รัสเซีย ได้เดินหน้าเต็มตัวในการเพิ่มบทบาทในอาร์คติค หรือดินแดนขั้วโลกเหนือ โดยเจ้าหน้าที่ข่าวกรองสหรัฐฯ ออกมาส่งสัญญาณเตือนว่า รัสเซียได้ขยายกิจการทางทหารและทางเศรษฐกิจในขั้วโลกเหนือขึ้นมาก อย่างไม่เคยมีมาก่อน นับตั้งแต่สมัยสิ้นสุดสงครามเย็น
เมื่อปลายเดือนพฤษภาคม คนงานในอู่ต่อเรือเมือง เซนต์ ปีเตอร์สเบิร์กของรัสเซีย ได้พากันเฉลิมฉลองเรือลำใหม่ที่พวกเขาใช้เวลาสร้างนานกว่า 2 ปี นั่นก็คือ เรือ “อูราล” หรือเรือตัดน้ำแข็งพลังงานนิวเคลียร์ ที่จะทำหน้าที่เป็นกองหน้าตัวฉกาจของรัสเซีย ในภารกิจควบคุมเส้นทางการเดินเรือในขั้วโลกเหนือ
เรือตัดน้ำแข็ง หรือ Icebreaker ถูกออกแบบมาให้มีลำเรือที่แข็งแกร่งเป็นพิเศษ เพื่อให้แล่นไปบนทะเลที่ปกคลุมด้วยแผ่นน้ำแข็งบริเวณขั้วโลกได้
วาเลริย่า ดิทคอฟสคาย่า คนงานในอู่ต่อเรือกล่าวกับวีโอเอว่า เธอเชื่อมั่นในประสิทธิภาพของเรือตัดน้ำแข็งลำนี้
เธอกล่าวว่า “เส้นทางการเดินเรือ หรือการพัฒนาภูมิภาคขั้วโลกเหนือ มีความสำคัญต่อรัสเซียมาก และเธอเชื่อว่า เรือตัดน้ำแข็งลำใหม่นี้ จะทำให้รัสเซียสามารถสำรวจและพัฒนาได้ดียิ่งขึ้น”
รัสเซียมีเป้าหมายที่จะสร้างเรือตัดน้ำแข็งอีก 13 ลำ ภายในปี พ.ศ. 2578 หรืออีก 16 ปีข้างหน้า โดย 9 ใน 13 ลำนี้ จะเป็นเรือที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานนิวเคลียร์ และสร้างโดย โรซาตอม ซึ่งเป็นหน่วยงานผูกขาดด้านนิวเคลียร์ของรัสเซีย
รัสเซียต้องการจะควบคุมภูมิภาคขั้วโลกเหนือมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าปีเตอร์มหาราช ต่อมาในสมัยสหภาพโซเวียต ได้มีการกำหนดให้การสร้างเส้นทางเดินเรือ และการนำเอาทรัพยากรธรรมชาติขั้วโลกเหนือมาใช้ เป็นยุทธศาสตร์ที่สำคัญของชาติ แต่แผนดังกล่าวก็ถูกทิ้งไปพร้อมกับการล่มสลายของสหภาพโซเวียต จนกระทั่งประธานาธิบดี วลาดิเมียร์ ปูติน รื้อฟื้นแผนควบคุมขั้วโลกเหนือขึ้นมาอีกครั้ง
มาเรีย ดูคาลสกาย่า เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์อาร์คติคและแอนตาร์คติกในเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก บอกกับวีโอเอว่า รัสเซียได้ให้ความสนใจกับขั้วโลกเหนือมาเป็นเวลานาน ด้วยเหตุผลทางเศรษฐกิจและการเมือง
เธอกล่าวว่า “ขั้วโลกเหนือกลับมาเป็นที่สนใจอีกครั้งของนักวิจัยและรัฐบาล ก่อนหน้านี้รัสเซียสนใจแต่เรื่องการประมง และเรื่องการบุกเบิกเส้นทางไปเอเชียให้เร็วขึ้น จนกระทั่งมีการค้นพบแก๊สธรรมชาติในภูมิภาคนี้”
ภายใต้ผืนน้ำแข็งในขั้วโลกเหนือ มีน้ำมันและแก๊สธรรมชาติที่ยังไม่มีการนำมาใช้ซ่อนไว้อยู่มาก คิดเป็นร้อยละ 22 หรือหนึ่งในห้า ของปริมาณทั้งหมดที่มีอยู่ในโลก จากรายงานของสำนักงานสำรวจธรณีวิทยาของสหรัฐฯ
ผู้เชี่ยวชาญบางคน รวมถึง อเล็กซานเดอร์ มาคารอฟ นักวิทยาศาสตร์แห่งสถาบันวิจัยอาร์คติกและแอนตาร์คติกของรัสเซีย กล่าวว่า ภาวะโลกร้อนในขณะนี้ น่าจะทำให้การสำรวจขั้วโลกเหนือทำได้ง่ายขึ้น
เขากล่าวว่า “ขั้วโลกเหนือเป็นพื้นที่ที่อ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิมาก เห็นได้ชัดจากการละลายของแผ่นน้ำแข็งขั้วโลกอย่างรวดเร็วเป็นประวัติการณ์ ในช่วงสองปีที่ผ่านมา”
นอกจากนี้ ขั้วโลกเหนือยังเป็นพื้นที่สำคัญต่อยุทธศาสตร์การทหารของรัสเซียอีกด้วย เพราะรัสเซียมีข้อพิพาทเรื่องเขตแดนกับแคนาดา นอรเวย์ และสหรัฐอเมริกา
นาเดสด้า คาร์ลัมพ์เยว่า ศาสตราจารย์ประจำมหาวิทยาลัยเซนต์ปีเตอร์ กล่าวกับวีโอเอว่า รัสเซียเคยมีกองกำลังประจำขั้วโลกเหนือมาตั้งแต่สมัยสหภาพโซเวียด
เธอกล่าวว่า “สิ่งที่เห็นตอนนี้ ที่ดูเหมือนเป็นการเพิ่มกองกำลังทหาร ที่จริงแล้วเป็นการฟื้นฟูฐานทัพที่เคยมีอยู่ ให้กลับมาเต็มกำลังอีกครั้ง”
เรือตัดน้ำแข็ง “อูราล” ของรัสเซีย ได้รับศีลรับพรจากบาทหลวงออร์โธดอกซ์ ก่อนจะแล่นออกสู่ทะเลบัลติก เพื่อมุ่งหน้าสู่เอเชียบูรพาเป็นลำดับต่อไป
