรรมขนาดย่อม หลังจากที่ประเทศอาศัยแรงขับเคลื่อนจากธุรกิจเครื่องนุ่งห่มมาหลายสิบปี
ความจำเป็นดังกล่าวจะมีส่วนกำหนดทิศทางการพัฒนาของกัมพูชาในขั้นถัดไป เพราะ แม้ว่าอุตสาหกรรมเครื่องนุ่มห่มจะช่วยการจ้างงานและเป็นรายได้ของชาวเขมรกว่า 6 แสนคนคน แต่ที่ผ่านมากัมพูชายังไม่พ้นปัญหาความยากจน
ทางการเขมรต้องการขับเคลื่อนเศรษฐกิจด้วยอุตสาหกรรมการผลิต เช่น อะไหล่รถยนต์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
ที่ปรึกษารัฐบาลด้านนโยบายเศรษฐกิจ Mey Kalyan กล่าวว่ากัมพูชากำลังอยู่ในย่างก้าวไปสู่สายการผลิตที่มีความซับซ้อนมากขึ้น เขาบอกว่าไม่มีประเทศใดที่จะสามารถเดินหน้าต่อไปได้หากว่าอาศัยแต่เพียงภาคการเกษตรและการท่องเที่ยว
และเพื่อเป็นการเตรียมตัวสำหรับอุตสาหกรรมเบาให้แข่งขันได้กับประเทศเพื่อนบ้าน เช่น ไทยและเวียดนาม เจ้าหน้าที่กัมพูชาต้องแก้ปัญหาพื้นฐานหลายด้านก่อน ในบรรดาปัญหาเหล่านั้น มีตั้งแต่เรื่องระบบขนส่ง เส้นทางคมนาคม และความพร้อมของท่าเรือ
แต่ที่สำคัญที่สุดคือฝีมือแรงงาน!
Mey Kalyan ที่ปรึกษาด้านเศรษฐกิจของรัฐบาลเขมร บอกว่ากัมพูชาต้องเชื่อมต่อสายการผลิตกับอุตสาหกรรมในไทยให้ได้ ซึ่งส่วนมากเป็นอุตสาหกรรมรถยนต์และภาคการผลิตสินค้าที่ไม่มีความซับซ้อนมากนัก
ขณะนี้กัมพูชากำลังเร่งมือยกระดับคุณภาพการขนส่งและท่าเรือในจังหวัดพระสีหนุ การขนส่งทางเรือที่เชื่อมกับสิงคโปร์ มาเลเซีย และอินโดนีเซีย รวมไปถึง เรือขนสินค้าไปมาจากญี่ปุ่นและจีน
ปัจจุบันบริษัทญี่ปุ่นบางแห่งเข้าไปในกัมพูชาเพื่อเริ่มผลิตสินค้าประเภทอะไหล่รถยนต์และเครื่องใช้ไฟฟ้าแล้ว โดยไปตั้งโรงงานในเขตเศรษฐกิจพิเศษของกัมพูชา หนึ่งในนั้นคือ บริษัท Nikko Kinzoku ที่ผลิตอุปกรณ์เก็บและขนส่งอะไหล่รถยนต์ที่ทำด้วยเหล็กทนความร้อน
กรรมการผู้จัดการใหญ่ของ Nikko Kinzoku กล่าวว่าที่เลือกกัมพูชา เพราะประเทศไทยมีค่าแรงค่อนข้างแพง
อย่างไรก็ตาม ธนาคารเพื่อการพัฒนา หรือ ADB บอกว่าภายในเขตเศรษฐกิจพิเศษของกัมพูชายังมีปัญหาคอร์รัปชั่น การขาดการศึกษาของแรงงาน ราคาไฟฟ้าที่แพง และระบบจ่ายไฟที่ขาดความต่อเนื่อง
ท้ายสุด Chan Sophal จากหน่วยงาน Center for Policy Studies for Cambodia Development บอกว่า ทางการกัมพูชาต้องลดขั้นตอนทางราชการ และสร้างความมั่นใจให้กับนักลงทุนเรื่องกฎหมาย ถ้ากัมพูชาต้องการเดินตามแนวทางการพัฒนาแบบไทยและจีน
เพื่อปรับตัวให้เป็นศูนย์การผลิตที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของเอเชีย!
(รายงานโดย Daniel de Carteret / เรียบเรียงโดย รัตพล อ่อนสนิท)
