เมื่อวันพุธ ราชบัณฑิตสภาด้านวิทยาศาสตร์แห่งสวีเดนมอบรางวัลโนเบลประจำปี ค.ศ. 2021 สาขาเคมี แก่นายเบนยามิน ลิสต์ นักวิทยาศาสตร์ประจำสถาบันแม็กซ์ แพลงค์ ของเยอรมนี และนายเดวิด แม็คมิลาน นักวิทยาศาสตร์ประจำมหาวิทยาลัยพรินซ์ตันของสหรัฐฯ จากผลงานการพัฒนาตัวเร่งปฏิกิริยาอินทรีย์แบบใหม่เพื่อสร้างโมเลกุล
ราชบัณฑิตสภาด้านวิทยาศาสตร์แห่งสวีเดน ระบุว่า ก่อนหน้านี้เชื่อกันว่ามีเพียงโลหะและเอนไซม์เท่านั้นที่สามารถเป็นตัวเร่งปฏิกิริยาดังกล่าวได้ แต่ในช่วง 20 ปีทีผ่านมา นักวิทยาศาสตร์ทั้งสองต่างคนต่างพัฒนาตัวเร่งปฏิกิริยาแบบที่สามได้ คือ asymmetric organocatalysis
ทางราชบัณฑิตระบุว่า ตัวเร่งปฏิกิริยาอินทรีย์ดังกล่าวมีโครงสร้างอะตอมคาร์บอนที่คงตัว ทำให้ยึดเหนี่ยวกับกลุ่มสารเคมีออกฤทธิ์ได้มากขึ้น โดยตัวเร่งปฏิกิริยานี้มักประกอบไปด้วยออกซิเจน ไนโตรเจน ซัลเฟอร์ หรือฟอสฟอรัส ทำให้ตัวเร่งปฏิกิริยาดังกล่าวเป็นมิตรกับสิ่งแวเล้อม และมีค่าใช้จ่ายในการผลิตต่ำ
นักวิจัยสามารถใช้ปฏิกิริยาเหล่านี้เพื่อสร้างโมเลกุลสำหริบผลิตวัสดุที่มีความยืดหยุ่นและคงทน เก็บพลังงานในแบตเตอรี่ หรือยับยั้งอาการของโรคได้
ทั้งนี้ ได้มีการประกาศรางวัลโนเบลสาขาการแพทย์และสาขาฟิสิกส์ไปแล้วเมื่อช่วงต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา และจะมีการประกาศรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม กับสาขาสันติภาพ ในัวนพฤหัสบดีและวันศุกร์นี้ตามลำดับ ส่วนสาขาเศรษฐศาสตร์จะประกาศในวันจันทร์ที่ 11 ตุลาคม เป็นสาขาสุดท้าย
(ข้อมูลบางส่วนจากสำนักข่าวเอพี)
สองนักวิทยาศาสตร์ชาวเยอรมันและอเมริกัน คว้ารางวัลโนเบลสาขาเคมี 2021
