รายงานเปิดโปงสัมพันธ์ขุนศึกกะเหรี่ยง ‘ซอว์ ชิต ตู’ กับธุรกิจสีเทาติดชายแดนไทย

รายงานฉบับใหม่ของจัสติซฟอร์เมียนมา (Justice for Myanmar) กลุ่มนักเคลื่อนไหวต่อต้านรัฐประหารเมียนมา เปิดโปงเครือข่ายธุรกิจของผู้นำและขุนศึกกองกำลังแห่งชาติกะเหรี่ยง (KNA) ที่เพิ่งมีส่วนในการช่วยกองกำลังต่อต้านยึดเมืองเมียวดีในเดือนเมษายน ก่อนที่จะแปรพักตร์กลับไปช่วยรัฐบาลทหารเมียนมา

รายงานที่เพิ่งเผยแพร่ในวันพุธตามเวลาท้องถิ่นเมียนมา ฉายภาพรวมของธุรกิจที่ พ.อ.ซอว์ ชิต ตู ผู้นำกองกำลังแห่งชาติกะเหรี่ยง (KNA) หรือเดิมใช้ชื่อกองกำลังพิทักษ์ชายแดนกะเหรี่ยง (BGF) รวมถึงสมาชิกครอบครัวและนายทหารระดับสูง ซึ่งมีธุรกิจและบุคคลจากมาเลเซีย ไทย สิงคโปร์ กัมพูชา และฮ่องกงมีส่วนเกี่ยวข้อง

จากการตรวจสอบฐานข้อมูลธุรกิจแบบเปิดและเอกสารทางการที่รั่วไหลออกมา จัสติซฟอร์เมียนมาอ้างว่าธุรกิจที่เครือข่ายเหล่านี้ดูแลหรือมีหุ้นส่วนนั้นเกี่ยวข้องกับพลังงาน เหมือง การท่องเที่ยว รวมถึงธุรกิจผิดกฎหมาย เช่นขบวนการคอลเซ็นเตอร์ คาสิโนและพนันผิดกฎหมายในพื้นที่ที่มีรายงานกิจกรรมดังกล่าวมาต่อเนื่อง เช่น ตงเหมยปาร์ค เคเคปาร์ค เมืองเมียวดี และโครงการเมืองใหม่ ชเว ก๊กโก ที่ตั้งอยู่บริเวณชายแดนไทย

รายงานเปิดโปงสัมพันธ์ขุนศึกกะเหรี่ยง ‘ซอว์ ชิต ตู’ กับธุรกิจสีเทาติดชายแดนไทย

โครงการเมืองชเว ก๊กโก เกิดขึ้นจากความร่วมมือระหว่างกองกำลัง KNA และเสอ จื้อเจียง นักธุรกิจชาวจีน ประธานบริษัทหย่าไท่ อินเตอร์เนชั่นแนล โฮลดิ้ง กรุป ที่ลงทุนในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวและคาสิโนทั้งในกัมพูชาและฟิลิปปินส์

เสอ จื้อเจียง ถูกจับกุมในไทยเมื่อปี 2022 ตามหมายจับตำรวจสากล เพื่อส่งผู้ร้ายข้ามแดนไปยังจีน ในความผิดฐานประกอบกิจการพนันผิดกฎหมาย ตามการรายงานของรอยเตอร์

รายงานยังระบุถึงการปรากฏตัวของตัวแทนธนาคารไทย 4 แห่ง ได้แก่ธนาคารกสิกรไทย ธนาคารกรุงเทพ ธนาคารกรุงไทย และธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย หรือ EXIM Bank ที่เดินทางไปยังเมืองชเว ก๊กโก เพื่อสำรวจโอกาสการช่วยเหลือทางการเงินให้กับเศรษฐกิจที่กำลังเติบโต ในปี 2020

ทั้งนี้ จัสติซฟอร์เมียนมาไม่สามารถยืนยันได้ว่า KNA บรรลุข้อตกลงอะไรกับธนาคารไทยใด ๆ หรือไม่

ฝ่ายส่งเสริมภาพลักษณ์และสื่อสารองค์กร EXIM Bank ให้ข้อมูลกับวีโอเอไทยทางอีเมลว่า “จนถึงปัจจุบัน EXIM BANK ยังไม่มีการสนับสนุนทางการเงินใด ๆ ในพื้นที่ดังกล่าว” และระบุว่าทางธนาคารมักได้รับเชิญไปร่วมกิจกรรมเกี่ยวกับการเสริมสร้างโอกาส และการสำรวจพื้นที่ที่มีศักยภาพด้านการค้าและการลงทุน

