วิเคราะห์สัญญาณจากไบเดนสู่จีนระหว่างเยือนเอเชีย – ความริเริ่มที่ยังขาดรายละเอียด

ในวันอังคารประธานาธิบดีโจ ไบเดน สรุปการเยือนเอเชียตะวันออก ซึ่งเป็นการเดินทางที่ผู้นำสหรัฐฯ ส่งสัญญาณการคานอำนาจจีนทั้งทางเศรษฐกิจและทางทหารอย่างที่ชัดเจนที่สุดเมื่อวานนี้ที่เขากล่าวว่า อเมริกาจะดำเนินการทางทหาร หากว่าไต้หวันถูกจีนโจมตี

อย่างที่ทราบกันไปแล้วว่าข่าวนี้ ระหว่างการเยือนกรุงโตเกียวของไบเดน ทำให้ทำเนียบขาวต้องออกมาชี้แจงว่าอันที่จริงสหรัฐฯ ยังยึดตามนโยบายจีนเดียวอยู่

ขณะเดียวกัน หากพิจารณาประเด็นเศรษฐกิจจากผลักดันความร่วมมือ Indo-Pacific Economic Framework หรือ IPEF แล้ว ความคิดริเริ่มนี้ ถือเป็นสัญญาณเพียงแค่เริ่มต้น

นักวิเคราะห์ เดเร็ก กรอสส์แมน แห่งบริษัท Rand Corporation ผู้ที่คิดว่า เป็นเรื่องดีที่รัฐบาลไบเดนสามารถริเริ่มความร่วมมือทางเศรษฐกิจที่พิจารณาความหลากหลายของแต่ละประเทศภายใต้ IPEF แต่เขาระบุถึงจุดอ่อนของกรอบดังกล่าวเช่นกัน

เดเร็ก กรอสส์แมน มองว่า สิ่งที่อเมริกากำลังทำผ่าน IPEF ยังขาดข้อผูกพันและตามหลังจีนอยู่

เมื่อวิเคราะห์ถึงวิธีการสื่อสารเพื่อส่งสัญญาณไปยังจีน ระหว่างการเยือนเกาหลีใต้และญี่ปุ่นในครั้งนี้ มีบางครั้งที่ประธานาธิบดีไบเดนยกตัวอย่างบทเรียนจากสงครามในยูเครนเพื่อบอกอะไรบางอย่างต่อรัฐบาลปักกิ่ง

ในการประชุมสุดยอด 4 ฝ่ายของกลุ่ม Quad ด้านยุทธศาสตร์กลาโหม ซึ่งประกอบด้วยญี่ปุ่น อเมริกา ออสเตรเลีย และอินเดีย ประธานาธิบดีไบเดนกล่าวว่า จะต้องมีการปกป้องบูรณภาพทางดินแดน อำนาจอธิปไตย กฎหมายระหว่างประเทศ รวมถึงสิทธิมนุษยชน ไม่ว่าการละเมิดจะเกิดขึ้นในที่แห่งใดในโลก

ที่กรุงโตเกียว 4 ประเทศกลุ่ม Quad ออกแถลงการณ์ร่วม โดยไม่เอ่ยชื่อจีนโดยตรง แต่ย้ำถึงเป้าหมายที่จะทำให้ภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกเคารพอำนาจอธิปไตยและหลักกฎหมาย

จีนได้เพิ่มงบประมาณกลาโหมอย่างรวดเร็ว ซึ่งมีมูลค่างบประมาณด้านการทหารสูงเป็นอันดับสองของโลก

แซม ร็อกเกวีน ผู้อำนวยการโครงการ International Security ของสถาบัน Lowry Institute กล่าวด้วยว่า กองทัพเรือจีนมีเรือมากกว่าประเทศใดในโลก

ท่ามกลางอิทธิพลของจีนในอินโด-แปซิฟิก ผู้นำประเทศกลุ่ม Quad เปิดตัวความริเริ่มด้านการเดินเรือ ที่จะมีระบบดาวเทียม ที่เชื่อมต่อกับกลุ่มงานสอดส่องกิจกรรมทางทะเล เพื่อจับตาการทำประมงผิดกฎหมายในมหาสมุทรอินเดีย และแถบมหาสมุทรแปซิฟิกด้านตะวันออกเฉียงใต้และบริเวณเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ความริเริ่มนี้ที่มีชื่อว่า Indo-Pacific Partnership for Maritime Domain Awareness (IPMDA) ยังจะส่งเสริมความสามารถของประเทศพันธมิตรในการให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมทางทะเล

ข้อมูลจากดัชนีการทำประมงผิดกฎหมาย IUU Fishing Index เมื่อปีที่แล้วชี้ว่า จีนเป็นประเทศที่กระทำผิดด้านนี้มากที่สุด

นักวิเคราะห์แอรอน คอนเนลลี จากสถาบัน International Institute for Strategic Studies กล่าวว่าประเทศส่วนใหญ่ในภูมิภาคทราบถึงการทำประมงผิดกฎหมายในน่านน้ำของตนแต่ บางประเทศขาดเครื่องมือและเจตจำนงทางการเมืองในการแก้ปัญหา

เช่นเดียวกับที่ เดเร็ก กรอสส์แมน แห่ง Rand Corporation ที่กล่าวถึงกรอบความร่วมมือทางเศรษฐกิจ IPEF แอรอน คอนเนลลี กล่าวว่า โครงการความร่วมมือทางทะเลของกลุ่ม Quad น่าจะต้องมีงานสานต่อเพื่อระบุรายละเอียดในลำดับต่อไปจะมีอะไรบ้าง

• ที่มา: วีโอเอ