สหรัฐฯ ออกมาเตือนสาธารณรัฐคิริบาส ในวันจันทร์ กรณีการให้อนุญาตตำรวจจากจีนเข้ามาปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ประเทศเกาะแปซิฟิกนี้ เนื่องจากความกังวลว่า จะสร้างความตึงเครียดและอาจกระทบอธิปไตย ตามการรายงานของรอยเตอร์
ท่าทีของสหรัฐฯ มีขึ้นหลังการรายงานข่าวของรอยเตอร์เมื่อ 23 กุมภาพันธ์ ที่ระบุว่า มีตำรวจในเครื่องแบบจากจีนเข้าไปมีบทบาทในการดูแลพื้นที่ชุมชน ฝึกสอนศิลปะการต่อสู้ และช่วยเหลือเรื่องโปรแกรมฐานข้อมูลอาชญากรรม
โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ตอบรับการขอความเห็นจากรอยเตอร์ ระบุว่า “เราไม่เชื่อว่าการนำกองกำลังความมั่นคงจากสาธารณรัฐประชาชนจีนเข้ามา จะช่วยประเทศเกาะใด ๆ ในแปซิฟิก ในทางกลับกัน การทำเช่นนั้น เสี่ยงที่จะเพิ่มความตึงเครียดในระดับภูมิภาคและระดับนานาชาติ”
โฆษกกระทรวงการต่างประเทศยังระบุด้วยว่า รัฐบาลกรุงวอชิงตันจะไม่ทนต่อ “ความพยายามบีบบังคับข้ามประเทศ” รวมถึงการตั้งสถานีตำรวจในประเทศอื่น ๆ และกังวลว่า การดำเนินข้อตกลงกับจีนในด้านความมั่นคง หรือความร่วมมือทางไซเบอร์ที่เกี่ยวกับความมั่นคง อาจมีผลต่ออธิปไตยของประเทศเกาะต่าง ๆ ในแปซิฟิก
คิริบาส เป็นประเทศที่มีประชากรราว 115,000 คน และตั้งอยู่ห่างจากทางใต้ของเกาะฮอนโนลูลู รัฐฮาวาย เป็นระยะทาง 2,160 กม. โดยประเทศที่เป็นเกาะเล็ก ๆ แห่งนี้มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ทั้งในฐานะที่อยู่ใกล้กับฮาวาย และในฐานะประเทศที่มีเขตเศรษฐกิจจำเพาะที่มีขนาดใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งซึ่งครอบคลุมพื้นที่ถึง 3.5 ล้าน ตร.กม.
เขตเศรษฐกิจจำเพาะ หรือ EEZ หมายถึงพื้นที่ที่ถัดออกไปไม่เกิน 200 ไมล์ทะเล จากทะเลอาณาเขตของแต่ละประเทศ อ้างอิงตามอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982
ที่คิริบาส มีสถานีติดตามดาวเทียมของญี่ปุ่น และในอดีต จีนก็เคยประกาศว่า จะบูรณะลานบินที่สหรัฐฯ เคยสร้างไว้สมัยสงครามโลกครั้งที่สองขึ้นใหม่ ซึ่งเป็นประเด็นที่สหรัฐฯ ออกมาแสดงความกังวล
Your browser doesn’t support HTML5
ในเดือนตุลาคมปี 2023 สหรัฐฯ ประกาศว่า จะปรับปรุงท่าเรือในเกาะแคนตัน ซึ่งเป็นดินแดนของคิริบาสที่สหรัฐฯ เคยใช้เป็นฐานทัพ และยังกล่าวด้วยว่า ต้องการจะเปิดสถานทูตสำหรับประเทศเกาะในแปซิฟิกนี้ด้วย
จีนยังไม่ตอบรับการขอความเห็นจากรอยเตอร์เกี่ยวกับรายงานนี้ แต่ในเดือนมกราคมที่ผ่านมา มีโพสต์โซเชียลมีเดียของสถานทูตจีนเกี่ยวกับการแต่งตั้งหัวหน้า “สถานีตำรวจจีนในคิริบาส” ออกมาแล้ว
เอรี อริเทียรา รักษาการผู้บัญชาการตำรวจแห่งคิริบาส กล่าวกับรอยเตอร์ว่า ตนขอความช่วยเหลือด้านตำรวจจากจีนตั้งแต่ปี 2022 แต่ว่ายังไม่มีการตั้งสถานีตำรวจในเกาะ โดยในปีที่แล้ว มีตำรวจในเครื่องแบบของจีนจำนวนสิบกว่าคนเข้ามาประจำการ 6 เดือน ก่อนจะผลัดเปลี่ยนตำรวจชุดใหม่เข้ามา
แหล่งข่าวในสถานทูตจีนยืนยันว่า มีตำรวจในเครื่องแบบทำงานในคิริบาสจริง แต่ว่าไม่มีการตั้งสถานีตำรวจ
ในปี 2022 จีน ซึ่งเป็นผู้ให้กู้เงินก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานรายใหญ่ให้กับคิริบาส เคยพยายามทำข้อตกลงระดับภูมิภาคในด้านการค้าและความมั่นคงกับรัฐบาลของประเทศนี้มาแล้ว แต่ไม่ประสบความสำเร็จ
ทั้งนี้ ตั้งแต่ปี 2022 มา จีนส่งเจ้าหน้าที่ตำรวจของตนเข้าไปปฏิบัติหน้าที่ในหมู่เกาะโซโลมอน ภายใต้ข้อตกลงลับด้านความมั่นคง ซึ่งรัฐบาลสหรัฐฯ และออสเตรเลียวิพากษ์วิจารณ์ว่า เป็นการบ่อนทำลายสเถียรภาพในภูมิภาค
ขณะเดียวกัน ปาปัวนิวกินี ประเทศเกาะในภูมิภาคแปซิฟิกที่ใหญ่ที่สุด ออกมาระบุในเดือนกุมภาพันธ์ว่า จะไม่รับข้อเสนอความช่วยเหลือด้านตำรวจและเทคโนโลยีสอดส่องติดตามจากจีน หลังข่าวการเจรจาเรื่องนี้ เรียกเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากทางรัฐบาลสหรัฐฯ และออสเตรเลีย
ที่มา: รอยเตอร์