สื่อมวลชนของคณะกรรมการกลางด้านการเมืองและกิจการกฎหมายของจีนรายงานว่าแท่นขุดเจาะน้ำมันขนาดใหญ่ซึ่งมีความสูงเท่าตึก 10 ชั้นรุ่น Haiyang Shiyou 982 กำลังพร้อมใช้งานในทะเลจีนใต้ เพื่อสำรวจแหล่งน้ำมันที่อยู่ลึกใต้พื้นทะเลลงไปถึง 9,000 เมตร
เมื่อห้าปีที่แล้ว เรือของจีนกับเวียดนามพุ่งเข้าชนกันหลังจากที่จีนอนุญาตให้บริษัทสำรวจน้ำมันแห่งหนึ่งติดตั้งแท่นขุดเจาะน้ำมัน Haiyang Shiyou 981 ซึ่งเป็นรุ่นก่อนหน้า ในเขตทะเลที่เป็นกรณีพิพาทอยู่กับเวียดนาม
และในครั้งนี้ นักวิเคราะห์ด้านความมั่นคง อย่างเช่น ผู้ช่วยศาสตราจารย์ อลัน ชอง จากสถาบัน S. Rajaratnam School of International Studies ในสิงคโปร์ เชื่อว่าคงจะมีปฏิกิริยาโต้กลับแน่นอน เพราะทะเลจีนใต้นั้นไม่ใช่ท้องทะเลที่มีความสงบเยือกเย็นเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว
สื่อมวลชนของจีนรายงานเมื่อต้นปีที่แล้วว่า มีการส่งมอบแท่นขุดเจาะน้ำมันขนาดยักษ์รุ่นที่หกนี้ และสื่อมวลชนก็ได้รับเชิญให้ขึ้นไปสังเกตการณ์ด้วย โดยถึงแม้จะไม่มีการระบุตำแหน่งที่ตั้งอย่างแน่นอน แต่รายงานก็แจ้งว่า แท่นขุดเจาะน้ำมันใต้ทะเลดังกล่าวอยู่ห่างจากเมืองซันยาทางใต้ของจีนไปราวหนึ่งชั่วโมงด้วยการเดินทางโดยเฮลิคอปเตอร์
สำนักงานข้อมูลด้านพลังงานของสหรัฐประมาณว่า ขณะนี้มีแหล่งน้ำมันดิบใต้ทะเลจีนใต้อยู่ราว 11,000 ล้านบาร์เรล รวมทั้งแหล่งก๊าซธรรมชาติอีกประมาณ 190 ล้านล้านลูกบาศก์เมตรด้วย
และขณะที่ประเทศอื่นๆ ซึ่งอ้างกรรมสิทธิ์เป็นเจ้าของพื้นที่ในทะเลจีนใต้ เช่น บรูไนมาเลเซีย ไต้หวัน เวียดนาม และฟิลิปปินส์ ใช้วิธีจ้างบริษัทสำรวจแหล่งน้ำมันให้เป็นผู้ดำเนินการนั้น แต่จีนได้สร้างและใช้แท่นขุดเจาะน้ำมันของตนเอง
สำหรับเวียดนาม บางครั้งรัฐบาลกรุงฮานอยใช้วิธีทำสัญญาร่วมงานกับบริษัทต่างชาติ เช่น บริษัท Repsol ของสเปนและ ONGC Videsh ของอินเดีย เพื่อสำรวจหาแหล่งน้ำมันแต่จีนไม่พอใจที่ต่างชาติเข้าไปมีอิทธิพลในบริเวณดังกล่าว และได้พยายามกดดันเวียดนามให้ยุติการทำสัญญาร่วมทุนกับต่างชาติ
อาจารย์อลัน ชอง ผู้เชี่ยวชาญด้านทะเลจีนใต้ ตั้งข้อสังเกตด้วยว่า การที่จีนสร้างและติดตั้งแท่นขุดเจาะน้ำมันในทะเลจีนใต้นั้น นอกจากจะเป็นความพยายามเพื่อควบคุมพื้นที่ซึ่งเป็นกรณีพิพาทแล้ว เรื่องนี้อาจมองได้ว่าเป็นความพยายามของจีนเพื่อสร้างแนวต้านชั้นที่สองต่อบทบาทอิทธิพลของสหรัฐด้วย
เพราะกองทัพเรือสหรัฐมักส่งเรือรบแล่นผ่านน่านน้ำในทะเลจีนใต้ โดยอ้างเหตุผลเรื่องเสรีภาพของการเดินเรือ แต่จีนมักตำหนิว่าการเดินเรือของสหรัฐเป็นความพยายามก้าวก่ายแทรกแซงจากต่างชาติ
