จีนกล่าวว่าจะคืนเรือบังคับระยะไกลที่เก็บข้อมูลใต้น้ำของสหรัฐฯ ซึ่งจีนยึดไว้ในน่านน้ำของทะเลจีนใต้ที่บริเวณเขตเดินทะเลสากล
ข่าวการยึดเรือโดรนซึ่งเป็นเรือไร้คนขับของสหรัฐฯนี้ ทำให้ว่าที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ส่งข้อความทวีตที่บอกว่า “สหรัฐฯ ควรบอกจีนว่าเราไม่ต้องการโดรนที่จีนขโมยไปกลับคืนมา”
เรือไร้คนขับลำดังกล่าวถูกยึดไปวันพฤหัสบดี ขณะทำหน้าที่เก็บข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ที่ไม่ใช่ข้อมูลลับ เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ รวมถึงวุฒิสมาชิก John McCain อดีตตัวแทนพรรครีพับลิกันในการเลือกตั้งประธานาธิบดี ประท้วงการกระทำของจีนโดยกล่าวว่าไม่เป็นไปตามกฎหมายระหว่างประเทศ
รัฐบาลปักกิ่งกล่าวว่าจีนไม่มีความผิดในเรื่องนี้ และว่ารัฐบาลกรุงวอชิงตันตื่นตัวเกินกว่าเหตุ ทั้งยังแสดงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมและไม่เป็นประโยชน์
เจ้าหน้าที่จีนบอกว่า ในตอนแรกเรือของจีนพบวัตถุที่ไม่ทราบว่าเป็นอะไร และเก็บมาเพื่อความปลอดภัยในการเดินเรือ
และเมื่อวันเสาร์ กระทรวงกลาโหมจีนให้สัญญาว่าจะคืนโดรนให้สหรัฐฯ ตามแนวทางที่เหมาะสม แต่ไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติม ด้านกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ บอกว่าทั้งของฝ่ายทำความเข้าใจกันเรียบร้อยแล้ว
ก่อนหน้าที่จะเกิดเหตุการณ์นี้ขึ้น จีนถูกวิจารณ์อยู่แล้วว่ามีท่าทีที่แข็งกร้าวในนโยบายด้านทะเลจีนใต้ ซึ่งจีนและอีกหลายประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีข้อพิพาทเรื่องอธิปไตยเหนือดินแดนทางทะเล
โดรนที่เป็นปัญหาในครั้งนี้ ถูกยึดในน่านน้ำที่ห่างไป 90 กิโลเมตรจากอ่าวซูบิคของฟิลิปปินส์ ซึ่งเป็นหนึ่งในประเทศคู่กรณีกับจีนในเรื่องดังกล่าว
ที่ผ่านมารัฐบาลกรุงวอชิงตันไม่มีท่าทีทางใดทางหนึ่งเรื่องอำนาจอธิปไตยของประเทศคู่กรณีในเรื่องทะเลจีนใต้ แต่คณะทำงานของประธานาธิบดีโอบาม่า เคยพยายามทักท้วงจีนที่เพิ่มกิจกรรมทางทหารในพื้นที่ซึ่งทับซ้อนกับประเทศคู่กรณี
ข้อมูลจากดาวเทียมล่าสุดที่ถูกเปิดเผยโดยศูนย์ Center for Strategic and International Studies ในสหรัฐฯ ชี้ว่า จีนได้เข้าไปติดตั้งอาวุธสำหรับการต่อต้านอากาศยานและต่อต้านขีปนาวุธบนเกาะเทียมเก้าแห่ง ซึ่งจีนสร้างขึ้นมาในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
(รายงานโดย Ken Bredemeier / เรียบเรียงโดย รัตพล อ่อนสนิท)