วีโอเอไทยติดต่อไปยังธนาคารเอกชนอีกสามแห่ง แต่ยังไม่ได้รับคำชี้แจงในช่วงเวลาที่เผยแพร่ข่าว

(ซ้ายไปขวา) พ.อ.ซอว์ ชิต ตู จับมือกับเสอ เจ้อเจียง ในการลงนามขั้นต้นเพื่อจัดทำโครงการ หย่าไท่ สมาร์ท นิว ซีตี้ หรือเมืองชเว ก๊กโก เมื่อปี 2016 (ที่มา: Still from a promotional video via Prachatai)

ยาดานาร์ หม่อง โฆษกของจัสติซฟอร์เมียนมา เรียกร้องให้ประเทศไทยและมาเลเซีย ซึ่งมีบุคคลและนิติบุคคลถูกระบุถึงในรายงาน ตรวจสอบว่ามีการทำธุรกรรมกับธุรกิจที่ผิดกฎหมายและเกี่ยวข้องกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนในเมียนมาหรือไม่ และขอให้นานาชาติคว่ำบาตรธุรกิจและแกนนำของกลุ่ม KNA

“เจ้าหน้าที่รัฐในภูมิภาคต้องทำหน้าที่มากขึ้นในการตรวจสอบความเกี่ยวข้องของพลเมือง ผู้อาศัย และบริษัทในประเทศตนเอง ในประเด็นอาชญากรรมข้ามชาติและอาชญากรรมระหว่างประเทศที่กระทำในเมียนมา” ยาดานาร์ หม่อง กล่าว

ในช่วงเดือนเมษายนที่ผ่านมา ซอว์ ชิต ตู ประกาศว่ากลุ่มติดอาวุธ KNA จะเลิกรับเงินเดือนและส่วนแบ่งการสนับสนุนจากกองทัพเมียนมา ทำให้ฝ่ายต่อต้านรัฐบาลทหารมีความได้เปรียบและเข้ายึดเมืองเมียวดีได้ แต่ทหารเมียนมาสามารถยึดเมืองคืนในเวลาต่อมา โดยโฆษกกองกำลังสหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง (KNU) ที่ต่อต้านรัฐบาลเมียนมา อ้างว่าทหารเมียนมาเข้าถึงพื้นที่ได้ด้วยความช่วยเหลือของ KNA

รายงานของสถาบันแห่งสันติภาพสหรัฐฯ หรือ USIP (United States Institute of Peace) ในกรุงวอชิงตัน เมื่อปี 2023 ระบุว่าปัญหาอาชญากรไซเบอร์ที่ชายแดนไทย-เมียนมา เป็นปัญหาในระดับโลกทั้งในแง่ความเสียหายจากการโดนหลอกลวงให้โอนเงินและการโดนหลอกไปเป็นแรงงานบังคับ และเมืองชเว ก๊กโก ก็เป็นฐานปฏิบัติการ

รายงานของสำนักงานว่าด้วยยาเสพติดและอาชญากรรมแห่งสหประชาชาติ (UNODC) ในปีเดียวกัน ระบุเช่นกันว่าฐานปฏิบัติการอาชญากรรมออนไลน์กระจุกอยู่ที่พื้นที่เมืองเมียวดี ที่อยู่ตรงข้าม อ.แม่สอด ประเทศไทย และในพื้นที่ปกครองพิเศษว้าและโกก้างที่ติดกับมณฑลยูนนานของจีน

ในปี 2023 สหราชอาณาจักรออกมาตรการคว่ำบาตรซอว์ ชิต ตู และ พ.อ.ซอว์ มิน มิน อู นายทหารที่ดูแลธุรกิจสำคัญในนามของ KNA ด้วยเหตุผลว่าพวกเขา “รับผิดชอบ ให้การสนับสนุน หรือรับประโยชน์จากการค้ามนุษย์ไปยังเขตเศรษฐกิจพิเศษชเว ก๊กโก” ซึ่งเป็นสถานที่ที่มีข้อมูลการถูกบังคับให้ทำงานเป็นมิจฉาชีพ และมีการปฏิบัติต่อคนเหล่านั้นอย่างทารุณ

• ที่มา: จัสติซฟอร์เมียนมา, รอยเตอร์