ศูนย์ภัยพิบัติ Emergency Events Database ที่กรุงบรัสเซลของเบลเยี่ยมระบุว่าคลื่นความร้อนซึ่งปกคลุมอินเดียปีนี้ร้ายแรงเป็นอันดับห้าของโลก
นักวิทยาศาสตร์อินเดียชี้ว่าการที่มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากเป็นเพราะอุณหภูมิสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว คือ 15-20 องศาเซลเซียสภายในเวลาอันสั้น ในบางพื้นที่ทางตอนใต้ของประเทศก็มีอุณหภูมิสูงถึงราว 45 องศาเซลเซียส
นักวิจัยด้านสังคมศาสตร์ของอินเดียกล่าวว่าถึงแม้ทางการจะออกคำเตือนให้ผู้คนอยู่ในร่ม แต่คนยากคนจนของอินเดียที่ต้องหาเช้ากินค่ำซึ่งต้องทำงานกลางแจ้ง เช่นคนงานก่อสร้างและพ่อค้าแม่ค้าขายของเร่จะไม่มีทางเลือก และคนกลุ่มนี้ก็มักได้รับผลกระทบทางเศรษฐกิจมากที่สุดด้วย
ผู้เชี่ยวชาญบอกด้วยว่าแม้จะมีการจัดให้คลื่นความร้อนนี้เป็นภัยพิบัติทางธรรมชาติก็ตาม แต่ภัยร้อนดังกล่าวก็ไม่ได้รับความสนใจเท่ากับภัยธรรมชาติประเภทอื่น เช่น พายุไซโคลนหรือแผ่นดินไหว เป็นต้น