อิสราเอลโจมตีทางอากาศ สังหารเหล่าแกนนำกลุ่มฮามาส

People inspect the rubble of a destroyed residential building which was hit by Israeli airstrikes, in Gaza City, May 12, 2021.

เมื่อวันพุธ กลุ่มฮามาสและทางการอิสราเอลระบุว่า ผู้บังคับบัญชาของกลุ่มฮามาสหลายนายถูกสังหารจากการโจมตีทางอากาศของอิสราเอลในฉนวนกาซา ระหว่างที่การปะทะระหว่างสองฝ่ายทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น

กลุ่มฮามาสระบุในแถลงการณ์ว่า บาสเซม อิสซา หัวหน้าปฏิบัติการทางทหารของกลุ่มฮามาสในเมืองกาซา และเจ้าหน้าที่ทางทหารอาวุโสของกลุ่มหลายคน ถูกสังหารระหว่างการโจมตีดังกล่าว

ทางด้านหน่วยงานความมั่นคงภายในของอิสราเอลก็ยืนยันเช่นกันว่า อิสซาและผู้บังคับบัญชาระดับสูงคนอื่น ๆ ของกลุ่มฮามาส รวมทั้งหัวหน้าวิศวกรและหัวหน้าด้านสงครามไซเบอร์และการพัฒนาจรวด ถูกสังหารจากการโจมตีครั้งนี้

บุคคลระดับสูงของกลุ่มฮามาสถูกสังหารหลังอิสราเอลโจมตีกาซาทางอากาศเมื่อเช้าวันพุธ โดยพุ่งเป้าไปที่ที่ทำการของตำรวจและหน่วยงานความมั่นคง การโจมตีดังกล่าวยังสร้างความเสียหายอย่างหนักต่ออาคารที่พักอาศัยและที่ทำการหลังหนึ่ง แม้จะไม่มีผู้อยู่ในอาคารระหว่างการโจมตีก็ตาม

ทั้งนี้ การปะทะระหว่างอิสราเอลและปาเลสไตน์ในฉนวนกาซาและนครเยรูซาเล็มทวีความรุนแรงขึ้นนับตั้งแต่วันจันทร์ กระทรวงสาธารณสุขของกาซาระบุว่า การโจมตีทางอากาศทำให้ชาวปาเลสไตน์เสียชีวิตอย่างน้อย 48 คน รวมถึงเด็ก 13 คน และมีผู้ได้รับบาดเจ็บเกือบ 300 คน โดยกองทัพอิสราเอลระุบว่า การโจมตีทางอากาศนี้พุ่งเป้าไปที่ฐานยิงจรวดของกลุ่มติดอาวุธ สำนักงานข่าวกรองและที่พักของบรรดาแกนนำกลุ่มฮามาส

An Israeli firefighter walks next to cars hit by a missile fired from Gaza Strip, in the southern Israeli town of Ashkelon, Tuesday, May 11, 2021.

ความตึงเครียดทวีคูณขึ้น

ทางสาธารณสุขระบุว่าชาวอิสราเอลหกคนถูกสังหารจากการโจมตีด้วยจรวดของกลุ่มฮามาสเมื่อวันอังคารและเช้าวันพุธ รวมถึงชาวอิสราเอลสองคนในเมืองอัชเคลอน โดยกลุ่มฮามาสยิงจรวดหลายลำไปยังเมืองเทลอาวีฟและบริเวณชานเมืองมาตั้งแต่วันจันทร์ รวมถึงยิงขีปนาวุธ 130 ลูกเมื่อคืนวันอังคารเพื่อเป็นการตอบโต้

การโจมตีตอบโต้ครั้งนี้เป็นการต่อสู้ระหว่างกลุ่มฮามาสของปาเลสไตน์และกองกำลังของอิสราเอลครั้งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่สงครามในกาซาเมื่อปีค.ศ. 2014 การโจมตีครั้งนี้มีชนวนเหตุมาจากการจลาจลในนครเยรูซาเล็ม และการที่ชาวยิวพยายามเข้าครอบครองพื้นที่ในชุมชนของชาวอาหรับ

ความตึงเครียดนี้ขยายตัวเข้าไปยังเขตเวสต์แบงค์ ชาวอาหรับหลายร้อยคนประท้วงข้ามคืนติดต่อกันเพื่อต่อต้านการใช้กำลังของกองกำลังความมั่นคงอิสราเอลต่อชาวปาเลสไตน์ เช่น เมื่อวันอังคาร มีชายชาวปาเลสไตน์วัย 26 ปี ถูกสังหารระหว่างการปะทะกับกองกำลังอิสราเอลที่ค่ายผู้ลี้ภัยใกล้เมืองฮีบรอน และในเมืองล็อด ใกล้กรุงเทลอาวีฟ มีรายงานชาวยิวสังหารชายชาวอาหรับวัย 25 ปี นอกจากนี้ ยังมีชาวปาเลสไตน์กว่า 700 คนได้รับบาดเจ็บจากการต่อสู้ในนครเยรูซาเล็มและเขตเวสต์แบงก์

Rockets are launched towards Israel from Gaza City, controlled by the Palestinian Hamas movement, on May 11, 2021. (Photo by MAHMUD HAMS / AFP)

เมื่อวันอังคาร เจน ซากี โฆษกประจำทำเนียบขาว ระบุว่า สหรัฐฯ ประณามการโจมตีด้วยจรวดของกลุ่มฮามาสและกลุ่มก่อการร้ายอื่น ๆ โดยประธานาธิบดีโจ ไบเดน สนับสนุน “สิทธิพื้นฐาน” ของอิสราเอลในการป้องกันตนเองและประชาชน

