รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ แอนโทนี บลิงเคน กล่าวในแถลงการณ์วันพฤหัสบดีว่ารัฐบาลอเมริกันมีความกังวลอย่างลึกซึ้ง จากการที่รัสเซียเตรียมถอนตัวจากการให้สัตยาบันในสนธิสัญญาห้ามการทดสอบนิวเคลียร์อย่างครอบคลุม หรือ CTBT (Comprehensive Nuclear Test Ban Treaty)
แถลงการณ์ของบลิงเคนระบุว่าท่าทีของรัสเซียบั่นทอนความมั่นใจในเวทีโลกต่อความพยายามควบคุมอาวุธร้ายเเรง
"เราจะยังคงย้ำต่อไปถึงการไร้ความรับผิดชอบในวาทกรรมของรัสเซียที่เกี่ยวข้องกับการทดสอบระเบิดและ CTBT" บลิงเคนกล่าว
เมื่อวันที่ 18 ต.ค. สภาดูมา หรือสภาผู้แทนราษฎรของรัสเซีย ผ่านร่างกฎหมายฉบับที่ 2 และ 3 ว่าด้วยการถอนสัตยาบันใน CTBT ด้วยมติเป็นเอกฉันทน์ คือ 415 ต่อ 0
แถลงการณ์ของบลิงเคนในวันพฤหัสบดีระบุว่า สิ่งที่เกิดขึ้นสะท้อนอย่างต่อเนื่องถึง "ความพยายามของรัสเซียที่คิดผิด ๆ และน่าตระหนก ในการเพิ่มความเสี่ยงด้านนิวเคลียร์และยกระดับความตึงเครียด ในยามที่รัสเซียทำสงครามที่ผิดกฎหมายกับยูเครน"
เมื่อวันที่ 5 ตุลาคม ปธน.รัสเซีย วลาดิเมียร์ ปูติน กระตุ้นให้สภาดูมา ปรับเปลี่ยนจุดยืนเรื่องการทดสอบนิวเคลียร์เพื่อให้สะท้อนจุดยืนของสหรัฐฯ ซึ่งลงนามในสนธิสัญญาปี 1996 ฉบับนี้แต่ไม่เคยลงสัตยาบันรับรอง
รัสเซียยืนยันว่า จะไม่เริ่มทดสอบนิวเคลียร์นอกจากสหรัฐฯ จะเริ่มก่อน แต่นักวิเคราะห์หลายคนแสดงความกังวลว่า รัสเซียอาจกำลังใกล้ทดสอบอาวุธนิวเคลียร์เร็ว ๆ นี้ท่ามกลางความตึงเครียดของสงครามในยูเครน และหากรัสเซียหรือสหรัฐฯ เริ่มทดสอบจริง ๆ ประเทศอื่น เช่น จีน อินเดีย และปากีสถาน ก็อาจทำตาม จนเกิดเป็นการแข่งขันด้านนิวเคลียร์ทั่วโลกครั้งใหม่
รัสเซียให้สัตยาบันในสนธิสัญญา CTBT เมื่อปี 2000 ซึ่งรัสเซียยืนยันว่าหากถอนขั้นตอนนี้ออกไปจริง ๆ ก็จะยังคงร่วมลงนามในสนธิสัญญานี้อยู่เช่นเดียวกับอเมริกา และจะยังคงส่งข้อมูลให้แก่องค์กรตรวจสอบระหว่างประเทศว่าด้วยการทดสอบนิวเคลียร์ต่อไป
อย่างไรก็ตาม ประธานสภาดูมาของรัสเซียระบุว่า เป็นไปได้ที่รัสเซียอาจถอนตัวออกจากสนธิสัญญานี้ทั้งหมด
- ที่มา: วีโอเอ, รอยเตอร์