ขณะนี้คนไทยในสหรัฐฯจำนวนมาก ที่ต้องการเดินทางกลับประเทศไทยช่วงเกิดการระบาดของโควิด 19 ต่างพบกับอุปสรรคในการกลับบ้านเกิดเมืองนอนของตนเอง
ตามขั้นตอนสถานทูตและสถานกงสุลไทยทั้งสามแห่งในสหรัฐฯ จะขอใบรับรองแพทย์เพื่อรับรองสุขภาพก่อนบินที่เรียกว่า fit to fly certificate ที่ต้องออกภายใน 72 ชม. ก่อนเวลาเดินทาง และล่าสุดนี้ ทางการไทยก็สั่งขยายเวลาการปิดน่านฟ้าสำหรับสายการบินพาณิชย์ จากเดิมในช่วงวันที่ 4-6 เมษายนขยายไปจนถึงวันที่ 18 เมษายน และนับจากนั้นจะรับคนไทยเข้าประเทศวันละ 200 คนเท่านั้น
การประกาศเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบในการเดินทางเข้าประเทศของคนไทย ที่เกิดขึ้นบ่อยครั้ง ทำให้คนจำนวนหนึ่ง บอกกับวีโอเอไทยว่า่ทำให้ผู้เดินทางต้องเสียเวลาและค่าใช้จ่ายมากขึ้น รวมทั้งการอยู่ในสหรัฐฯ เกินจากแผนเดิมที่วางไว้ และนั่นอาจส่งผลให้มีประวัติ overstay และอาจส่งผลต่อการขอวีซ่าเข้าสหรัฐฯ ในครั้งต่อๆ ไป
พรพิชชา ลมงาม นักเรียนโครงการแลกเปลี่ยนอายุ 17 ปีในรัฐไอโอวา กล่าวว่า เธอต้องเลื่อนไฟลท์เดินทางมาแล้วสองรอบ ทำใบรับรองแพทย์ fit to fly certificate ไปแล้วสามรอบ รอบละ 150 ดอลลาร์ และในขณะนี้ก็ยังไม่ได้จองตั๋วเครื่องบินใหม่ และยังไม่สามารถขอใบรับรองจากสถานกงสุล ณ นครชิคาโกใหม่ได้เช่นกัน เนื่องจากระบบขอใบรับรองออนไลน์ปิดอยู่
ทางด้านคุณหม่อน ที่ขอสงวนชื่อจริง เป็นนักเรียนที่รัฐเวอร์จิเนีย อายุ 32 ปี เธอเป็นอีกคนหนึ่งที่ต้องเลื่อนไฟลท์การเดินทางออกไปเป็นวันที่ 20 เมษายน และเธอหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะเดินทางได้ในวันนั้นเพราะใบ i-20 ที่มาคู่กับวีซ่านักเรียนของเธอจะสิ้นสุดช่วงเวลาผ่อนผันในวันที่ 21 เมษายน
คุณหม่อนยังกังวลด้วยว่า เธอไม่ทราบว่ามีเธอจะรู้ได้อย่างไรว่าจะเป็น “ผู้ถูกเลือก” หนึ่งใน 200 คนที่จะได้เขาประเทศไทย
นอกจากนี้ คุณหม่อนก็เตรียมนัดพบแพทย์เพื่อขอใบ fit to fly certificate โดยเธอเลือกนัดกับแพทย์ชาวไทย โดยคุณหม่อนกล่าวว่า แพทย์ชาวอเมริกันไม่เข้าใจว่าใบรับรองแพทย์ในลักษณะนี้คืออะไร เมื่อเธอลองไปขอให้คลินิกท้องถิ่นแถวบ้าน ก็ไม่ยอมออกใบนี้ให้ และไม่ตีความให้ด้วยซ้ำว่าอุณหภูมิร่างกายของเธอถือว่าปกติหรือไม่
ข้อกังวลของคุณหม่อน สอดคล้องกับข้อมูลโดยคุณจักรี กั้วกำจัด ผู้เชี่ยวชาญด้านการพยาบาลคลินิคอาวุโส ประจำโรงพยาบาล South County รัฐโรดไอแลนด์ ที่เห็นว่าว่า การขอใบ fit to fly certificate ไม่มีความเป็นเหตุเป็นผล เพราะไม่ได้ระบุให้ผู้ขอใบดังกล่าวตรวจหาเชื้อไวรัสโควิด-19
นอกจากนี้ เขากล่าวว่ายังมีคนไทยหลายคนที่ไม่ได้อาศัยอยู่ในสหรัฐฯ อย่างถูกกฎหมาย และต้องการเดินทางกลับประเทศไทย ก็จะมีปัญหาเมื่อต้องมาขอใบรับรองแพทย์ดังกล่าวจากทางโรงพยาบาล อีกทั้งคลินิกท้องถิ่นหลายที่รวมทั้งคลินิกสำหรับผู้ไร้บ้านต่างก็ปิดชั่วคราวจากการระบาดของไวรัสไปแล้ว
สำหรับข้อกังวลในเรื่องของการอยู่เกินวีซ่า จิ๋ง โปรดปราน เอี่ยวพานทอง ทนายความด้านกฎหมายคนเข้าเมือง ให้ข้อมูลว่า ผู้ที่มีข้อกังวลสามารถยื่น I-539 ซึ่งเป็นคำร้องขอยืดระยะวีซ่าออกไปได้
เธอบอกในสถานการณ์นี้ก็ถือเป็นเหตุสุดวิสัยที่ทำให้กลับประเทศไทยไม่ได้และจำเป็นต้องอยู่ที่สหรัฐฯ เกินกำหนด ซึ่งผู้ยื่นคำร้องสามารถเดินทางกลับไทยได้ แม้คำร้องจะยังไม่ได้รับการพิจารณาก็ตาม
ทั้งนี้ การยื่นคำร้องขอต่อวีซ่านี้ ก็เป็นวิธีที่สถานทูตไทยในกรุงวอชิงตันแนะนำเช่นกัน ซึ่งทางวีโอเอไทยได้สอบถามทั้งทางสถานทูต และกระทรวงการต่างประเทศไทย ถึงแนวทางการช่วยเหลือคนไทยที่ต้องยื่นคำร้องดังกล่าว ซึ่งมีค่ายื่นแบบฟอร์ม 370 ดอลลาร์ รวมทั้งการประสานงานกับทางการไทยเกี่ยวกับหลักเกณฑ์การรับคนไทยเข้าประเทศวันละ 200 คนหลังวันที่ 18 เมษายน
ขณะนี้ทางวีโอเอไทยยังไม่ได้รับคำตอบในส่วนนี้