ซากีระบุว่า รัฐบาลสหรัฐฯ สนับสนุนให้ใช้ “แนวทางสองรัฐ” (two-state solution) เพื่อแก้ปัญหาที่ยาวนานหลายสิบปีนี้ โดยในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ได้พูดคุยกับเจ้าหน้าที่อิสราเอล เกี่ยวกับการไล่ชาวปาเลสไตน์ที่อาศัยอยู่ในชุมชนดังกล่าวมานานหลายปี ว่าการกระทำดังกล่าวขัดต่อผลประโยชน์ร่วมกันของสหรัฐฯ และอิสราเอล และเป็นอุปสรรคต่อการหาทางออกของปัญหา

สหประชาชาติเตรียมประชุมนัดพิเศษ

คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติเตรียมประชุมฉุกเฉินในวันพุธเพื่อหารือถึงสถานการณ์ดังกล่าว อย่างไรก็ตาม แหล่งข่าวระบุว่า สหรัฐฯ พยายามชะลอการออกแถลงการณ์ของคณะมนตรี เนื่องจากกังวลว่าอาจส่งผลต่อความพยายามหลังฉากเพื่อยุติความรุนแรง

นายกรัฐมนตรีเบนจามิน เนทันยาฮู ของอิสราเอล ระบุว่า ทางอิสราเอลตัดสินใจเพิ่มการโจมตีทางอากาศในฉนวนกาซาต่อกลุ่มฮามาสและกลุ่มจีฮัด

การโจมตีชุดใหญ่ครั้งนี้เริ่มต้นเมื่อเย็นวันจันทร์ โดยกลุ่มฮามาสยิงจรวดหลังเลยกำหนดเส้นตายเวลา 18.00 น. ของวันจันทร์ตามเวลาท้องถิ่นเพียงไม่กี่นาที หลังอิสราเอลไม่ถอนกองกำลังความมั่นคงออกจากบริเวณมัสยิดอัล-อัคซา ในนครเยรูซาเล็ม ตามกำหนดเส้นตายดังกล่าว

นับแต่นั้นมา เกิดการปะทะในบริเวณมัสยิดอัล-อัคซา ซึ่งเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่สุดของชาวยิว และเป็นสถานที่สำคัญเป็นลำดับที่สามของชาวมุสลิม โดยทางกองทัพอิสราเอลระบุว่า ได้ส่งกองกำลังเสริมไปยังชายแดนกาซา และระดมกำลังทหารเกณฑ์ 5,000 นาย

ในช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา การต่อสู้ระหว่างอิสราเอลและกลุ่มฮามาสมักดำเนินไปเพียงไม่กี่วัน อย่างไรก็ตาม ผู้นำอิสราเอลระบุว่า การสู้รบครั้งนี้อาจดำเนินต่อไปอีกระยะ ในขณะที่โฆษกกองทัพอิสราเอลระบุเมื่อวันอังคารว่า การโจมตีกาซาครั้งนี้ยังอยู่ในระยะเริ่มต้นเท่านั้น

อาบู โอเบดะ โฆษกฝ่ายทหารของกลุ่มฮามาส ระบุว่า การโจมตีด้วยจรวดของกลุ่มฮามาสเป็นการตอบโต้ “อาชญากรรมและการรุกราน” ของชาวอิสราเอลในนครเยรูซาเล็ม

Smoke and flames rise during Israeli air strikes amid a flare-up of Israeli-Palestinian violence, in Gaza May 12, 2021. REUTERS/Ibraheem Abu Mustafa TPX IMAGES OF THE DAY


ชนวนเหตุความรุนแรง

ความรุนแรงครั้งนี้เกิดขึ้นหลังชาวปาเลสไตน์และกองกำลังอิสราเอลปะทะกันในนครเยรูซาเล็มมาหลายสัปดาห์ โดยส่วนหนึ่งสืบเนื่องมาจากแผนของอิสราเอลที่จะขับไล่ครอบครัวชาวปาเลสไตน์ออกจากชุมชนย่านตะวันออกของนครเยรูซาเล็ม

ศาลฎีกาของอิสราเอลได้รับคดีฟ้องร้องต่อการไล่ที่ดังกล่าวแล้ว แต่ศาลเลื่อนการพิจารณาคดีที่มีกำหนดเมื่อวันจันทร์ออกไป โดยอ้างเหตุผลถึง “เหตุการณ์แวดล้อม”

เหตุการณ์ดังกล่าวทำให้ผู้จัดงานเดินขบวนพาเหรดเฉลิมฉลองที่ชาวยิวเข้ายึดครองนครเยรูซาเล็มฝั่งตะวันออก เปลี่ยนเส้นทางการเดินขบวน หลีกเลี่ยงย่านชุมชนชาวมุสลิมเพื่อหลีดเลี่ยงการปะทะ

อิสราเอลเห็นว่า นครเยรูซาเล็มทั้งหมดเป็นเมืองหลวงของอิสราเอล ในขณะที่ชาวปาเลสไตน์ต้องการให้พื้นที่ฝั่งตะวันออกของนครเยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงของประเทศของตนในอนาคต

โดมินิค ราบ รัฐมนตรีต่างประเทศของอังกฤษ ประณามการโจมตีด้วยจรวด โดยระบุว่า ความรุนแรงในนครเยรูซาเล็มและกาซาจะต้องยุติลง โดยทุกฝ่ายต้องหาทางคลี่คลายความรุนแรงโดยทันที