"แจ็ค หม่าอยู่ไหน?" คำถามที่ยังไม่มีคำตอบ

Alibaba Group co-founder and executive chairman Jack Ma attends the World Artificial Intelligence Conference in Shanghai, China, Sept. 17, 2018.

เเจ็ค หม่า มหาเศรษฐีชาวระดับโลกที่เป็นสัญลักษณ์ของความสำเร็จทางธุรกิจโดยชาวจีน หายหน้าไปจากงานสังคมอย่างเงียบสนิทมาหลายเดือน และเกิดคำถามขึ้นมากมายว่าเกิดอะไรขึ้นกับเขา และเขาอยู่ที่ใด ณ ขณะนี้

มหาเศรษฐีจีนรายนี้เป็นผู้ก่อตั้งบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ Alibaba ที่พลิกชีวิตจากที่เคยเป็นครูสอนหนังสือมาก่อน เขาหายหน้าไปจากสังคม ตั้งแต่เดือนตุลาคม

ครั้งสุดท้ายที่เขาออกงาน เขาวิพากษ์วิจารณ์ผู้ดูแลกฎเกณฑ์ของวงการการเงินจีน

กล่าวคือเมื่อวันที่ 24 ตุลาคม ที่งานประชุมภาคธุรกิจด้านการเงิน Shanghai Financial Summit เเจ็ค หม่า กล่าวว่าเจ้าหน้าที่ดูแลกฎหมายของภาคการเงินจีนไม่มีเหตุผลและเรียกร้องให้คนเหล่านั้นคิดอะไรใหม่ๆมากขึ้น

เขาบอกด้วยว่า การทำตามกฎของระบบธนาคารโลกภายใต้ความตกลง Basel accords เป็นเรื่องของ "คนแก่"

หลังจากนั้นก็ไม่มีใครเห็นเขาในที่สาธารณะอีกเลย

FILE - Signs of Alibaba Group and Ant Group are seen during the World Internet Conference in Wuzhen, Zhejiang province, China, Nov. 23, 2020.

เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน เจ้าหน้าที่พรรคคอมมิวนิสต์จีน ที่ดูแลกฎหมายของอุตสาหกรรมการเงิน พูดคุยกับเเจ็ค หม่า และผู้บริหารบริษัท Ant Group ที่อยู่ในเครือ Alibaba

ทั้งนี้เเจ็ค หม่า มิได้มีตำแหน่งบริหารในบริษัทเเล้ว แต่เขายังเป็นผู้ถือหุ้นรายบุคคลอันดับหนึ่งของ Alibaba โดยมีสัดส่วนผู้ถือหุ้น 5 เปอร์เซ็นต์ คิดเป็นเงิน 2 หมื่น 5 พันล้านดอลลาร์

หนึ่งวันหลังจากนั้น ทางการสั่งระงับแผนขายหุ้นให้กับประชาชนเป็นครั้งแรก (ไอพีโอ) ของ Ant Group เดิมทีคาดว่าไอพีโอครั้งนี้จะสามารถระดมทุนได้ 3 หมื่น 7 พันล้านดอลลาร์ ถือเป็นไอพีโอที่มีมูลค่าสูงสุดในโลก

หนังสือพิมพ์ The Wall Street Journal รายงานว่าประธานาธิบดี สี จิ้นผิงของจีน สั่งการด้วยตนเองให้ทางการระงับการขายหุ้นของ Ant Group หลังจากที่เขาได้ทราบถึงคำกล่าวของ เเจ็ค หม่า ที่การประชุม Shanghai Financial Summit

จากนั้นในเดือนพฤศจิกายนเช่นกัน เเจ็ค หม่า มีกำหนดออกงาน เป็นผู้ตัดสินการเเข่งขันของเกมโชว์รายการ Africa’s Business Heroes ซึ่งเป็นการเเข่งขันของผู้ประกอบการธุรกิจ ที่ได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิการกุศลของเเจ็ค หม่า

แต่ก็ไร้เงาของมหาเศรษฐีจีนผู้นี้ที่งานดังกล่าว ตามรายงานของหนังสือพิมพ์ Financial Times

ต่อมาวันที่ 14 ธันวาคม รอยเตอร์รายงานว่า รัฐบาลจีนสั่งปรับ บริษัท Alibaba Investment Limited บริษัทลูกของ Alibaba เป็นเงิน $77,200 ในข้อหาละเมิดกฎหมายห้ามการผู้ขาดกิจการ

สิบวันหลังจากนั้น หน่วยงานจีน State Administration for Market Regulation เริ่มการตรวจสอบบริษัท Alibaba ว่ามีการดำเนินธุรกิจแบบผูกขาดหรือไม่ ความกังวลต่อเรื่องนี้ทำให้หุ้นของบริษัทร่วงหนัก คิดเป็นมูลค่าการตลาดที่หายไป กว่า 1 แสนล้าน 1 หมื่นดอลลาร์ภายในวันเดียว

หนึ่งสัปดาห์ต่อมาบริษัท Tmall อีกธุรกิจอีคอมเมิร์ซหนึ่งของ Alibaba ถูกปรับในข้อหาละเมิดกฎหมายห้ามการผู้ขาดกิจการอีกเช่นกัน

สำนักข่าวบลูมเบิร์กรายงาน วันที่ 4 มกราคม ว่า เจ้าหน้าที่จีนได้บอกกับเเจ็ค หม่าว่าไม่ควรเดินทางออกจากประเทศจีน และในสัปดาห์เดียวกันนี้โฆษกของ Alibaba บอกกับสื่อซีบีเอสว่า "ไม่สามารถให้ข้อมูลเพิ่มเติมต่อจากนี้ได้" ต่อคำถามที่ว่า ขณะนี้ เเจ็ค หม่าอยู่ที่ใด

Chairman of Anbang Insurance Group Wu Xiaohui

แม้มีคนจำนวนหนึ่งเชื่อว่าเขาออกจากประเทศจีนไปแล้ว แต่นักวิเคราะห์ จี ไบตง ที่ลอสเเองเจลลิส บอกกับวีโอเอว่าไม่น่าจะเป็นไปได้ เพราะการออกจากจีนไม่ใช่วิถีทางที่จะทำให้เขาหลุดพ้นจากอิทธิพลของทางการจีนไปได้

จี ไบตง ซึ่งบอกว่าเขาเคยเป็นนักโทษการเมืองในจีนเป็นเวลาเจ็ดปี ก่อนที่จะเดินทางมาอเมริกาเมื่อปี ค.ศ. 2018 กล่าวว่าเหตุผลเดียวที่จะทำให้เเจ็ค หม่า ออกจากจีนได้ ก็คือ ต้องมาจากความประสงค์ของพรรคคอมมิวนิสต์จีนเท่านั้น

ทั้งนี้เมื่อเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2017 นักธุรกิจจีน หู เสี้ยวหุย อดีตประธานบริษัทประกันรายใหญ่ Anbang Insurance Group หายหน้าไปจากงานสังคม และปรากฏตัวอีกครั้งในเดือนมีนาคมปีถัดมา ในการถูกดำเนินคดี เกี่ยวกับการกระทำผิดทางการเงินและการใช้อำนาจในทางที่ผิด ซึ่งเขาถูกตัดสินจำคุกเป็นเวลา 18 ปี