Your browser doesn’t support HTML5
เมื่อประมาณเจ็ดปีก่อน คุณ นิว จิรายุทธ ลัทธิวงศกร ไม่เคยนึกเลยว่า การพยายามหาคำตอบว่าเขาจะสามารถเรียนและเป็นหมอได้หรือไม่ จะกลายเป็นจุดเร่ิมต้นของ Pre-Health Dreamers องค์กรเล็ก ๆ ที่เป็นแหล่งข้อมูลสำคัญสำหรับนักเรียนที่เข้าเมืองโดยผิดกฎหมายอีกหลายคน
ในตอนนั้น เขาและเพื่อนอีก 2 คนนัดเจอกันที่ร้านกาแฟ ก่อนจะร่างคำถามทั้งหมดที่พวกเขามีลงไปบนเอกสารออนไลน์ Google Documents ที่ตั้งชื่อสั้น ๆ ตรงตัวว่า “We Are Going to Medical School”
“ไม่เคยคิดเลยว่า จะกลายมาเป็นองค์กรรอบประเทศ ชื่อ Pre-Health Dreamers คิดว่ามันเป็นตัวอย่างที่โชว์ว่า มีนักเรียนเป็นร้อย ๆ เป็นพัน ๆ คนที่ไม่มีใบเหมือนกันแล้วก็อยากจะเรียนไปทาง healthcare หรือ science แต่ว่ามีอุปสรรคมากมาย พอเราได้เริ่มรวมตัวกัน ก็มีนักเรียน sign up เยอะมาก บอกว่า ชั้นก็มีคำถามแบบนี้นะ ขอคุยด้วย ขอเริ่มกันด้วย มันก็เริ่มเติบโตมาอย่างนั้นเลย”
คุณจิรายุทธและเพื่อนแบ่งกันโทรศัพท์คุยกับสถาบันต่าง ๆ เรื่องกฎเกณฑ์การสมัคร การขอทุน และการกู้ยืมเงินเพื่อการศึกษา ในขณะเดียวกันก็รวบรวมความกล้าเปิดเผยสถานะของตัวเอง เพื่อเป็นการให้ข้อมูลสถาบันเหล่านั้นด้วยว่า การเป็น undocumented immigrant ที่เรียนหนังสือในอเมริกา เป็นอย่างไร มีหรือไม่มีสิทธิอะไรบ้าง ก่อนจะนำข้อมูลและคำตอบที่ได้มาเผยแพร่ให้คนอื่น ๆ
ชายหนุ่มเชื้อสายไทยวัย 29 บอกว่าการมี “ข้อมูล” มีความรู้อยู่ในมือ ทำให้นักเรียนโรบินฮู้ดหลายคนรู้สึกฮึกเหิม มีพลังที่จะต่อสู้เพื่อความฝันของพวกเขา ในช่วงเวลาที่มีมหาวิทยาลัยเพียงไม่กี่แห่งที่อ้าแขนต้อนรับ undocumented immigrant
นอกจากนั้น ยังเป็นโชคดีของคุณจิรายุทธ ที่ในปี พ.ศ. 2555 ประธานาธิบดีโอบามาได้บังคับใช้โครงการ DACA (Deferred Action on Childhood Arrivals) ที่คุ้มครองเยาวชนคนหนุ่มสาวที่อพยพเข้าเมืองผิดกฎหมายตั้งแต่วัยเยาว์ ไม่ให้ถูกส่งกลับประเทศ และสามารถทำงานได้เหมือนชาวอเมริกันคนอื่น ๆ
สองปีต่อมา คุณจิรายุทธ ได้รับการตอบรับให้เข้าเรียนที่ University of California San Francisco หรือ UCSF สถาบันการแพทย์ชื่อดังในนครซาน ฟรานซิสโก ทำให้เขาสร้างประวัติศาสตร์เป็นนักศึกษาแพทย์ที่เป็น undocumented immigrant คนแรกของมหาวิทยาลัยแห่งนี้ในรอบ 155 ปี นั่นยิ่งทำให้เขาเชื่อว่าเขาต้องช่วยเหลือคนอื่น ๆ ให้มีสิทธิเข้าถึงโอกาสที่เขาได้รับ
"ผมจำได้เลยว่าบอกตัวเองว่า I’m the first undocumented medical student and I don’t want to be the last. หมายความว่า ไม่อยากเป็นคนสุดท้าย นักเรียนที่ไม่มีใบ ที่โรงเรียนเขารับ ผมก็ร่วมมือกับโรงเรียน UCSF เพื่อให้เปลี่ยนกฎเกณฑ์ เพื่อให้เปลี่ยนนโยบายบนเว็บไซต์เขาเลยว่า เราต้อนรับนักเรียนทุกคนที่ไม่มีใบ"
เขารู้ดีว่า นักเรียนที่อยู่ในอเมริกาโดยไม่มีเอกสารที่ถูกต้องนั้น ประสบปัญหามากมาย พวกเขาไม่สามารถฝึกงานในโรงพยาบาลเพื่อเตรียมตัวสมัครได้ เพราะพวกเขาไม่มีหมายเลข Social Security หรือหมายเลขประจำตัวที่ใช้ทำธุรกรรมต่าง ๆ นอกจากนี้ ค่าสมัครและค่าสอบเฉพาะทางยังมีราคาแพงมาก นักศึกษาที่เข้ารอบต้องไปสอบสัมภาษณ์ตามมหาวิทยาลัยต่าง ๆ การเดินทางแต่ละครั้งมีค่าใช้จ่ายประมาณ 60,000-100,000 บาท
