นิทรรศการแมงมุมที่พิพิธภัณฑ์ American Museum of Natural History ที่มหานครนิวยอร์คช่วยสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับแมงมุมแก่คนทั่วไป

  • Adam Phillips
ทั่วโลกมีแมงมุมหลากหลายถึง 43,000 ชนิด แมงมุมเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังในกลุ่มขาปล้องที่ดำรงชีวิตบนโลกมานานเกือบ 300 ล้านปีแล้วและอาศัยอยู่ในเกือบทุกทวีปยกเว้นทวีปแอนตาร์กติก
นิทรรศการนี้ถือเป็นการจัดแสดงชนิดของแมงมุมที่ใหญ่และหลายหลายมากที่สุดในโลก ในจุดแสดงที่เรียกว่า Spiders Alive มีแมงมุมมีชีวิตมากกว่า 20 สายพันธุ์ไต่ยั้วเยี้ยในตู้กระจก ตั้งแต่แมงมุมพันธุ์ทารันทูล่า (tarantula) เมื่อโตเต็มที่มีขนาดเท่ากับจานข้าว จนถึงแมงมุมพันธุ์กินนกและแมงมุมแม่หม้ายดำ Black Widow

หลายคนคิดว่าแมงมุมเป็นแมลง แต่จริงๆแล้วแมงมุมต่างไม่ใช่แมลงเพราะไม่มีปีกและไม่มีหนวด ตัวแมงมุมไม่มีกระดูกสันหลัง ประกอบด้วยร่างกายสองส่วนเท่านั้นในขณะที่แมลงมีร่างกายสามส่วน แมงมุมยังลอกคราบได้ด้วย แมงมุมเป็นแมงที่จัดอยู่ในประเภทเดียวกับแมงป่องและเห็บ มีแปดขา คุณนอร์แมน แมงมุมชอบกินแมลงเป็นอาหาร คุณนอร์แมน แพล็ทนิค เจ้าหน้าที่บรรยายประจำนิทรรศการกล่าวว่าแมงมุมอาจจะสูญเสียขาแต่จะไม่ทำให้เสียชีวิต

คุณเเพล็ทนิค ผู้บรรยายบอกว่าหากแมงมุมเสียขาไปตอนที่อายุยังน้อย ขาอันใหม่จะงอกออกมาทดแทน เขาบอกว่านี่เป็นข้อดีของการมีขาแปดข้างเพราะแม้แมงมุมจะเสียขาไปบ้างก็ยังมีเหลืออยู่อีกหลายข้าง

หากคุณกลัวแมลง คุณต้องขอบคุณแมงมุมเพราะถ้าไม่มีแมงมุมบนโลกป่านนี้แมลงคงล้นโลกแล้ว คุณเเพล็ทนิคบอกว่าในพื้นที่ดินราว 6 ไร่ ที่มีประชากรแมงมุมในจำนวนปกติ แมงมุมจะจับแมลงเป็นอาหารปีละ 80 กิโลกรัม

คุณแพล็ทนิคกล่าวว่าหากไม่มีแมงมุมเลย คนเราก็อยู่ไม่ได้เช่นกันเพราะแมลงจะกัดกินพืชผลทางการเกษตรที่เราปลูกไว้จนไม่มีเหลือ

แมงมุมมีวิธีล่าเหยื่อและกินเหยื่อที่แปลกประหลาดและเป็นอัจฉริยะ คุณเฮเซิ่ล เดวี่ส์ เจ้าหน้าที่บรรยายประจำจุดแสดงแมงมุมมีชีวิตกล่าวกับผู้สื่อข่าววีโอเอว่าในขณะที่คนเราเริ่มต้นด้วยการเคี้ยวอาหารในปากก่อนที่จะส่งต่อไปย่อยในกระเพาะอาหาร แมงมุมจะย่อยอาหารแล้วดูดกินในภายหลัง แมงมุมจะฝังเขี้ยวเข้าไปในตัวเหยื่อเพื่อปล่อยพิษที่ทำให้เหยื่อขยับตัวไม่ได้ ก่อนจะฉีดสารช่วยย่อยเข้าไปในตัวเหยื่อทำให้ภายในร่างกายของเหยื่อกลายเป็นของเหลว หลังจากนั้นแมงมุมจะดูดกินเหยื่อเป็นอาหาร

