ตั้งแต่ ค.ศ. 1991 หรือ 24 ปีก่อน นักวิจัยคนสำคัญของวงการต่างๆ มารวมตัวกันทุกปีที่มหาวิทยาลัย Harvard เพื่อประกาศรางวัล Ig Nobel ให้กับผลงานวิชาการและกรณีศึกษาที่ฟังหนแรกแล้วชวนหัวเราะ แต่ถ้ามองลึกๆ อาจมีประเด็นน่าคิดแฝงอยู่ได้
รางวัลขำขันนี้ได้ชื่อ Ig Nobel เพราะว่าเป็นการเล่นคำล้อเลียนรางวัลโนเบล แต่ที่เรียกมีคำว่า Ig อยู่ข้างหน้า เพราะต้องการให้เกือบพ้องเสียงกับคำว่า ignoble ในภาษาอังกฤษที่อาจจะแปลว่าน่าอาย ไม่น่ายกย่อง
นอกจากจะได้มหาวิทยาลัย Harvard เป็นเจ้าภาพแล้ว ผู้มอบ Ig Nobel ยังเป็นเจ้าของรางวัลโนเบลตัวจริงด้วย อย่างเช่นอาจารย์ Dudley Herschbach เจ้าของโนเบลสาขาเคมีปี ค.ศ. 1986
ในปีนี้ผู้จัดล้อสำนักงานตำรวจนครบาลไทย ด้วยการมอบรางวัล Ig Nobel สาขาเศรษฐศาสตร์ ให้กับผลงานสร้างแรงจูงใจให้ตำรวจทำดี โดยที่ตำรวจด้วยกันเองให้รางวัลเงินสดแก่ตำรวจมือสะอาด
คณะกรรมการไม่ได้ให้รายละเอียด ว่าทำไม่จึงเห็นว่าเรื่องนี้ชนะใจพวกเขา แต่หากดูการอธิบายความพิเศษของมาตรการนี้ พอใจเข้าใจได้ว่า กรรมการคงถูกใจที่ตำรวจไทยจะได้รับเงินสดเพิ่มจากเงินเดือนประจำ สำหรับการที่สามารถห้ามใจไม่รับเงินใต้โต๊ะได้สำเร็จ
ส่วนรางวัล Ig Nobel สาขาอื่นๆ ปีนี้มีจำนวนมากเป็นนักวิทยาศาสตร์และนักวิจัยจริงๆ อย่างเช่นกลุ่มผู้ศึกษาภาษาต่างๆ และพบว่า คำว่า Huh? (หา? หรือ ฮะ?) มีในทุกภาษาในโลก งานวิจัยชิ้นนี้ซึ่งถูกตีพิมพ์เมื่อ 2 ปีก่อนในวารสาร PLOS ONE ได้ Ig Nobel สาขาวรรณกรรม
ด้านการแพทย์ รางวัลตกเป็นของนักวิจัยสองกลุ่มที่ทดลองหาผลดีหรือการเปลี่ยนแปลงทางชีวภาพของร่างกายจากการจูบที่ดูดดื่ม
ส่วนสาขาเคมี ผู้ที่คว้ารางวัลไปคือ คนที่คิดวิธีการทางเคมีที่อาจเปลี่ยนไข่ต้มให้กลับเป็นไข่ดิบได้
ขณะที่ผู้คว้า Ig Nobel สาขาการบริหาร ศึกษาและเขียนผลงานเรื่องการรักความเสี่ยงของผู้นำทางธุรกิจ ที่อาจเป็นผลมาจากความชอบภัยธรรมชาติในวันเด็ก จากประสบการณ์เรื่องภูเขาไประเบิด แผ่นดินไหว สึนามิ และไฟป่า เป็นต้น
และที่ถูกใจสื่อหลายแขนง เป็นการไขปริศนาเกี่ยวกับพฤติกรรมการปลดทุกข์ของอาณาจักรสัตว์
นักวิทยาศาสตร์ David Hu และคณะพิสูจน์และว่า ระบบการขับปัสสาวะของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ไม่ว่าจะขนาดใหญ่หรือเล็ก จะไม่ได้ผลกระทบจากน้ำหนักตัว นักวิจัยกลุ่มนี้สามารถฟันธงได้ว่าหากสัตว์ใดเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม การปลดทุกข์เบาจะใช้เวลา 21 วินาที จะมากหรือน้อยไปกว่านี้ บวกลบไม่เกิน 13 วินาที
งานวิจัยนี้ถูกตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ National Academy of Science เมื่อปีที่แล้ว
สรุปได้ว่า Ig Nobel ต้องการยกย่องแกมเสียดสี และแสดงความงงงวยต่อเจตนารมณ์ทางวิชาการของบุคคลที่ได้รับรางวัลเหล่านี้ แต่ทั้งหมดก็เพื่อบรรยากาศสนุกๆ และเพื่อเป็นสีสันของวงการวิทยาศาสตร์
(รายงานโดยสำนักข่าวต่างประเทศ / เรียบเรียงโดยรัตพล อ่อนสนิท)