นอกจากนี้เขายังรณรงค์ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขั้นตอนการสมัคร และให้มีการช่วยเหลือทางการเงินแก่นักเรียน “โรบินฮู้ด” รายได้ต่ำ ปัจจุบัน มีมหาวิทยาลัยในอเมริกาอย่างน้อย 60 แห่งที่เปิดรับนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการ DACA จากข้อมูลของ Association of American Medical Colleges ในปี พ.ศ. 2561
บทบาทของนักศึกษาแพทย์จิรายุทธ ทำให้เขาได้รับการประกาศเกียรติคุณจากหน่วยงานบริการสาธารณสุขของสหรัฐฯ (U.S. Public Health Service) และรางวัลอื่น ๆ อีกมากมาย รองอธิการบดีมหาวิทยาลัย UCSF เคยออกแถลงการณ์ว่า UCSF “เป็นสถาบันการศึกษาที่ดีขึ้นเพราะมีชายหนุ่มเชื้อสายไทยคนนี้เป็นนักศึกษา”
แพทย์หญิง ลีห์ คิมเบิร์ก (Dr. Leah Kimberg) อาจารย์หัวหน้าภาค PRIME ที่ UCSF เชื่อว่าอดีตนักศึกษาแพทย์ของเธอจะเป็นคุณหมอและเป็นผู้นำที่เข้มแข็งในสังคม
“What has been so beautiful and powerful every single step of the way that he has tried to reach his goals, he has made sure that he is systematically trying to reduce barriers for others to follow the same path that he is trying to follow.”
สิ่งที่เธอมองว่าทรงพลังและงดงาม คือในขณะที่คุณจิรายุทธพยายามจะไปให้ถึงเป้าหมายของตัวเอง เขาก็ยังได้ช่วยลดปัญหาและอุปสรรค เพื่อเอื้อให้คนอื่นได้เดินตามเส้นทางเดียวกันอีกด้วย
ความหวังหนึ่งของคุณ นิว คือการเห็นนักเรียนนักศึกษา “โรบินฮู้ด” ไทยเข้าร่วมองค์กร Pre-Health Dreamers ที่เขาร่วมก่อตั้งมากขึ้น เพราะเขาไม่อยากให้ใครต้องรู้สึกโดดเดี่ยวหรือใช้ชีวิตด้วยความกลัวอย่างที่เขาเคยเป็นมาก่อน
“มีคนหนึ่งที่ผมรู้จักดีเขากำลังเรียนเป็นหมอ อีกคนหนึ่งที่อยู่ที่ฟลอริด้ากำลังเรียนเป็นหมอฟัน นอกเหนือจากนั้นมีน้อยมาก ถามว่าทำไม ผมก็ไม่แน่ใจแต่คิดว่าหนึ่งส่วน คือเป็นเพราะว่าคนไทยอาจจะไม่คุยเรื่องนี้เยอะ กลายเป็นว่า ไม่มีการช่วยเหลือกัน ไม่มี resources หรือข้อมูล วิธีที่จะได้มาแชร์กัน”
Your browser doesn’t support HTML5
ทุกวันนี้อนาคตของเขายังเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน หลังจากที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ยกเลิกโครงการ DACA ที่ทำให้เขาและผู้เข้าร่วมโครงการอีกเกือบ 800,000 คนได้ใช้ชีวิตและทำงานอย่างถูกกฎหมาย ซึ่งศาลฎีกาของสหรัฐฯ จะมีคำตัดสินในปีหน้าว่ารัฐบาลของทรัมป์สามารถยกเลิกโครงการดังกล่าวได้หรือไม่
อย่างไรก็ตาม คุณจิรายุทธบอกว่าเขาไม่ปล่อยให้ความไม่แน่นอนมาบั่นทอนชีวิต ทุกวันนี้เขาทำงานหนักเพื่อเพิ่มพูนทักษะในการเป็นแพทย์ฝึกหัด (resident training) ที่โรงพยาบาลในซาน ฟรานซิสโก
หากศาลฎีกาตัดสินให้รักษาโครงการ DACA เอาไว้ ในอีกสามปี เขาก็จะได้ทำหน้าที่หมอ รักษากลุ่มคนด้อยโอกาสในแคลิฟอร์เนีย รัฐที่มีความหลากหลายทางเชื้อชาติ และมี undocumented immigrant มากที่สุดแห่งหนึ่งในอเมริกา
รายงานโดย วรางคณา ชมชื่น VOA Thai