มีแมงมุมไม่กี่ชนิดที่มีพิษต่อมนุษย์ อาทิ แมงมุมแม่หม้ายดำและเเม่หม้ายน้ำตาล แต่คุณแพล็ทนิค เจ้าหน้าที่บรรยายนิทรรศการแมงมุมบอกว่าพิษของแมงมุมบางชนิดอาจจะมีคุณต่อสุขภาพของคนเรา

เขาบอกว่าพิษแมงมุมบางชนิดอาจมีส่วนประกอบที่สามารถนำไปรักษาโรคทางระบบประสาท อาทิ ลมบ้าหมูได้เพราะพิษแมงมุมมีคุณสมบัติในการควบคุมการส่งสัญญาณทางประสาทในบางจุด

ครึ่งหนึ่งของแมงมุม 43,000 ชนิดทั่วโลกสร้างใยเพื่อดักเหยื่ือ อีกครึ่งหนึ่งเป็นแมงมุมไล่ล่า ที่วิ่งตามเหยื่ออย่างรวดเร็ว อาทิ แมงมุมกระโดดกับแมงมุมหมาป่า แต่แมงมุมล่าเหยื่อบางชนิดอาจจะอยู่นิ่งๆ คอยให้เหยื่อเดินเข้าหา อย่างเช่น แมงมุมปูและแมงมุมพันธุ์ทารันทูล่า

คุณนอร์แมน แพล็ทนิค กล่าวว่า ใยเเมงมุมมีความเหนียว ยืดหยุ่นเป็นพิเศษ ใยแมงมุมบางชนิดมีความเหนียว ทนทานเทียบได้เท่ากับใยเหล็กหนึ่งเส้น เขาบอกว่าลองคิดดูว่าแมลงบินด้วยความเร็วสุง พุ่งเข้าชนใยแมงมุม ใยแมงมุมสามารถยืดหยุ่นมากและ ทนทานต่อแรงกระแทก ไม่ขาดปลิว แล้วยังกระเด้งกลับคืนได้ดังเดิมโดยไม่เสียรูปทรง

คุณนอร์แมน เเพล็ทนิค บอกว่า หากคนเราสามารถพัฒนาใยที่มีความเหนียว ทนทานแต่ยืดหยุ่น เทียบเท่าได้ดับใยแมงมุม เราจะสามารถปฏิวัติทุกอย่างได้ตั้งแต่การทำร่มชูชีพไปจนถึงเสื้อเกราะกันกระสุน

คุณแพล็ทนิคเป็นหัวหน้าโครงการอนุรักษ์แมงมุมที่เรียกว่า Planetary Biodiversity Inventory ได้รับเิิงินทุนสนับสนุนจากมูลนิธิ National Science Foundation โครงกาีรนี้ ได้รับความร่วมมือจากผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับแมงมุม 45 คน จาก 12 ชาติทั่วโลก คุณแพล็ทนิค เรียกร้องให้มีการอนุรักษ์ถิ่นที่อยู่ของแมงมุมในธรรมชาติจากการทำสัมปทานป่าไม้

เขาบอกว่าทุกครั้งที่ที่อยู่อาศัยในธรรมชาติของแมงมุมถูกทำลาย เราจะสูญเสียพันธุ์แมงมุมไปหนึ่งชนิดเป็นอย่างน้อย หลายครั้งที่แมงมุมพันธุ์นั้นๆสาปสูญไปก่อนที่เราจะรู้จักศึกษาสายพันธุ์ของมันเสียอีก

ผู้สื่อข่าววีโอเอที่มหาคนรนิวยอร์ครายงานว่านิทรรศการ Spiders Alive จัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ American Museum of Natural History ในมหานครนิวยอร์คไปจนถึงต้นเดือนธันวาคมนี้ คุณผู้ฟังที่เดินทางไปแถวนั้นก็อย่าลืมแวะเข้าไปชมกัน