'จิ๋ง โปรดปราน' เอี่ยวพานทอง ทนายความด้านกฎหมายคนเข้าเมือง จากรัฐเวอร์จิเนีย ให้สัมภาษณ์กับ วีโอเอ ภาคภาษาไทย แนะนำช่องทางที่อาจจะช่วยให้คนไทยหลายคนที่ยังไม่สามารถเดินทางกลับประเทศไทยได้เนื่องจากสถานการณ์การระบาดของโควิด 19 โดยที่สถานะการอยู่อาศัยในสหรัฐฯอย่างถูกต้องตามกฎหมาย หรือวีซ่าใกล้หมดอายุ ว่าให้รีบยื่นขอขยายเวลาการอยู่อาศัยในสหรัฐฯ ออกไป และสามารถกรอกข้อความตามข้อเท็จจริงและสามารถยื่นทางออนไลน์ได้ทันที
“ถ้าหากสมมุติว่าเข้ามาด้วยวีซ่าท่องเที่ยวก็แนะนำว่าให้ขอต่อออกไป คือ ต่อให้อยู่มาแล้ว 1 ปี ก็ขอต่อไปอีก ปกติแล้วจะขอต่ออายุเกิน 1 ปีไม่ได้ แต่ในตัวกฎหมายก็จะพูดถึงในกรณีพิเศษจริงๆ ซึ่งในกรณีของการไม่สามารถที่จะกลับประเทศไทย หรือไม่สามารถเดินทางออกไปได้ก็ถือว่าน่าจะเป็นเหตุได้รับการพิจารณาว่าเป็นกรณีพิเศษแต่ต้องแน่ใจว่า และให้ระวังว่าให้ยื่นก่อนที่(วีซ่า)จะขาด..” ทนายความเชื้อสายไทย ให้คำแนะนำผ่าน ‘วีโอเอ ไทย’ และกล่าวต่อไปว่า
กรณีของการไม่สามารถที่จะกลับประเทศไทย หรือไม่สามารถเดินทางออกไปได้ก็ถือว่าน่าจะเป็นเหตุได้รับการพิจารณาว่าเป็นกรณีพิเศษแต่ต้องแน่ใจว่า และให้ระวังว่าให้ยื่นก่อนที่(วีซ่า)จะขาด..จิ๋ง โปรดปราน เอี่ยวพานทอง ทนายความด้านกฎหมายคนเข้าเมือง รัฐเวอร์จิเนีย
“…ในเรื่องของแอพลิเคชั่น (การยื่นแบบฟอร์ม) i539 https://www.uscis.gov/i539online จะเป็นแบบฟอร์มที่ใช้สำหรับการขอต่อหรือเปลี่ยนสถานะ ซึ่งสามารถยื่นออนไลน์ได้ และเมื่อยื่นออนไลน์ได้อย่างน้อยที่สุด แม้ว่าเราจะมีเอกสารอื่นๆ ที่เราจะต้องส่งไปเพิ่ม แต่อย่างน้อยที่สุดวันที่ยื่น ก็จะเป็นที่ดีสำหรับที่จะหยุดระยะเวลาที่เราอาจจะอยู่ที่นี่โดยไม่ถูกต้อง…”
ทนายความเชื้อสายไทย แนะนำว่า การยื่นแบบฟอร์มชนิดนี้ เพื่อช่วยในการรักษาสถานะการอยู่อาศัยในสหรัฐฯ ต่อไปได้ และมีเหตุผลสมควรจากเหตตุสุดวิสัยที่เกิดขึ้น
“เงื่อนไขหลักๆ 3 อย่างของการขอที่จะอยู่ต่อถ้าเกิดเป็นวีซ่าท่องเที่ยว ก็คือ หนึ่ง จะต้องพิสูจน์ว่าคุณมีเจตนาที่จะกลับเมืองไทยในที่สุด ข้อที่ 2 คือ ตอนที่คุณมาอยู่ มาตามวัตถุประสงค์ที่สอดคล้องกับการที่ขอวีซ่า เช่น มาท่องเที่ยว มาเยี่ยมญาติ หรือมาดูงาน โดยที่ไม่มีการไปทำงานโดยไม่ได้รับอนุญาต และข้อที่สาม คือ คุณมีเงิน ที่จะอยู่ต่อได้โดยที่ไม่ต้องไปทำงานโดยไม่ได้รับอนุญาต”
แม้กระบวนการพิจารณาอาจใช้เวลานาน และอาจจะถูกปฏิเสธการขอขยายเวลาได้ แต่เพื่อหลีกเลี่ยงการอยู่เกินวีซ่าหรืออยู่อย่างไม่ถูกต้อง หรือ overstay สิ่งนี้จึงเป็นสิ่งจำเป็น ขณะเดียวกันหากสถานการณ์ดีขึ้นก่อนได้รับการอนุมัติ ก็สามารถกลับประเทศไทยได้ แต่ต้องเก็บเอกสารเหล่านี้เก็บไว้เป็นหลักฐานในอนาคต
