ประธานาธิบดีสหรัฐฯ โจ ไบเดน กล่าวสุนทรพจน์เนื่องในวันครบรอบหนึ่งปีเหตุการณ์ก่อจลาจลที่อาคารรัฐสภาสหรัฐฯ เมื่อวันที่ 6 มกราคม ปีค.ศ. 2021 โดยส่งสาส์นไปถึงประชาชนอเมริกันและผู้คนทั่วโลกให้เชื่อมั่นในประชาธิปไตยของอเมริกา
ประธานาธิบดีไบเดน กล่าวว่า "เราจะเป็นประเทศที่ยอมรับว่าความรุนแรงทางการเมืองเป็นเรื่องปกติเช่นนั้นหรือ? เราจะเป็นประเทศที่ยินยอมให้ขั้วต่าง ๆ ทางการเมืองล้มผลการเลือกตั้งและพลิกความตั้งใจของประชาชนได้อย่างนั้นหรือ?" และว่า "เราจะเป็นประเทศที่ไม่อยู่ภายใต้แสงแห่งความจริง แต่อยู่ในเงาแห่งคำโกหกเช่นนั้นหรือ? เราไม่สามารถทำให้ประเทศของเราเป็นเช่นนั้นได้ หนทางที่เราจะเดินต่อไปคือการยอมรับความจริงและอยู่กับสิ่งนั้น"
กลุ่มผู้สนับสนุนทรัมป์ได้บุกโจมตีอาคารรัฐสภาสหรัฐฯ เมื่อปีที่แล้ว ในขณะที่บรรดาสมาชิกรัฐสภากำลังประชุมเพื่อรับรองผลการเลือกตั้งเมื่อเดือนพฤศจิกายน ปีค.ศ. 2020 นำไปสู่การปะทะกับเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา มีการทุบทำลายข้าวของ กระจก และทำลายด้านในตัวอาคารที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์แห่งนี้
ในอีกไม่กี่ชั่วโมงต่อมา เจ้าหน้าที่ทหารและตำรวจสามารถควบคุมความสงบในรัฐสภาไว้ได้ ทำให้สมาชิกรัฐสภาสามารถทำงานได้ต่อไปจนนำไปสู่การรับรองชัยชนะของประธานาธิบดีโจ ไบเดน ในที่สุด ก่อนที่จะมีการปฏิญาณตนเข้ารับตำแหน่งในอีกไม่กี่สัปดาห์ต่อมา
เหตุการณ์ดังกล่าวทำให้มีผู้เสียชีวิต 5 คน เป็นกลุ่มผู้สนับสนุนทรัมป์ 4 คน และเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา 1 คน บาดเจ็บอีกมากกว่า 130 คน และในอีกไม่กี่เดือนต่อมามีเจ้าหน้าที่ตำรวจเสียชีวิตจากการฆ่าตัวตายอีก 4 คน นอกจากนี้มีผู้เข้าร่วมก่อจลาจลถูกตั้งข้อหาทางอาญาอีกมากกว่า 725 คน
ในการกล่าวสุนทรพจน์ครั้งนี้ ปธน.ไบเดน มิได้ระบุถึงอดีตประธานาธิบดีทรัมป์อย่างเจาะจงว่าเป็นผู้ทำให้เกิดการจลาจล เพียงแต่บอกว่าการที่ทรัมป์ไม่ยอมรับความพ่ายแพ้ในการเลือกตั้งถือเป็นการทำลายประชาธิปไตยของสหรัฐฯ
ปธน.ไบเดน กล่าวว่า ทรัมป์ยังคงสร้างความแตกแยกทางการเมืองในสหรัฐฯ แม้เหตุการณ์นี้ได้ผ่านมาแล้วหนึ่งปี เพราะว่าทรัมป์ยังไม่ยอมรับว่าเป็นผู้พ่ายแพ้ในการเลือกตั้ง
อย่างไรก็ตาม ภายหลังการกล่าวสุนทรพจน์ของปธน.ไบเดน อดีตปธน.ทรัมป์ ได้มีแถลงการณ์กล่าวหาว่า ไบเดนพยายามสร้างความแบ่งแยกในประเทศด้วยสุนทรพจน์ในครั้งนี้ โดยระบุว่า "ไบเดนกำลังทำลายประเทศนี้ด้วยนโยบายที่บ้าคลั่งทั้งในเรื่องการเปิดพรมแดนรับผู้อพยพ การเลือกตั้งที่ทุจริต นโยบายพลังงานที่เลวร้าย การใช้มาตรการที่ขัดกับรัฐธรรมนูญ และการปิดโรงเรียน"
ทรัมป์ระบุด้วยว่า "ละครทางการเมืองที่กำลังเกิดขึ้นเป็นเพียงการดึงความสนใจไปจากความจริงที่ว่า ไบเดนประสบความล้มเหลวอย่างสิ้นเชิงในการบริหารประเทศ
ที่ผ่านมา รัฐบาลปธน.ไบเดน ถูกวิจารณ์อย่างมากที่ยังไม่สามารถนำตัวผู้กระทำผิดจากเหตุการณ์เมื่อวันที่ 6 มกราคมปีที่แล้ว มาเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมได้ และมีเพียงผู้บุกรุกรัฐสภารายย่อยๆ เท่านั้นที่ถูกตั้งข้อหาดำเนินคดี
เมื่อวันพุธ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ เมอร์ริค การ์แลนด์ สัญญาว่าเจ้าหน้าที่ของกระทรวงยุติธรรมจะดำเนินคดีกับผู้กระทำผิด "ในทุกระดับ" และว่าเป็นเรื่องปกติที่คดีซึ่งมีความซับซ้อนเช่นนี้จะมีการดำเนิคดีกับผู้ต้องหารายย่อยก่อน ในขณะที่อัยการจะใช้เวลาในการรวบรวมข้อมูลเพื่อเอาผิดกับเป้าหมายใหญ่ต่อไป