อาเซียนฝึกซ้อมทางทะเลร่วมสหรัฐครั้งแรกมุ่งสร้างดุลอำนาจกับจีน

US Asean Drills

ประเทศสมาชิกของอาเซียนทั้ง 10 ประเทศจะฝึกซ้อมทางทะเลร่วมกับสหรัฐเป็นครั้งแรกโดยจะเริ่มในวันที่ 2 กันยายน และจะใช้เวลารวมห้าวัน

การซ้อมดังกล่าวนี้มีขึ้นหลังจากที่อาเซียนได้ซ้อมรบร่วมทางทะเลกับจีนเมื่อปีที่แล้วแต่ในพื้นที่ๆ ต่างกัน โดยการซ้อมทั้งสองครั้งนี้มีจำนวนเรือรบที่เข้าร่วมในจำนวนที่เท่ากัน

เจ้าหน้าที่ของไทยซึ่งเป็นประธานอาเซียนปีนี้และเป็นประธานร่วมของการฝึก กล่าวว่า การฝึกซ้อมทางทะเลคราวนี้ไม่มีอะไรที่เกี่ยวข้องกับจีนแต่อย่างใด

ถึงกระนั้นก็ตาม อาณาบริเวณในทะเลหลวงตั้งแต่ทางใต้ของเวียดนามจนถึงช่องแคบมะละกา ซึ่งนับเป็นจุดบีบและเป็นช่องทางสำคัญสำหรับการค้าระหว่างประเทศและการเดินเรือระหว่างมหาสมุทรแปซิฟิกกับมหาสมุทรอินเดีย ซึ่งเป็นพื้นที่ของการฝึกซ้อมร่วมครั้งนี้ดูจะเป็นการส่งสัญญาณว่า กลุ่มประเทศอาเซียนนั้นสามารถร่วมมือกับใครก็ได้ตามที่ต้องการ และอาจส่งผลช่วยลดความตึงเครียดรวมทั้งสกัดกั้นความทะเยอทะยานของจีนในทะเลจีนใต้ลงได้

ทั้งนี้ตามความเห็นของนักวิเคราะห์ด้านความมั่นคงของเอเชีย คุณ Collin Koh นักวิจัยด้านความมั่นคงทางทะเลจากคณะการศึกษาระหว่างประเทศของสถาบัน S. Rajaratnam ในสิงคโปร์ ชี้ว่า ในที่สุดแล้วการฝึกซ้อมครั้งนี้ก็จะเป็นเครื่องยืนยันถึงหลักการเกี่ยวกับเสรีภาพของการเดินเรือ และการบินผ่านน่านฟ้าในทะเลจีนใต้

ส่วนคุณ William Choong นักวิจัยอาวุโสด้านความมั่นคงของสถาบันการศึกษายุทธศาสตร์ระหว่างประเทศในสิงคโปร์ ก็มองเช่นกันว่า หลักการดำเนินงานที่สำคัญของอาเซียนนั้นคือไม่ต้องการถูกดึงให้เข้าเป็นส่วนหนึ่งของการแข่งขันช่วงชิงอำนาจใดๆ และการซ้อมรบร่วมระหว่างทั้งกับจีนเมื่อปีที่แล้วและกับสหรัฐในปีนี้ ก็เป็นการส่งสัญญาณว่าสมาคมอาเซียนให้นำหนักกับทั้งสหรัฐและจีนอย่างทัดเทียมกัน

ก่อนหน้านี้เคยมีรายงานว่า จีนได้เสนอถ้อยคำในตัวร่างเอกสาร Code of Conduct หรือหลักปฏิบัติระหว่างประเทศในทะเลจีนใต้ซึ่งกำลังมีการเจรจากันอยู่ว่า หากสมาชิกอาเซียนประเทศใดจะซ้อมรบกับประเทศนอกกลุ่มแล้ว สมาชิกของอาเซียนประเทศที่เหลืออยู่จะต้องให้ความเห็นชอบด้วย

อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีข้อสรุปเกี่ยวกับเอกสาร Code of Conduct ในทะเลจีนใต้ในขณะนี้ และนักวิเคราะห์ด้านความมั่นคงของสิงคโปร์ก็เชื่อว่า การซ้อมรบร่วมกับสหรัฐช่วงต้นเดือนกันยายนนี้ จะเป็นโอกาสของสหรัฐที่จะส่งสัญญาณเรื่องบทบาทและความผูกพันของตนเกี่ยวกับเสรีภาพของการเดินเรือในทะเลจีนใต้เช่นกัน

โดยนักวิเคราะห์ด้านความมั่นคงของเอเชียทั้งสองเห็นพ้องกันด้วยว่า การซ้อมรบร่วมระหว่างอาเซียนกับจีนและอาเซียนกับสหรัฐนั้นคงจะมีขึ้นต่อไป และจะกลายเป็นองค์ประกอบสำคัญหนึ่งที่จะต้องพิจารณาในเกมการต่อสู้ช่วงชิงอำนาจและอิทธิพลระหว่างจีนกับสหรัฐในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกนั่นเอง