“ต่อให้คุณยื่นขอไปแล้ว และเดือนหน้าคุณเดินทางกลับเมืองไทย ทั้งๆ ที่คุณขออยู่ 6 เดือน แล้วเขาให้เต็ม 6 เดือน แต่เดือนหน้าประเทศให้กลับได้แล้ว คุณอยากกลับแล้ว คุณจะไปก็ได้ โดยไม่จำเป็นที่ต้องรออยู่ในอเมริกาจนกว่าเคสของคุณจะได้รับการพิจารณา เพียงแต่เก็บเอกสารให้ดีๆ เอกสารทุกอย่าง จากการยื่นขอไป ใบเสร็จการรับเคส ใบเสร็จต่างๆ แต่ว่าพอเวลาครั้งหน้าคุณบินกลับเข้ามาในอเมริกา ที่ตม. เขาก็จะเห็น และก็จะถามคุณว่าเกิดอะไรขึ้น ทำไมตอนนั้นมี Application Pending หรือมีการทำเอกสารขอต่ออายุค้างอยู่ ซึ่งตอนนั้นคุณจะต้องมีเอกสารพวกนี้ และสามารถอธิบายให้กับเจ้าหน้าที่ที่สนามบินฟัง ด้วยว่าตอนนั้นฉันกลับไม่ได้ เพราะว่ามีโควิด-19 ฉันก็เลยขอต่อไป เพราะว่าไม่อยากอยู่โดยที่ไม่ได้รับอนุญาตและพอยื่นเรื่องไปแล้ว สถานการณ์ที่เมืองไทยเปลี่ยน สถานการณ์โลกเปลี่ยน ก็เลยบินกลับ และมันก็จะไม่มีผลกระทบทางแง่ลบ เพราะวีซ่าคุณก็จะไม่ถูกเพิกถอน และคุณก็จะไม่มีการอยู่อาศัยอย่างไม่ถูกต้อง หรือ Unlawful Presence ไม่มีอะไรเลย”
ทนายความด้านกฎหมายคนเข้าเมืองเชื้อสายไทย กล่าวต่อไปว่า ในส่วนของผู้ที่มีวีซ่านักเรียน แนะนำว่า ยังไม่ควรยื่นขอเปลี่ยนสถานะ แต่ให้ยื่นขอเอกสารรับรองการเรียนจากสถานศึกษา หรือ I20 เอาไว้ไม่ให้หมดอายุ แต่ในกรณีที่หากมีบางคนวีซ่าขาด หรือ อยู่เกินจากที่กำหนดแล้วก็ยังสามารถยื่นได้ แต่ต้องมีหลักฐานที่สามารถระบุถึงเหตุสุดวิสัยได้
“สมมุติวีซ่าขาดไปแล้ว 1 อาทิตย์ แล้วกลับไม่ได้ เพราะมีตั๋ว แต่เที่ยวบินดีเลย์ หรือ ถูกยกเลิก คุณก็ยังสามารถยื่น i539 นี้ได้ กฎนี้ เขาบอกว่าถ้าหากมีเหตุสุดวิสัยที่เหนือกว่าที่คุณจะสามารถทำได้ คือในทางปฏิบัติ 7-10 วัน เขาโอเค ถ้าเกิดมีเหตุ อย่างในอดีตเคยมีเหตุเช่น มีอุบัติเหตุอยู่โรงพยาบาล มีอุทกภัย หรืออะไรก็ตาม ถ้าคุณมีเหตุ มีหลักฐาน หรือตั๋วเก่าถูกยกเลิก แล้วก็ขออยู่ต่อไป 6 เดือน แต่ว่าถ้าเกิดเมื่อไหร่ก็ตามถ้ากลับได้ก็จะกลับก่อน เพราะว่าไม่มีเจตนาที่จะอยู่นานขนาดนั้น..”
ขณะที่สัปดาห์ทีผ่านมา องค์กรสมาคมทนายความด้านกฎหมายเข้าเมืองในสหรัฐฯ (American Immigration Lawyers Association) ได้ยื่นคำร้องต่อศาลรัฐบาลกลางที่กรุงวอชิงตัน ให้มีคำสั่งให้สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองและสัญชาติของสหรัฐฯ หรือ USCIS ยืดเวลาการหมดอายุและการบังคับใช้เงื่อนเวลาสำหรับคนต่างด้าวที่ได้รับผลกระทบนี้เป็นการชั่วคราว เพราะหน่วยงานของรัฐบาลต้องปิดทำการและไม่สามารถดำเนินการใดๆ ได้ จนกว่าจะเข้าสู่สถานการณ์ปกติ แต่จนถึงขณะนี้ยังไม่มีความคืบหน้าใดๆ