กัมพูชากำลังเร่งหาแนวทางเพิ่มผลผลิตและส่งออกข้าวเพื่อสร้างรายได้ให้มากขึ้น หลังจากคุณภาพข้าวของกัมพูชาได้รับการยอมรับและได้ชื่อว่าเป็นข้าวที่ดีที่สุดของโลกติดต่อกันเป็นปีที่ 3 ซึ่งในปีนี้ ข้าวหอมพันธุ์ “ดอกลำดวน" ได้รับรางวัลร่วมกับข้าวหอมมะลิของไทยในเวทีการประชุมข้าวโลก World Rice Conference ประจำปี 2014 และเป็นความหวังใหม่ของวงการตลาดข้าวของกัมพูชา
างวัลข้าวคุณภาพดีที่สุดในโลก ประจำปี 2014 มีตัวแทนของไทย และกัมพูชาขึ้นรับโล่ห์รางวัลร่วมกันบนเวทีการประชุมข้าวโลก หรือ World Rice Conference ครั้งที่ 6 ที่กรุงพนมเปญ
พันธุ์ "ข้าวหอมดอกลำดวน" จากกัมพูชาที่ส่งประกวดและได้รับรางวัลในปีนี้ ตอกย้ำและยืนยันคุณภาพข้าวจากกัมพูชาว่าเป็นข้าวที่ดีที่สุดของโลกติดต่อกันมาแล้ว 3 ปี จนกลายเป็นความหวังของกัมพูชามที่จะมุ่งส่งออกข้าวให้มากขึ้น แม้ว่าในปีที่ผ่านๆมาจะสามารถส่งออกได้เพียงประมาณร้อยละ 1 ของผลผลิตรวมในตลาดโลกก็ตาม
Sok Puthyvuth บอกว่า พวกเขาต้องการเมล็ดพันธุ์ที่ดี กระบวนการเลือกพันธุ์ข้าวที่ดีขึ้น เช่นเดียวกับการเก็บรักษาผลผลิตและการขนส่งที่ดียิ่งขึ้น และ แน่นอนว่าการส่งออกตราสินค้าข้าวจากกัมพูชาต้องได้ชื่อว่าเป็นหนึ่งในตราสินค้าที่ดีที่สุดระดับโลก
กัมพูชาตั้งเป้าที่จะส่งออกข้าวให้ได้ถึงหนึ่งล้านตันในปี คริสต์ศักราช 2015 ขณะที่ยอดส่งออกข้าวของกัมพูชาในปี 2014 ยังอยู่ที่ราวสี่แสนตันซึ่งมีกลุ่มสหภาพยุโรปเป็นลูกค้าสำคัญ อย่างไรก็ตามล่าสุดรัฐบาลจีนอนุมัติเงินราวๆ 1 หมื่นล้านบาทให้กัมพูชายืมเพื่อนำไปปรับปรุงระบบโกดังเก็บข้าวในประเทศ
Keat Chhon รองนายกรัฐมนตรีของกัมพูชา บอกว่า การเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวถือเป็นกุญแจสำคัญที่รัฐบาลจะเร่งส่งเสริมเพื่อพัฒนาวงการข้าวของกัมพูชา
และย้ำว่า นโยบายของกัมพูชานั้นตั้งเป้าไปที่การบรรเทาความยากจน เพื่อที่จะมั่นใจว่าชาวนาในชนบทจะมีรายได้มากขึ้น เพื่อลดช่องว่างระหว่างเขตชนบทและเขตเมือง
ขณะที่ David Van นักธุรกิจ ผู้ส่งออกข้าวของกัมพูชา มองว่า ต้นคุณค่าใช้จ่ายด้านไฟฟ้าและการขาดเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพยังเป็นปัญหาสำคัญ เช่นเดียวกับความไม่ชัดเจนในเรื่องตราสินค้าที่ยังใช้ชื่อ ข้ามหอมดอกมะลิกัมพูชา ซึ่งมีชื่อใกล้เคียงกับผลิตภัณฑ์ข้าวหอมมะลิของไทยมากเกินไป
นักธุรกิจ ผู้ส่งออกข้าวของกัมพูชาบอกว่า ข้าวจากกัมพูชาจำเป็นต้องสร้างความแตกต่างจากคู่แข่ง มิฉะนั้นจะถูกนำไปเปรียบเทียบกับคู่แข่งโดยอัตโนมัติในเรื่องข้าว ขณะที่กัมพูชามีข้าวหอมที่หลากหลาย และมีรางวัลข้าวที่ดีที่สุดในโลก อย่างเช่น ข้าวหอมพันธุ์ดอกลำดวน เป็นหลักประกัน ซึ่งอาจเป็นโอกาสดีที่จะใช้พัฒนาเครื่องหมายการค้าของข้าวหอมจากกัมพูชาให้หลากหลายมากขึ้น
ความคาดหวังที่จะมียอดการส่งออกข้าวที่เพิ่มขึ้นของกัมพูชายังคงเต็มไปด้วยความท้าทาย ทั้งจากเงื่อนไขของคู่แข่งที่เป็นผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่อย่างไทยซึ่งมีข้าวค้างอยู่ในคลังสินค้าจำนวนมาก ซึ่งจะส่งผลให้ราคาข้าวในตลาดโลกไม่ขยับสูงนัก ขณะที่พม่าก็มีเป้าหมายที่จะส่งออกข้าวมากขึ้นเช่นกัน แต่หากแม้กัมพูชาอาจจะส่งข้าวไม่ได้ถึง 1 ล้านตันตามที่คาดก็คงไม่ส่งผลมากนักเพราะข้าวที่ขึ้นชื่อว่าดีที่สุดในโลกจากกัมพูชาก็น่าจะมีผู้คนจากทั่วโลกแสวงหาไปลิ้มลองมากขึ้นอย่างแน่นอน
